Thursday, June 7, 2012

အစၥလာမ့္လူေနမႈစနစ္အတြင္းမွအမ်ဳိးသားႏွင့္အမ်ဳိးသမီး

myanmarislam.com
ဘာသာျပန္ဆုိသူ၏ အမွာစာ

ခ်ီးမြမ္းျခင္းအေပါင္းတုိ႔သည္ စၾက၀ဠာအနႏၱအား အဆင့္ဆင့္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ ဖန္ဆင္းေမြးျမဴ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေတာ္မူေသာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ အတြက္သာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိအရွင္ျမတ္သည္ အသက္ဇီ၀ိန္ တစ္ခုတည္းမွ အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးကို အေကာင္းဆံုးေသာ ပံုသ႑ာန္ျဖင့္ ဖန္ဆင္းေတာ္မူခဲ့သည္။ ထုိလူသားတုိ႔၏ ရင္တြင္း၌ပါရွိေသာ ပညာဓာတ္ခံအား ႏိႈးဆြရန္ႏွင့္ အႄကြင္းမဲ့သစၥာတရားအား ၫႊန္ျပေတာ္မူရန္ ၿပီးျပည့္စံုေသာ မဟာလူသား နဗီတမန္ေတာ္မ်ားအား ေခတ္တုိင္းေခတ္တုိင္း လူမ်ိဳးတုိင္း လူမ်ိဳး တုိင္းအတြက္ ေစလႊတ္ေတာ္မူခဲ့သည္။
လူတုိ႔ သင္းက်စ္ ဓမၼစစ္မွန္ကူ သရဖူထြတ္ထား အႏိ ၱမနဗီတမန္ေတာ္ခ်ဳပ္မုဟမၼဒ္သခင္(صلي الله عليه و سلم)သည္ စၾက၀ဠာအေပါင္းအတြက္ က႐ုဏာေတာ္ရွင္အျဖစ္ ၿပီးျပည့္စံုသည့္ အစၥလာမ္၏ သတင္းေကာင္း ေဟာၾကားရန္ အလုိ႔ငွာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္က ေရြးခ်ယ္ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ ထုိတမန္ေတာ္ျမတ္၏အေပၚ၌ ေခတ္ ကာလတုိင္းႏွင့္ ေလ်ာ္ညီေသာ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ကို ထုတ္ျပန္ပို႔ခ်ခဲ့သည္။ ထိုကုရ္အာန္က်မ္းေတာ္ျမတ္သည္ လြန္ခဲ့ေသာအတိတ္ကာလမ်ားတြင္ လူသား တုိ႔၏အက်ိဳးကို သူမတူေအာင္ အက်ိဳးျပဳႏိုင္ခဲ့သည္။ ယခုလည္း အက်ိဳးျပဳေနသည္။ ေနာင္တြင္လည္း အက်ိဳးျပဳႏိုင္ေပလိမ့္ဦးမည္။ လူ႔ကမၻာ လူ႔ေလာကတြင္ အထြတ္အထိပ္ေရာက္လုိေသာသူတစ္ဦးသည္ ကုရ္အာန္က်မ္းေတာ္ျမတ္ ႏွင့္
တမန္ေတာ္(صلي الله عليه و سلم)၏ ၾသ၀ါဒက်မ္းဂန္မ်ားကို ေလ့လာဆင္ျခင္ သံုးသပ္၍ လက္ေတြ႔ ဘ၀တည္ေဆာက္မႈ နည္းလမ္းအားရွာေဖြရမည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထုိနည္းလမ္းသည္ အနႏ ၱဥာဏ္ေတာ္ရွင္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ထံေတာ္မွ လမ္းၫႊန္ျပျခင္းခံရေသာနည္းလမ္းျဖစ္သည္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္သည္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏  မုကၡပါတ္ေတာ္ျဖစ္ေၾကာင္းကို သိပံၸနည္းက်သုေတသနျပဳ၍ ေရးသားျပဳစုထားေသာ စာတမ္းမ်ား ေျမာက္ျမားစြာေပၚထြက္လာၿပီး ျဖစ္သည္။
ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ ေမြးဖြားရွင္သန္လာသည့္အခ်ိန္တြင္ ကမၻာႀကီးသည္ အိမ္မက္ဟုပင္ ထင္ရေလာက္ေအာင္ ဘက္စံုက႑စံုတြင္ ေျပာင္းလဲတုိးတက္ေနေပသည္။ ထုိသုိ႔ တုိးတက္လာျခင္းႏွင့္အတူ လူသားမ်ား၏အသိပညာ၊ အတတ္ပညာ၊ ေတြးေတာဆင္ျခင္မႈတုိ႔သည္လည္း ေျပာင္းလဲတုိးတက္လာသည္။ ထုိ႔အတူ မေကာင္းမႈ အရင္းအျမစ္မ်ားကို လူသား၏ စိတ္၀ိညာဥ္သ႑ာန္အတြင္း ေပၚေပါက္လာေအာင္ လႈံေဆာ္ေပးသူ ႐ိႈက္သြာန္အဖ်က္အင္အားစုမ်ား၏ ပရိယာယ္မာယာသည္လည္း တုိးတက္လာသည္။ ဥာဏ္ပညာ ႀကီးမားသူမ်ားက ဥာဏ္ပညာ နည္းပါးေသာ လူ႔အႏၶမ်ားအား လွည့္စားမႈ၊ ျဖားေယာင္းမႈ၊ ေသြးေဆာင္မႈမ်ားလည္း ေျပာင္းလဲ တုိးတက္ေနေပသည္။ အခါးကို အခ်ိဳဖံုး၍ ေဆးခါးႀကီးကို တုိက္ေကြၽးေနေပသည္။ လွ်ိဳ႕၀ွက္သိပ္သည္းေသာနည္းလမ္းျဖင့္ ေကာက္က်စ္ယုတ္မာ စဥ္းလဲေသာ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆ မ်ားကို တင္ျပ၍ လူသားအရင္းအျမစ္မ်ားကို ဖ်က္စီးေနသူ အဖ်က္အင္အားစုမ်ားအား ဆန္႔က်င္ရန္မွာ လူပီသေသာ၊ သစၥာတရားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို လုိလား သူတုိင္း၏ သမုိင္းေပး တာ၀န္ပင္ျဖစ္သည္။
မ်က္ေမွာက္ကာလ ယေန႔ကမၻာႀကီးတြင္ “အမ်ိဳးသမီးဆုိင္ရာလူ႔အခြင့္ အေရး´´ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ဟစ္ေႄကြးေနေခ်သည္။ ဤ ဟစ္ေႄကြးသံသည္ ၾကားနာသူတုိင္း၏နားတြင္ အီစိမ့္ေအာင္ခ်ိဳျမ၍ ႏွစ္လုိဖြယ္ ေကာင္းလွေပသည္။ ေကာင္းမြန္လွပေသာ စကားမ်ား၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ရွိေသာ သေဘာတရားမ်ားကိုမူ သိရွိရန္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ မႀကိဳးစားေတာ့ဘဲ ထုိအရသာတြင္ မိန္းေမာသာယာေနေပသည္။ ယေန႔ကမၻာ၏ အဖ်က္အင္အားစုမ်ားသည္ အမ်ိဳးသမီးဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးဟု ဟစ္ေႄကြးရင္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားဘ၀ကို အဟိတ္တိရစၦာန္ထက္ပင္ နိမ့္က်ေအာင္ ဖ်က္စီး၍ တြန္းပို႔ေနေပသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏တာ၀န္ကား အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ စစ္မွန္ေသာ လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို ရရွိေအာင္ စြမ္းစြမ္းတမံ ႀကိဳးပမ္းသင့္ေပသည္။
စာ႐ႈသူမ်ားအား အထူးအႀကံျပဳလိုသည္မွာ- ႏွလံုးသားကို တံခါးဖြင့္ အသိဥာဏ္ ေစစား၍ ေလးေလး နက္နက္ ေတြးေတာဆင္ျခင္ကာ ဤစာအုပ္ကို ဖတ္႐ႈရန္ တုိက္တြန္း လုိပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ဤစာအုပ္ပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ဘာသာေရး၊ ဒႆနအျမင္ႏွင့္ လူမႈေဗဒတုိ႔အား သုေတသနဆန္စြာ ေရးသားထားေပရာ စာဖတ္သက္ “ႏု´´သူမ်ားသည္ တစ္ႀကိမ္ဖတ္႐ံုႏွင့္ သေဘာေပါက္ႏိုင္ရန္ကား မလြယ္ကူႏုိင္ေပ။ အႀကိမ္ႀကိမ္ဖတ္၊ အထပ္ထပ္ေတြးပါက တေရးေရးေတာ့ ေပၚလာမည္ဟု ကြၽႏ္ုပ္ထင္ျမင္ယူဆမိပါသည္။
ေဒါက္တာလွလွ၀င္း
မွတ္ခ်က္။    တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ အမည္နာမကို ေတြ႕ရွိေသာအခါတုိင္း (صلي الله عليه و سلم)ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ အျခားေသာ နဗီတမန္ေတာ္မ်ား၏ အမည္နာမမ်ားကို ေတြ႕ရွိေသာ အခါတုိင္း(عليه الصلاة والسلام)၊ ဆြဟာဗဟ္သာ၀ကႀကီးမ်ား၏ အမည္နာမမ်ားကို ေတြ႕ရွိေသာ အခါတုိင္း(رضي الله تعالي عنه)ဟူ၍လည္းေကာင္း ေမတၱာပို႔သၾကပါရန္ သတိေပးႏိႈးေဆာ္အပ္ပါသည္။ (စာေရးသူ)

က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္မွ ေဖာ္ၫႊန္းျပဆုိေသာ အမ်ိဳးသမီး
“အစၥလာမ္သည္ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ အမ်ိဳးသားအား တန္းတူညီမွ်ေသာ လူသားဟု မွတ္ယူပါသလား။ သို႔တည္းမဟုတ္ အမ်ိဳးသမီးက အမ်ိဳးသားထက္ “နိမ့္က်´´သည္ဟု မွတ္ယူပါသလား´´ဟူေသာ ေမးခြန္းကို ေျဖဆုိပါမည္။

မိသားစုအခြင့္အေရးကို အထူး အေလးထားေသာ အစၥလာမ္၏ဒႆန
အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး(သုိ႔မဟုတ္) ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစၥလာမ္တြင္ ထူးျခားေျပာင္ေျမာက္ေသာဒႆနတစ္ရပ္ ရွိ၏။ ယင္းဒႆနမွာကား လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း (၁၄၀၀)က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ ကြဲျပားျခားနားေနသကဲ့သုိ႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္လည္း မတူ၊ တမူထူးျခားေနေပသည္။ အစၥလာမ္ တြင္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမသည္ အားလံုးေသာ ေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တူညီေသာအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရား မ်ားရွိေနၾက သည္ဟု လက္မခံပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အခြင့္အလမ္းမ်ားႏွင့္တာ၀န္၀တၱရားမ်ားမွာ  ယင္းတုိ႔၏ အေနအထားမ်ားမွာ ဆင္တူေနၿပီး အခ်ိဳ႕ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္မူ လံုး၀ ကြဲျပားျခားနားေနသည္။ ဤသည္မွာ အျခားေသာဒႆနဆိုင္ရာ ေက်ာင္းေတာ္၀ါဒမ်ားႏွင့္မတူ ကြဲျပားျခားနားေနသည္။ အစၥလာမ္တြင္ အမ်ိဳးသမီးအား အထင္အျမင္ ေသးသိမ္စြာ သိမ္ငယ္နိမ့္က်ေသာ သတၱ၀ါအေနႏွင့္ ႐ႈျမင္ သံုးသပ္ျခင္းမ်ိဳး မရွိေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။ အစၥလာမ္ အေနႏွင့္ က်ား၊ မ ကြဲျပားမႈတြင္ အထက္ပါကဲ့သုိ႔ ခြဲျခားမႈမ်ိဳးႏွင့္ ကင္းလြတ္၍ အျခားေသာ ပို၍ ခုိင္မာသည့္ အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားႏွင့္သာ ခြဲျခား ႐ႈျမင္မႈမ်ိဳးရွိေပသည္။ အသင့္အေနႏွင့္ အေနာက္တုိင္းစနစ္မ်ားကို လုိက္နာၾကသူမ်ားက  အစၥလာမ္ဆုိင္ရာ မဂၤလာခန္း၀င္ေၾကးဆုိင္ရာ စည္းကမ္း ဥပေဒသမ်ား၊ အေမြ ထိန္းသိမ္းမႈ၊ လင္မယား ကြာရွင္းျပတ္စဲမႈ၊ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက ဇနီးတစ္ဦးထက္ ပို၍ယူႏိုင္မႈ စသည့္အခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပ၍ အမ်ိဳးသမီးအား ယုတ္ညံ့သိမ္ဖ်င္းေသာအဆင့္ေရာက္ေအာင္ ႏွိမ့္ခ်ေျပာဆို ဟစ္ေႄကြးေနမႈကို ၾကားဖူးၾကေပလိမ့္မည္။ ထုိသူမ်ားက အထက္ပါ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း ဥပေဒသမ်ားသည္ ေၾကာင္းက်ိဳး ဆီေလ်ာ္မႈမရွိဘဲ၊ ေယာက္်ားမ်ားကိုသာ မ်က္ႏွာသာေပးေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားျဖစ္သည္ဟု လူအမ်ားက လြဲမွားစြာလက္ခံ ယူဆလာေအာင္ လွည့္စားထားေလသည္။ ထုိ႔အျပင္ အေနာက္တုိင္းသားမ်ားက (၂၀)ရာစုမတုိင္မီ၊ ကမၻာ့ သမိုင္းစဥ္ တေလွ်ာက္ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ အားလံုးေသာ ဥပေဒသမ်ားႏွင့္ နည္းဥပေဒ မ်ားတြင္ ေယာက္်ားမ်ားအား ျမင့္ျမတ္သည္ဟု မွတ္ယူၿပီး မိန္းမမ်ားအား ထုိေယာက္်ားမ်ား၏ ေပ်ာ္ရႊင္မႈႏွင့္ အက်ိဳးအတြက္ ဖန္ဆင္းထားသည္ဟူေသာ ယူဆခ်က္မ်ားအရသာ အေျခခံခ်မွတ္ ျပဌာန္းထားသည္ဟု ေျပာဆုိၾကေပသည္။ အစၥလာမ္မွေပးေသာ အခြင့္အေရးမ်ားမွာလည္း ေယာက်္ားမ်ား၏အက်ိဳးအတြက္သာ အဓိကထားၿပီး ေယဘုယ် စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း ဥပေဒသမ်ားေပၚတြင္ ခြၽင္းခ်က္မရွိ လုိက္နာရသည္သာျဖစ္သည္ဟု ဆုိျပန္သည္။ အေနာက္တုိင္းသားတုိ႔က အခုိင္အမာ ေျပာၾကသည္မွာ “အစၥလာမ္ သည္ ေယာက္်ားမ်ား၏ သာသနာျဖစ္သည္။´´ အစၥလာမ္မွ မိန္းမမ်ားအား လူသားအျဖစ္ အျပည့္အ၀ အသိအမွတ္ မျပဳဟုဆုိသည္။ ဤသုိ႔ ေျပာဆိုၾကရ ျခင္းမွာ မိန္းမမ်ားအား တန္းတူ အခြင့္အေရး မေပးေသာေၾကာင့္ဟု ဆိုသည္။ ၎င္းတုိ႔က ေထာက္ျပၾကသည္မွာ အစၥလာမ္က မိန္းမအား လူသားအျဖစ္ အျပည့္အ၀ သတ္မွတ္ပါက ေယာက်္ားမ်ားအား ဇနီးမယား အမ်ားအျပား ယူပိုင္ခြင့္မျပဳသင့္။ ေယာက္်ားအား ၎မွ စတင္ ကြာရွင္း ျပတ္စဲခြင့္ မေပးသင့္။ သက္ေသခံရာတြင္ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္အစား မိန္းမႏွစ္ေယာက္အား သက္ေသခံခြင့္ မေပးသင့္။ အေမြဆက္ခံရာတြင္လည္း ေယာက်္ားမွရေသာ ေ၀စုေ၀ပံု၏ တစ္၀က္ကိုသာ မိန္းမအား ခံစားခြင့္မေပးသင့္။ မိန္းမမ်ားအတြက္ `မဟာရ္´ေခၚ မဂၤလာခန္း၀င္ေၾကး မေပးသင့္။ မိန္းကေလးမ်ားအား အုပ္ထိန္းခြင့္ကို ေယာက္်ားမ်ားအား မေပးသင့္။ မိန္းမမ်ားအား စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး လြတ္လပ္ခြင့္ ေပးသင့္သည္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ဤကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အစၥလာမ္၏ လမ္းၫႊန္သင္ၾကားခ်က္မ်ား အားလံုးသည္ အစၥလာမ္မွ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား အထင္အျမင္ေသးစြာ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံေနေၾကာင္း အေနာက္တုိင္းသားမ်ားက ေဖာ္ျပေနၾကသည္။
ယင္းအေနာက္တုိင္းသားတုိ႔က ေ၀ဖန္ၾကသည္မွာ အစၥလာမ္သည္ မိမိကိုယ္ကိုမိမိ တန္းတူညီမွ်မႈရွိသည့္သာသနာဟု ဟစ္ေႄကြးေနပါေသာ္လည္း မိသားစုဆက္ဆံေရးတြင္ပင္ ထိုတန္းတူညီမွ်မႈကို မေတြ႕ႏိုင္ေပ။အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၎တုိ႔က ဆုပ္ကိုင္ထားသည့္ ယူဆခ်က္မွာ အစၥလာမ္သည္ ေယာက္်ားမ်ားအား ပိုဦးစားေပးျခင္းမွာ ရွင္းလင္း ထင္ရွားေသာအခ်က္ျဖစ္၍ ထုိရပုိင္ခြင့္အားလံုးကို အဘယ္ေၾကာင့္ ေယာက်္ားမ်ားကိုသာ အပ္ႏွင္း ထားရပါသနည္းဟူေသာယူဆခ်က္ ျဖစ္သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ ၎တုိ႔၏ ျငင္းခံုခ်က္မ်ားကို က်ိဳးေၾကာင္း ဆက္စပ္၍ ေစ့ငစြာ သံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ အစၥလာမ္မွ မိန္းမမ်ားအား လူသားအျဖစ္ အျပည့္အ၀ အသိအမွတ္ျပဳပါသလား။ သူမတုိ႔အေနႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို ေယာက္်ားမ်ား နည္းတူ (သုိ႔မဟုတ္) ေယာက္်ာမ်ားႏွင့္ တန္းတူခံစားခြင့္ ရွိပါသလား (သုိ႔မဟုတ္) ထိုသုိ႔ ခံစားခြင့္မေပးပါက ၎တုိ႔အား လူသားအျဖစ္ အျပည့္အ၀ သတ္မွတ္သည္ဟူေသာအခ်က္ကို ဆန္႔က်င္ရာ ေရာက္ေနပါသလား ဟူေသာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေတြ႔ရွိႏိုင္ေပသည္။

တန္းတူ ညီမွ်မႈလား ဆင္တူမႈလား
ဤျငင္းခုံ ေဆြးေႏြးမႈမွာ လူသား၏ ဂုဏ္သိကၡာဟူသည္ က်ား၊မႏွစ္မ်ိဳးစလံုးအတြက္ ေယဘုယ် လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္ၿပီး၊ ၎င္းတုိ႔ႏွစ္ဦးစလံုးက  တူညီေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို ခံစားခြင့္ ရွိေစရမည္ဟူေသာ အေၾကာင္းေပၚတြင္ အေျခခံထားသည္။  ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ထည့္သြင္း စဥ္းစားသင့္ေသာအခ်က္မွာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာဟူသည္ က်ား၊မ ႏွစ္ဦးစလံုးအတြက္ ခဲြျခားမႈမရွိေစဘဲ၊ ဘ၀အတြက္ ၎င္းတုိ႔၏ အခန္းက႑အလိုက္ တူညီေသာအခြင့္အေရးမ်ား ရရွိခံစားခြင့္ ရွိေစရမည္ဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ၎တုိ႔အတြက္ တူညီေသာအခြင့္အေရးမ်ား ရရွိခံစားေစပါက ၎တုိ႔အတြက္ လူသား၏ ဂုဏ္သိကၡာသည္ လည္း တူညီေသာ အဆင့္အတန္း၌ ရွိေစမည္မွာ သံသယ ျဖစ္ဖြယ္မရွိေပ။
အေနာက္တုိင္း၏ အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ားအား မ်က္စိ စံုမွိတ္၍ ယံုၾကည္ေနမည့္အစား ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ မိမိတုိ႔ဘာသာ လြတ္လပ္ေသာ ေတြးေခၚမႈျပဳရန္ ႀကိဳးစားၾကည့္မည္ဆုိပါက မိမိတုိ႔၏ စိတ္ႏွလံုးတြင္ ထင္ဟပ္လာမည့္ ေမးခြန္းတစ္ခုမွာ အခြင့္အေရးမ်ားကို တန္းတူေပးျခင္းက အမွန္တကယ္ အခြင့္အေရးမ်ားကို ဆင္တူရရွိေစပါသလားဟူေသာအခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္။ အမွန္စင္စစ္ “အခြင့္အေရးမ်ားကို တန္းတူရရွိျခင္း´´ဟူေသာ ကိစၥႏွင့္ “အခြင့္အေရးမ်ား အလားတူရရွိေစျခင္း´´ ဟူေသာ ကိစၥမွာ လံုး၀ ကြဲျပားျခားနားေသာ အျခင္းအရာမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ “ဤေနရာတြင္ တန္းတူမႈဟူသည္ အတုိင္းအတာတန္ဖုိးမ်ား တူညီေနေသာ အေျခအေနတစ္ရပ္ကို ေဖာ္ၫႊန္းၿပီး တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ဆင္တူမႈဟူသည္ တူညီျခင္းကို ေဖာ္ၫႊန္း သည္။´´  ဖခင္တစ္ဦးအေနႏွင့္ သူ၏ ခ်မ္းသာႄကြယ္၀မႈကို ကေလး(၃)ဦးအား (သားသမီး)ညီညီမွ်မွ် တန္းတူ ခြဲေ၀ေပးျခင္းမွာ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း အားလံုးကို ထပ္တူညီတူ ခြဲေ၀ေပးရန္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ထုိသူ၏ ႄကြယ္၀ ခ်မ္းသာမႈအရ ၎င္း၏ ပိုင္ဆုိင္မႈတြင္ စတုိးဆိုင္၊ စိုက္ပ်ိဳးေျမႏွင့္ အခ်ိဳ႕ေသာ ပစၥည္းဥစၥာမ်ား ပိုင္ဆုိင္သည္ဟု ဆုိၾကပါစုိ႔။ ၎သည္ ၎၏ သားသမီးမ်ားအား လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးမည္ဆုိပါက သက္ဆုိင္ရာ သားသမီးတစ္ဦးခ်င္း၏ လုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳႏွင့္ စိတ္၀င္စားမႈ၊ အထံု၀ါသနာကိုၾကည့္၍ တစ္ဦးကိုစတုိးဆိုင္၊ တစ္ဦးကို စိုက္ပ်ိဳးရန္ ေျမကြက္ႏွင့္ အျခားပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားကို တတိယ သားသမီးအားခြဲေ၀ေပးရမည္။ ဤေနရာတြင္ ဖခင္ျဖစ္သူအေနႏွင့္ သားသမီးတစ္ဦးခ်င္းအား မွ်တေသာတန္ဖိုးအရ ခြဲေ၀ေပးရန္ ဂ႐ုစိုက္ရသလုိ၊ တစ္ဖက္တြင္ မိမိေပး အေမြပစၥည္းသည္ သားသမီးတစ္ဦးစီ၏အထံု ဗီဇ၀ါသနာႏွင့္ ကိုက္ညီရန္ကိုလည္း အေလးထားရမည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သူသည္ သူ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈကို တန္းတူညီတူ ခြဲေ၀ေပးေသာ္လည္းတစ္ေယာက္ႏွင့္ တစ္ေယာက္ ထပ္တူညီတူ ခြဲေ၀ေပးျခင္းမမည္။
အေရအတြက္ဟူသည္ အရည္အေသြးမွ ကြဲျပား ျခားနားသကဲ့သုိ႔ တန္းတူမႈဟူသည္လည္း ထပ္တူထပ္မွ်ျဖစ္မႈမွ ကြဲျပားျခားနားသည္။ အစၥလာမ္အေနႏွင့္ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမသည္ ထပ္တူညီတူျဖစ္သည္ဟု မယံုၾကည္၊ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေယာက်္ားမ်ားအား ဦးစားေပးျခင္းမ်ိဳးကိုလည္းမျပဳ၊ က်ားႏွင့္မအၾကား တန္းတူညီမွ်မႈဟူေသာ သေဘာတရားကို လက္ခံႏိုင္ေသာ္လည္း ၎တုိ႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ထပ္တူညီမွ်မႈ သေဘာတရားကိုမူ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္သည္။ တန္းတူညီမွ်မႈဟူေသာေ၀ါဟာရမွာ ခ်စ္ခင္ႏွစ္လုိဖြယ္ေကာင္းေသာ ေ၀ါဟာရတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ခြဲျခားမႈမရွိျခင္းဟူသည့္ သေဘာကိုၫႊန္းဆိုသည္။ ထို႔ျပင္ သီးျခားတည္ရွိေသာ မြန္ျမတ္သန္႔စင္မႈ သေဘာတရားႏွင့္လည္း တြဲဖက္ေနေပသည္။ ယင္းေ၀ါဟာရကို အခြင့္အေရးဟူေသာ စကားႏွင့္ တြဲဖက္လုိက္ေသာအခါ ေလးနက္မႈကို ျဖစ္ေပၚေစျခင္းကား ယင္း၏ ထူးျခားမႈပင္ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ “အခြင့္အေရးတန္းတူညီမွ်မႈ´´ဟူသည္ အဘယ္မွ် လွပ၍ မြန္ျမတ္ေသာ အရာျဖစ္ပါသနည္း။ တာ၀န္သိတတ္ေသာ တစ္နည္းအားျဖင့္ တာ၀န္ေက်ပြန္ေသာသူတစ္ဦးအေနႏွင့္ ဤသေဘာတရား၏ ညိႇဳ႕ငင္ဆြဲေဆာင္မႈကို လြန္ဆန္ႏုိင္မည္မဟုတ္။ လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ေနေသာ အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားသည္ မည္သုိ႔ ျဖစ္ေပၚ တည္ရွိလာခဲ့သည္ကို ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ နားမလည္ႏိုင္ပါ။ သိပံၸႏွင့္ဒႆနဆိုင္ရာ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပသူမ်ားသည္ ၎တုိ႔၏ အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ားကို ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔အၾကားရွိရမည့္ အခြင့္အေရးမ်ား၏ တန္းတူညီမွ်မႈ ဟူေသာ သေဘာတရားကို ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေပၚတြင္ မည္သုိ႔မည္ပုံ သတ္မွတ္ျပဌာန္း ခဲ့သည္ကိုလည္း မသိႏိုင္ပါ။ ဤျဖစ္ရပ္မွာ လူတစ္ဦးက မုန္လာဥျပဳတ္ကို ေရာင္းၿပီး သစ္ေတာ္သီးဆိုင္ဟု အမည္ေပးသကဲ့သုိ႔ အလားသ႑ာန္တူေပသည္။ အစၥလာမ္သည္ ကိစၥရပ္အားလံုးအတြက္ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔အား ထပ္တူညီမွ်ေသာ အခြင့္အေရးကို ေပးမထားျခင္းမွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္မရွိ။ အလားတူ က်ား၊ မႏွစ္မ်ိဳးစလံုးအတြက္ ထပ္တူညီမွ်ေသာ တာ၀န္၀တၱရားႏွင့္ အျပစ္ဒဏ္ေပးျခင္းမ်ိဳးလည္းမရွိပါ။ မည္သုိ႔ဆုိေစကာမူ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား ေပးအပ္ထားေသာ အခြင့္အေရးမ်ား၏ စုစုေပါင္းတန္ဖိုးမွာ အမ်ိဳးသားမ်ားအား အပ္ႏွင္းထားေသာ အခြင့္အေရးမ်ားထက္ မေလ်ာ့နည္းပါ။ ဤအခ်က္ကို ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ သက္ေသျပရန္ ႀကိဳးပမ္းၾကပါစုိ႔။ ဤေနရာတြင္ ထပ္၍ ေပၚေပါက္လာေသာ ေမးခြန္းတစ္ခုမွာ အခ်ိဳ႕ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအား မတူညီေသာ အခြင့္အေရးမ်ား အဘယ္ေၾကာင့္ သတ္မွတ္ျပဌာန္းေပးရသနည္းဟူေသာ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ ၎င္းတုိ႔၏ အခြင့္အေရးမ်ား ထပ္တူမညီျခင္း၊ ကိစၥရပ္မ်ား အားလံုးအတြက္ ညီမွ်မႈမရွိျခင္းသည္ ပို၍မေကာင္းပါ၏ေလာ။ ဤကိစၥရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ေခါင္းစဥ္(၃)ခုအားျဖင့္ ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါမည္။
(၁)    အစၥလာမ့္႐ႈေထာင့္မွ အမ်ိဳးသမီး၏ အေနအထားကို သူမ၏ သဘာ၀ ႐ႈေထာင့္မွ သံုးသပ္ျခင္း။
(၂)    အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ အမ်ိဳးသားၾကားရွိ ႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ကြဲျပား ျခားနားခ်က္၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ၊ ၎ကြဲျပား ျခားနားမႈက အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ အမ်ိဳးသား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ကြဲျပားျခားနားမႈ ျဖစ္ေစပါသေလာ။
(၃)    အစၥလာမ့္ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ား၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ရွိေသာ အစၥလာမ့္ဒႆနအျမင္မွာ မည္သုိ႔ျဖစ္သနည္း။ မည္သည့္ ကိစၥရပ္ မ်ားတြင္ (က်ားႏွင့္မအတြက္) ကြဲျပား ျခားနားေနၾကသနည္း။ ဤအစၥလာမ့္ ဒႆနအျမင္မ်ားသည္ ဆက္လက္ခုိင္လံုေနဆဲေလာ။

အစၥလာမ့္လူေနမႈစနစ္အတြင္းမွ အမ်ိဳးသမီး၏ အေနအထား
က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္သည္ ဥပေဒသမ်ားသက္သက္ကိုသာ စုစည္း တင္ျပထားေသာ က်မ္းဂန္ေဒသနာမဟုတ္ပါ။ ၎သည္ ၿငီးေငြ႕ဖြယ္ေကာင္း ေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား၊ အႏိ ၱမရည္ရြယ္ခ်က္ ပန္းတုိင္မ်ားကို ဖြင့္ဆုိ ရွင္းလင္းမႈ မရွိေသာ ဥပေဒသမ်ားသာ ပါ၀င္သည့္ တရားကိုယ္သေဘာ လည္းမဟုတ္ပါ။ ယင္းတြင္ ဥပေဒသမ်ား၊ သမိုင္းျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္မ်ား ဘာသာတရားဆိုင္ရာ တုိက္တြန္း အားေပးမႈမ်ား၊ ဖန္ဆင္းျခင္း၏ အနက္အဓိပၸာယ္ကို ဖြင့္ဆုိရွင္းလင္းမႈမ်ားႏွင့္ အျခား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ရွင္းလင္း တင္ျပထားသည္။ က်မ္းေတာ္ ျမတ္ကုရ္အာန္၏ အခ်ိဳ႕ေသာေနရာမ်ားတြင္ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ရမည့္ကိစၥရပ္မ်ားကို တရား၀င္တိက်ေသာ၊ အမိန္႔ေပးေသာ ပံုသဏၭာန္ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာေနရာမ်ားတြင္မူ ယင္းတုိ႔ကို အဘယ္ေၾကာင့္ ထုိသုိ႔ ေဆာင္ရြက္ခုိင္းရျခင္း အေၾကာင္းအရင္းကို ရွင္းလင္းတင္ျပထားသည္။ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္ ကမၻာေျမႀကီး၏ထူးဆန္း ေထြျပားေသာ အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ား၊ မုိးေကာင္းကင္မ်ား၊အပင္မ်ား၊ တိရိစၦာန္မ်ားႏွင့္ လူသားမ်ား၊ ၎တို႔၏ အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူသားမ်ား ဥာဏ္မမွီႏိုင္ေသာ အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားကို ရွင္းလင္းေဖာ္ျပေပးသည္။ ၎အျပင္ ရွင္ျခင္းႏွင့္ေသျခင္း၊ ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ ဂုဏ္သေရ ၫိႈးႏြမ္းျခင္း၊ ျမင့္တက္ျခင္းႏွင့္ က်ဆံုးျခင္း၊ ႄကြယ္၀ခ်မ္းသာျခင္းႏွင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးျခင္းတုိ႔၏ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္မ်ားကို ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ တင္ျပထားသည္။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္သည္ ဒႆနဆုိင္ရာ အေတြးအေခၚမ်ားကိုသာ ေဖာ္ျပထားသည့္ က်မ္းဂန္မဟုတ္ပါ။ ဒႆနပညာရပ္၏ ေအာက္တြင္ရွိေသာ အဓိက အေၾကာင္းအရာႀကီး(၃)ရပ္ျဖစ္သည့္ ကမၻာေလာကအေၾကာင္း၊ လူသားႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတုိ႔အေၾကာင္းကို အလြန္တိက်ေသခ်ာေသာ ေ၀ါဟာရမ်ားျဖင့္ အေသးစိတ္ ရွင္းလင္းတင္ျပထားေသာ က်မ္းျဖစ္သည္။ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္ ေနာက္လုိက္မ်ားအား ဥပေဒသမ်ား သက္သက္ကိုသာ သင္ၾကားေပးသည္မဟုတ္။ ထုိ႔ျပင္ ဘာသာေရးဆုိင္ရာတုိက္တြန္းႏိႈ္းေဆာ္ခ်က္မ်ား၊ သတိေပးသြန္သင္ ဆံုးမခ်က္မ်ားကိုသာ ဦးစားေပးေသာ၊ အာေတြ႕ေသာ က်မ္းဂန္လည္းမဟုတ္။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္အားျဖင့္ ကိုးကြယ္ရာအရွင္ျမတ္၏ ဖန္ဆင္းျပဳျပင္ေတာ္မူျခင္းဆုိင္ရာ သေဘာတရားမ်ားကို ေကာက္ခ်က္ခ် နားလည္ႏိုင္ေစျခင္းအျပင္၊ ယင္းကိုလုိက္နာသူမ်ားအား တမူထူးျခားေသာ ေတြးေခၚဆင္ျခင္မႈမ်ားႏွင့္ အသိအျမင္မ်ား ေပးစြမ္းႏိုင္စြမ္းရွိေပသည္။ အစၥလာမ္၏ လူမႈေရးဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္သည့္ ပိုင္ဆုိင္မႈ၊ အစိုးရ၊ မိသားစုဆုိင္ရာအခြင့္အေရးႏွင့္ ဆုိင္ေသာ အစၥလာမ့္စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ဥပေဒသမ်ား၏ အေျခခံမ်ားသည္ ကိုးကြယ္ရာအရွင္၏ ဖန္ဆင္းျခင္းႏွင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားကို အနက္အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိမႈေပၚတြင္မူတည္၍ အေျခခံထားသည္။ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ ဖြင့္ဆိုရွင္းလင္းထားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားအနက္တစ္ခုမွာ အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးအား ဖန္ဆင္းျခင္းက႑ ျဖစ္သည္။ ဤက႑ႏွင့္ပတ္သက္၍ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္သည္ ႏႈတ္ဆိတ္ကာ တိတ္တိတ္ေနျခင္း မရွိပါ။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္သည္ က်ား၊ မဆုိင္ရာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ဥပေဒသမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ဒႆနိကပညာရွင္မ်ားက မိမိတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္အေတြးအေခၚမ်ားကို ဖန္တီး စြက္ဖက္ခြင့္မျပဳပါ။ ထုိ႔အတူ ထုိပညာရွင္မ်ားအား က်ား၊ မႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကို  အစၥလာမ္၏ အထင္ေသး ႏွိမ့္ခ်ေသာ သေဘာထားေၾကာင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရသည္ဟူေသာအျဖစ္ကို ေရးသားေဖာ္ျပခြင့္မျပဳပါ။ အစၥလာမ္ကုိယ္တုိင္က အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ၎င္း၏ ႐ႈျမင္ပံုကို ရွင္းလင္းတင္ျပထာသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစၥလာမ္၏ ႐ႈျမင္ သံုးသပ္ပံုကို သိရွိရန္မွာ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ ၎တုိ႔၏ ေမြးရာပါဗီဇ အက်င့္စ႐ိုက္ႏွင့္ ပတ္သက္၍  မည္သုိ႔ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေလ့လာသင့္ေပသည္။ ဤအခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျခားေသာ ဘာသာတရားအသီးသီးတြင္လည္း ရည္ၫႊန္းေဖာ္ျပထားသည္။ သုိ႔ေသာ္ က်မး္ျမတ္ကုရ္အာန္ တစ္ခုတည္းတြင္သာ က်ားႏွင့္မ၏ ဗီဇသဘာ၀ကို ေျမာက္ျမားစြာေသာ က်မ္းပိုဒ္မ်ား၌ အတိအက် ေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးအား အမ်ိဳးသားႏွင့္တူညီေသာ မ်ိဳးစိတ္တစ္ခုတည္းမွ ဖန္ဆင္းထားေၾကာင္း ၎င္းတုိ႔ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးတြင္ တူညီေသာ ေမြးရာပါ အက်င့္ဗီဇ လကၡဏာမ်ား ပါရွိေၾကာင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။ အာဒမ္(عليه الصلاة و السلام)ႏွင့္ ပတ္သက္၍
“ ထုိအရွင္ျမတ္သည္ သင္တုိ႔အား အသက္တစ္ေခ်ာင္းတည္းမွ ဖန္ဆင္းျပဳျပင္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ၎င္းအျပင္ ထုိအရွင္ျမတ္သည္ ထုိအသက္တစ္ေခ်ာင္းတည္းမွပင္ ၎င္း၏ ၾကင္ယာ ၾကင္ဖက္ကို လည္း ဖန္ဆင္းေတာ္မူခဲ့ေလသည္။´´ (အမ်ုဳိးသမီးက႑၊ ၄ း ၁) ဟု ေဖာ္ၫႊန္းျပဆိုထားသည္။
လူသားမ်ိဳးႏြယ္အားလံုးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေယဘုယ်ၿခံဳ၍ ေျပာသည္မွာ- “အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ သင္တုိ႔အတြက္ ၾကင္ေဖာ္ ၾကင္ဖက္ကို သင္တုိ႔အနက္မွပင္ ျပဳလုပ္ေတာ္မူခဲ့သည္။´´ (စူရာဟ္နိဆာဟ္၊ စူရာဟ္အားလိအင္မရာမ္၊ စူရာဟ္႐ူမ္)
အျခားေသာ ဘာသာတရားဆုိင္ရာ က်မ္းဂန္မ်ားႏွင့္ ကုရ္အာန္၏ ကြဲျပား ျခားနားခ်က္မွာ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို နိမ့္က် သိမ္ဖ်င္း ယုတ္ညံ့ေသာအရာမွ ဖန္ဆင္းခံခဲ့ရသည္ဟုလည္းေကာင္း၊ လက္၀ဲ ၀ါဒီမ်ား၏ အယူအဆအရ မိန္းမသည္ ေယာက်္ားမ်ားအတြက္ “ကပ္ပါး ေကာင္´´မွ်သာျဖစ္သည္ဟူေသာ ယူဆခ်က္မ်ားကို တစ္စံုတစ္ရာမွ် ေဖာ္ျပထား ျခင္းမရွိေပ။ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ ေမြးရာပါဗီဇသေဘာ သဘာ၀ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အထင္ေသးႏွိမ့္ခ် ႐ႈျမင္သံုးသပ္မႈမ်ဳိး အစၥလာမ္တြင္ လံုး၀မရွိ။
မၾကာေသးေသာ အတိတ္ကာလတြင္ အမ်ိဳးသမီးအေပၚ၌ ႏွိမ့္ခ် ႐ႈျမင္သည့္ အျခားေသာ သီအုိရီတစ္ရပ္ေပၚထြန္းခဲ့ေသးသည္။ ယင္းသီအုိရီမွ ကမၻာ့စာေပေလာကအတြက္ ေက်နပ္ႏွစ္လိုဖြယ္မေကာင္းေသာ သဲလြန္စမ်ားကို ခ်န္ရစ္ခဲ့ေလသည္။ ၎သီအုိရီအရ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ မေကာင္းမႈ ဒုစ႐ိုက္အသြယ္သြယ္ကို ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းရင္းျဖစ္သည္ဟု ယူဆခဲ့ ၾကေလသည္။ သူမတုိ႔၏ ရွင္သန္ျခင္းသည္ မေကာင္းမႈကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးသည္။ အမ်ိဳးသမီးသည္ မေကာင္းဆုိး၀ါးအငယ္စားျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသမီးသည္ ျပစ္မႈဒုစ႐ိုက္တုိင္းကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေလ့ရွိေသာ္လည္း တကယ္တမ္း ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမွာ အမ်ိဳးသားမ်ားသာျဖစ္သည္။´´ဟုဆုိၾက၏။ စင္စစ္ အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ျပစ္မႈဒုစ႐ိုက္မ်ားမွ လြတ္ကင္းၾကေသာ္လည္း ၎တုိ႔အား ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေအာင္ ဆြဲေခၚတုိက္တြန္းသူမွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသာ ျဖစ္ၾက၏။ ႐ိႈင္သြာန္မိစၦာသည္ ေယာက္်ားမ်ားအား တုိက္႐ိုက္ဖ်က္စီးျခင္းငွာ မစြမ္းသာ၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ေသြးေဆာင္ျဖားေယာင္းမႈျဖင့္သာ ႐ိႈက္သြာန္မိစၦာ၏ ဖ်က္ဆီးမႈ ကို ခံစားရသည္ဟု ဆုိၾကေခ်၏။ ႐ိႈက္သြာန္မိစၦာသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲယုတ္မာညစ္ညမ္းေသာ ဒြိဟသံသယစိတ္ကို ေပၚေပါက္ေစရန္ လႈံ႕ေဆာ္ေပးသည္။ ထုိမွတဖန္ အမ်ိဳးသမီးမွ အမ်ိဳးသားအား ျပစ္မႈဒုစ႐ိုက္ က်ဴးလြန္ေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္တုိက္တြန္းေပးသည္။ အာဒမ္(عليه الصلاة و السلام)သည္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးေၾကာင့္ ဂ်ႏၷသ္ အမတ ဥယ်ာဥ္ဘံုနန္းမွ ပစ္ခ်ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ႐ိႈင္သြာန္ မိစၦာသည္ ဧ၀အား ေသြးေဆာင္ ျဖားေယာင္းခဲ့ၿပီး ဧ၀က အာဒမ္(عليه الصلاة و السلام)အား တဖန္ လွည့္စားခဲ့သည္။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ ဂ်ႏၷသ္သုခဘံုအျဖစ္အပ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဖာ္ျပရွင္းလင္းထာေသာ္လည္း ႐ိႈင္သြာန္ (သုိ႔မဟုတ္) ေႃမြနဂါးမွ ဧ၀အား ျဖားေယာင္းေသြးေဆာင္၍ တဖန္ အာဒမ္အား ဧ၀မွ ျဖားေယာင္း ေသြးေဆာင္ခဲ့သည့္ အျဖစ္အပ်က္ကို မည္သည့္ေနရာတြင္မွ် ေဖာ္ျပျခင္းမရွိပါ။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္သည္ ဧ၀အား ျပစ္တင္ ႐ံႈ႔ခ်ျခင္း မရွိသကဲ့သုိ႔ သူမ၏ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ကိုလည္း ထုတ္ေဖာ္တင္ျပထားျခင္း မရွိပါ။က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္-
“ ငါ(အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္) အာဒမ္(عليه الصلاة و السلام)အား ဤသုိ႔ မိန္႔ၾကားေတာ္မူ၏။ အုိ-အာဒမ္ (عليه الصلاة و السلام) အသင္သည္ မိမိ၏ ၾကင္ယာ (ေဟာင္၀ါ)ႏွင့္တကြ ဂ်ႏၷသ္(အမတသုခဘံု)၌ ေနထုိင္၍ သင္တုိ႔ ဇနီးေမာင္ႏွံႏွစ္ဦးသည္ ထုိသုခဘံုတြင္ အလုိရွိရာေနရာမွ အာသာဆႏၵ ရွိသမွ်တုိ႔ကို (လြတ္လပ္စြာ ယူငင္ၿပီး) ေဖာသီ၀ေျပာစြာ စားသံုးၾကကုန္။ သုိ႔ရာတြင္ သင္တုိ႔သည္ ထုိအပင္၏အနီးအနားသုိ႔ မခ်ဥ္းကပ္ ၾကႏွင့္။ (အကယ္၍ ထုိအပင္၏ အနီးသုိ႔ ခ်ဥ္းကပ္၍ ထုိအပင္၏ အသီးအႏွံကို စားသံုးမိၾကလွ်င္) အသင္တုိ႔သည္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားတြင္ အပါအ၀င္ ျဖစ္ၾကကုန္လတၱံ႕။´´  (ကုရ္အာန္ ၂း၃၅)
ဤေနရာတြင္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္မွ အာဒမ္ဇနီးေမာင္ႏွံအား အသင္တုိ႔ ဇနီးေမာင္ႏွံႏွစ္ဦး ဟူေသာ နာမ္စားကိုသံုး၍ ေျပာေနသည့္အခ်က္မွာ အထင္အရွားျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ ႐ိႈင္သြာန္မိစၦာမွ သူတုိ႔ႏွစ္ဦးစလံုးအား ဒိြဟသံသယစိတ္ (မေကာင္းေသာ ႏိႈးေဆာ္တုိက္တြန္းမႈ) ျဖစ္ေစရန္ျပဳလုပ္သည္။ ထုိ႐ိႈက္သြာန္ မိစၦာေကာင္က ၎င္းတုိ႔ႏွစ္ဦးအား ပရိယာယ္မာယာျဖင့္ တျဖည္းျဖည္း ေသြးေဆာင္ေလသည္။ ထုိ႔ေနာက္ သူတုိ႔ႏွစ္ဦးအား သစ္ပင္မွ အသီးကို ၿမိဳခ်ေစ၏။ ထုိ႔ေနာက္ မိစၦာမွေျပာသည္မွာ
“ဧကန္မလြဲ ကြၽႏ္ုပ္သည္ သင္တုိ႔ႏွစ္ဦး၏ ေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္း ကိုသာ လုိလားသူသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။´´ (ကုရ္အာန္ ၇း၂၁)
မွတ္ခ်က္-  ေဖာ္ျပပါက်မ္းပိုဒ္အရ အာဒမ္ႏွင့္ ဇနီးေမာင္ႏွံ ႏွစ္ဦးစလုံုးအေပၚတြင္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ အမိန္႔ေတာ္ရွိသလို ၎င္းတုိ႔ႏွစ္ဦးစလံုး ႐ိႈင္သြာန္မိစၦာ၏ ျဖားေယာင္း ေသြးေဆာင္မႈကို ခံခဲ့ရသည္မွာ အထင္အရွား ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္သည္ ယင္းကိုထုတ္ျပန္ပို႔ခ်ခဲ့သည့္ ေနာက္ပိုင္းေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ မွားယြင္းသည့္ အယူအဆကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္သကဲ့သုိ႔ လက္ရွိကာလတြင္ ထုိအယူအဆႏွင့္ ပတ္သက္၍ “သံေယာင္လုိက္´´ ေနၾကေသာ ကမၻာ့ေဒသအသီးသီးမွ မွားယြင္းေသာအယူအဆမ်ားကို ဆက္လက္ဆန္႔က်င္ဆဲ ျဖစ္သည္။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္မွ အမ်ိဳးသမီးအား “မေကာင္းမႈဒုစ႐ိုက္ အသြယ္သြယ္ကို ျဖစ္ေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္ေပးသူ´´ ဟူေသာအျဖစ္မွ လြတ္ေျမာက္ေစသလို သူမအား “မေကာင္းဆိုး၀ါး အငယ္စား´´အျဖစ္မွလည္း လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာ ခြင့္ေပးခဲ့သည္။ လက္ရွိကာလအထိ လက္ခံယံုၾကည္ေနၾကသည့္ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏွိမ့္ခ်႐ႈျမင္သည့္ အျခားအယူအဆတစ္ခုမွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ နာမ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အရည္အေသြးႏွင့္ ပတ္သက္သည္။ ဤအယူအဆအရ အခိုင္အမာ ဆုိေနၾကသည္မွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ဂ်ႏၷသ္အမတသုခဘံုသုိ႔ မ၀င္ေရာက္ႏိုင္ဟူေသာ အယူအဆျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေနႏွင့္ နာမ္ပိုင္းဆုိင္ရာႏွင့္ ၀ိညာဥ္ဆုိင္ရာ အဆင့္အတန္းမ်ားသုိ႔ လႊမ္းၿခံဳႏုိင္စြမ္း မရွိဟုဆိုၾကသည္။ သူမအေနႏွင့္ ေယာက္်ားမ်ားကဲ့သုိ႔ ကိုးကြယ္ရာအရွင္ႏွင့္ နီးကပ္ႏိုင္ေသာအဆင့္သုိ႔ မေရာက္ရွိႏိုင္ဟုဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္၏ ေျမာက္ျမားစြာေသာက်မ္းပိုဒ္မ်ားတြင္ အာခိရသ္ေခၚ ေနာင္တမလြန္ဘ၀အတြက္ ဆုလာဘ္မ်ားႏွင့္ အလႅာဟ္အရွင္ႏွင့္ နီးကပ္မႈသည္ က်ားမလိင္ကြဲျပားမႈႏွင့္မဆုိင္။ လူသားတစ္ဦးခ်င္း၏ ယံုၾကည္မႈႏွင့္ လုပ္ရပ္အေပၚ၌သာမူတည္ေၾကာင္း အတိအလင္း တင္ျပထားၿပီးျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေသာ သူေတာ္စင္ အမ်ိဳးသားႏွင့္ ယွဥ္လွ်က္ သူေတာ္စင္မိန္းမျမတ္ (ေတာ္၀င္မိန္းမျမတ္)မ်ားအေၾကာင္းကိုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ထုိ႔အျပင္ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္မွ ေတာ္၀င္အမ်ိဳးသမီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ အာဒမ္(عليه الصلاة و السلام)၊ အီဗရာဟီမ္(عليه الصلاة و السلام)တုိ႔၏ ဇနီးမ်ားႏွင့္ တမန္ေတာ္မူဆာ(عليه الصلاة و السلام)ႏွင့္ အီဆာ(عليه الصلاة و السلام)တုိ႔၏ မိခင္ႀကီးမ်ားအား ေတာ္၀င္ မိန္းမျမတ္ႀကီးမ်ားအျဖစ္ ခ်ီးမြမ္း ေထာပနာျပဳထားေပသည္။ ထုိ႔ျပင္ ၎က်မ္း၌ တမန္ေတာ္ လူး(عليه الصلاة و السلام)က၊ႏွင့္ တမန္ေတာ္ႏူဟ္(عليه الصلاة و السلام)တုိ႔၏ ဇနီးမ်ားအား ျမင့္ျမတ္ေသာ သူေတာ္စင္ တမန္ေတာ္မ်ား၏ ဇနီး မပီသေသာ၊ မထိုက္တန္ေသာ မိန္းမမ်ား အျဖစ္ ေဖာ္ျပေသာ္လည္း ဖိရ္ေအာင္ဘုရင္၏ဇနီးျဖစ္ေသာ အာစီယာသခင္မအား လ်စ္လ်ဴမ႐ႈဘဲ ေကာက္က်စ္ယုတ္မာလွေသာ လူယုတ္မာ၏ လက္အတြင္းမွ အလြန္သန္႔စင္မြန္ျမတ္လွေသာ ႏွလံုးသားပိုင္ရွင္ အမ်ိဳးသမီးအျဖစ္ ေဖာ္ျပၿပီး ခ်ီးေျမႇာက္ထားေပသည္။
က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ ပါရွိေသာ အျဖစ္အပ်က္၊ အေၾကာင္းအရာမ်ားတြင္ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း မဟုတ္ဘဲ ခ်ိန္ခြင္ လွ်ာမွ်ေအာင္ ဘက္ညီညီ တင္ျပထားေပသည္။ ၎၏ သူရဲေကာင္းမ်ားမွာ အမ်ိဳးသားခ်ည္းသာမက အမ်ိဳးသမီးအာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း ပါ၀င္ေနေပသည္။ တမန္ေတာ္မူဆာ(عليه الصلاة و السلام)၏ မိခင္ျဖစ္သူႏွင့္ ပတ္သက္၍ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္က ေျပာသည္မွာ-
“သင္မသည္ ထိုမူဆာအား ေသတၱာထဲသုိ႔ထည့္ေလာ့။ ထို႔ေနာက္ အသင္မသည္ သူ႕အား (ေသတၱာႏွင့္တကြ) ျမစ္ထဲသုိ႔ ေမွ်ာခ်ေလာ့။ ထိုအခါ ထုိျမစ္ေရသည္ သူ႕အား ကမ္းေျခသုိ႔ ႐ိုက္ခတ္၍ ဆုိက္ေရာက္ေစမည္။´´ (စူရာဟ္သြာဟာ ၂၀း၃၉)
ေယ႐ႈသခင္ (တမန္ေတာ္အီဆာ)က၏ မိခင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ကား က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္က ေဖာ္ျပသည္မွာ သူမသည္ ၀ိညာဥ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျမင့္မားေသာ အဆင့္အတန္းကို ရရွိထားသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သူမသည္ ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္အတြင္း တရားဘာ၀နာပြားမ်ားေနေသာအခ်ိန္တြင္ မလာအိကာ(ဟ္) ေကာင္းကင္တမန္မ်ားႏွင့္ စကားေျပာေလ့ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထား သည္။ သူမအေနျဖင့္ စားေသာက္ဖြယ္ရာ ပစၥည္းမ်ားကို “သဘာ၀လြန္ အရင္းအျမစ္မ်ား´´(လူ႔ေလာက အလြန္ရွိ၊ မျမင္ႏိုင္ေသာေလာက ဥပမာ-ေကာင္းကင္ဘံု)မွ ရရွိစားေသာက္ေလ့ရွိေၾကာင္းကိုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။ သူမ၏ အံ့မခန္း ရင္သပ္႐ႈေမာဖြယ္ ၀ိဥာဏပိုင္းဆိုင္ရာ အဆင့္အတန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထုိအခ်ိန္ကာလက တမန္ေတာ္ျဖစ္သူ ဇကရိယာကသခင္ကုိပင္ မွင္တက္အံ့ၾသေစခဲ့သည္။
အစၥလာမ့္သမိုင္းတြင္ အလြန္ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားေသာ သူေတာ္စင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေျမာက္ျမားစြာရွိခဲ့သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တို႔၏ မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(صلي الله تعالي عليه و سلم)၏ ခ်စ္လွစြာေသာ ဇနီးသည္ ခတီဂ်ာသခင္မႀကီး (رضي الله تعالي عنها)၏ အဆင့္အတန္းကိုရခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသားဦးေရမွာ အနည္းငယ္မွ်သာျဖစ္သည္။ ထုိ႔အတူ တမန္ေတာ္ျမတ္(صلي الله تعالي عليه و سلم)၏ ခ်စ္သမီးဖာတိမာဟ္သခင္မ(رضي الله تعالي عنها)၏ အဆင့္အတန္းႏွင့္ တူညီေသာ အမ်ိဳးသားမွာ တမန္ေတာ္(صلي الله تعالي عليه و سلم)ကိုယ္ေတာ္တုိင္ႏွင့္ အလီသခင္(رضي الله تعالي عنه)တုိ႔သာျဖစ္သည္။ ဇဟ္ရာဟ္သခင္မ(رضي الله تعالي عنها)၏ အဆင့္အတန္းမွာ သူမ၏ သားေတာ္မ်ားျဖစ္ေသာ အီမာမ္မ်ား၏ အဆင့္အတန္းထက္ျမင့္မားသည္။  အစၥလာမ္သည္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ထံခ်ီတက္ရာ ခရီးလမ္းေၾကာင္းတြင္ က်ား၊ မ-ခြဲျခားမႈမ်ိဳးလံုး၀မရွိ။ သုိ႔ေသာ္ နဗီ၊ ရစူလ္တမန္ေတာ္အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ရာတြင္မူ တမန္ေတာ္၏ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို ပုခံုးေျပာင္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရာတြင္ အမ်ိဳးသားကသာပုိ၍ “သင့္ေတာ္´´ ေသာေၾကာင့္ နဗီ၊ တမန္ေတာ္ပြင့္ေပၚျခင္းကို အလႅာဟ္ထံမွ လူသားမ်ားထံသုိ႔ အျပန္ခရီးဟူ၍ ေဖာ္ျပေလ့ရွိသည္။
အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏွိမ့္ခ်႐ႈျမင္သည့္ အျခားေသာ သီအိုရီတစ္ခုမွာ ျဗဟၼစရိယက်င့္ျခင္း၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို စြန္႔လႊတ္ျခင္းတုိ႔ႏွင့္ သက္ဆုိင္သည္။ မ်ားစြာေသာ ဘာသာတရားမ်ားက “လိင္ဆက္ဆံမႈကို ညစ္ညမ္းေသာအရာ´´ဟု ႐ႈျမင္ၾကသည္။ ယင္းဘာသာတရားမ်ား၏ ယံုၾကည္သူမ်ား၏ ယံုၾကည္ခ်က္မွာ ၎င္းတုိ႔၏ ဘ၀သက္တမ္းတစ္ခုလံုးကို ျဗဟၼစရိယက်င့္ျခင္းျဖင့္ ကုန္လြန္ေစသူမ်ားသာလွ်င္ ၀ိညာဥ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ျမင့္မားေသာ အဆင့္အတန္းကို ရရွိႏိုင္သည္ဟုဆုိၾက၏။ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ ကမၻာ့ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးကေျပာသည္မွာ “လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္းဟူေသာ သစ္ပင္ကိုအပ်ိဳ၊ လူပ်ိဳစစ္စစ္ ျဖစ္ျခင္းဟူေသာ ပုဆိန္ျဖင့္ ခုတ္လွဲၾက´´ဟု ဆိုသည္။ ဤသုိ႔ေသာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းကို အကုသုိလ္နည္းပါးေစရန္ ေအာင့္အည္း ခ်ဳပ္တီးျခင္း ျဖစ္သည္ဟုဆုိၾက၏။  တစ္နည္းဆိုေသာ္ မ်ားစြာေသာသာမန္လူသားမ်ားက ယင္းတုိ႔၏ အာသာဆႏၵမ်ားကို မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ျဗဟၼစရိယက်င့္ျခင္းကို မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ အိမ္ေထာင္ သားေမြးမႈကို ေရွာင္ၾကဥ္၍ ျဗဟၼစရိယက်င့္ျခင္းကို ထိန္းသိမ္းရန္ ေဆာ္ၾသၾကသည္။ သာမန္လူမ်ားအေနျဖင့္ ၎တုိ႔ အာသာဆႏၵျပင္းျပမႈမ်ားေၾကာင့္ မိန္းမအမ်ားအျပားႏွင့္ တရားမ၀င္ လိင္ဆက္ဆံမႈကို ျပဳမိမည္ စိုးရိမ္ရေသာေၾကာင့္ မိန္းမတစ္ေယာက္ႏွင့္ တရား၀င္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းျဖင့္ အျခားမိန္းမမ်ားႏွင့္ တရားမ၀င္ဆက္ဆံမႈမွ ထိန္းသိမ္းႏုိင္မည္။ ဤလူႀကီးလူေကာင္းမ်ားက ေရွ႕ေနလုိက္ေျပာၾကသည္မွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို စြန္႔လႊတ္၍ ျဗဟၼစရိယက်င့္ျခင္းက ပို၍ ေကာင္းသည္ဟု ဆုိသည္။ ၎တုိ႔သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား ဒြိဟသံသယျဖင့္ ႐ႈျမင္ၾကၿပီး၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးျခင္းသည္ ႀကီးမားေသာ ကိုယ္က်င့္တရားဆုိင္ရာ မေကာင္းမႈဟု ႐ႈျမင္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
အစၥလာမ္မွ အထက္ေဖာ္ျပပါ ရယ္ရႊင္ဖြယ္ေကာင္းသည့္လုပ္ရပ္အား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္သည္။ အစၥလာမ္မွ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းကို အေလးအနက္ထားသည္။ ထုိ႔ျပင္ ျဗဟၼစရိယက်င့္ျခင္းကို ညစ္ညမ္းေသာကိစၥဟု ယူဆသည္။ အစၥလာမ္က အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား “တရား၀င္ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးျခင္း´´သည္ ေကာင္းျမတ္ေသာ အက်င့္စ႐ိုက္အျဖစ္ လမ္းၫႊန္ေဖာ္ျပထားသည္။ ထုိ႔ျပင္ ယင္းအက်င့္အမူသည္ တမန္ေတာ္ျမတ္(صلي الله تعالي عليه و سلم)၏မြန္ျမတ္ေသာအက်င့္ ဓေလ့ေတာ္ပင္ျဖစ္သည္။
တမန္ေတာ္ျမတ္မွ မိန္႔ဆုိေတာ္မူသည္မွာ “ကြၽႏ္ုပ္သည္ သံုးခုေသာအရာကို ႏွစ္ၿမိဳ႕ေတာ္မူ၏။ ေရေမႊး၊ အမ်ိဳးသမီး၊ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။´´
ဘာထရန္ရပ္ဆဲလ္က ေျပာၾကားသည္မွာ “အစၥလာမ္ကလြဲလွ်င္ အားလံုးေသာ ဘာသာတရားမ်ားမွ လိင္ဆက္ဆံမႈအေပၚ သံသယ လက္တဆိတ္စာေလာက္ႏွင့္သာ ၾကည့္႐ႈေပသည္။ အစၥလာမ္မွ လူမႈေရး ႐ႈေထာင့္ႏွင့္သာၾကည့္ၿပီး၊ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ အမ်ိဳးသားတုိ႔အၾကား လိင္ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားအေပၚ စည္းကမ္းတင္းက်ပ္စြာ ခ်မွတ္ကန္႔သတ္ထားေသာ္လည္း ညစ္ညမ္းေသာအရာအျဖစ္ကား မျမင္ဟုဆိုသည္။´´
အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယခုအခ်ိန္အထိ လက္ခံထားေသာ ႏွိမ့္ခ် အထင္ေသးသည့္ သီအုိရီတစ္ခုမွာ အမ်ိဳးသမီးအား အမ်ိဳးသား၏ အက်ိဳးငွာ ဖန္ဆင္းခဲ့သည္ဟူေသာ အယူအဆျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သုိ႔ေသာကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစၥလာမ္မွ ေျပာၾကားထားျခင္းမရွိ။ ဖန္ဆင္းျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ကိုလည္း ရွင္းလင္းျပတ္သားေသာ ေ၀ါဟာရမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားၿပီးျဖစ္သည္။ ကမၻာၿဂိဳဟ္၊ မုိးေကာင္းကင္ေလထု၊ မိုးတိမ္မ်ား၊ သစ္ပင္၊ ပန္းမာန္မ်ားႏွင့္ အဟိတ္တိရစၦာန္မ်ားကို လူသားမ်ိဳးႏြယ္မ်ား၏ အက်ိဳးငွာျပဳလုပ္ဖန္ဆင္းထားသည္။ အမ်ိဳးသားအတြက္ အမ်ိဳးသမီးကို ဖန္ဆင္းထားသည္ဆိုေသာ အခ်က္အား အစၥလာမ္မွ ေျပာၾကားထားျခင္းမရွိပါ။ အစၥလာမ္၏ သေဘာထားအရ အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကို ၎င္းတုိ႔အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ အက်ိဳးျပဳေစျခင္းငွာ ရည္ရြယ္ေတာ္မူ၍ ဖန္ဆင္းထားသည္။
က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ တြင္ “ယင္းဇနီးမိန္းမမ်ားသည္ အသင္တုိ႔အဖို႔ရာ (အရွက္အိေျႏၵကို လံုၿခံဳစြာဖံုးကြယ္ေသာ ၀တ္စားတန္ဆာမ်ားကဲ့သုိ႔) ျဖစ္ၾက၏။ ထိုနည္းတူစြာ အသင္တုိ႔သည္ ထုိဇနီးမိန္းမမ်ားအဖုိ႔ရာ (အရွက္အိေျႏၵကို လံုၿခံဳစြာ ဖံုးကြယ္ေသာ ၀တ္စားတန္ဆာမ်ားကဲ့သုိ႔)ပင္ ျဖစ္ၾကေလသည္။´´ (ကုရ္အာန္ စူရာဟ္ ဘကရာ ၂း၁၈၇)
အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရွးဦးမစြကတည္းကရွိခဲ့ေသာ အျခား သီအိုရီတစ္ခုမွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ မေရွာင္လႊဲႏိုင္ေသာ မေကာင္းမႈ အနိဌာ႐ံု တစ္ခုခုဟု ထင္ျမင္ယူဆေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ေရွးအခါက ေျမာက္ျမားစြာေသာ လူမ်ားသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား အထင္ေသးစြာ ႐ႈျမင္ၾကသည္။ သူမအား အားလံုးေသာ မေကာင္းမႈမ်ား၊ ကံၾကမၼာေဘးဆိုး မ်ား၏ အရင္းအျမစ္ ျဖစ္သည္ဟု ယူဆၾကသည္။ ဆန္႔က်င္ဘက္အားျဖင့္ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ “အမ်ိဳးသမီးသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ နိအ္မသ္ စည္းစိမ္တစ္ရပ္အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ ၎င္းတုိ႔၏ သက္ေတာင့္သက္သာရွိမႈႏွင့္ စိတ္ေအးခ်မ္းသာမႈ အတြက္ အရင္းအျမစ္ျဖစ္သည္´´ဟု အေလးအနက္ ထားေဖာ္ျပထားသည္။အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အထင္အျမင္ေသးစြာ ႐ႈျမင္သံုးသပ္သည့္ အျခားသီအုိရီတစ္ခုမွာ (အမ်ိဳးသမီး၏) ကေလးေမြးဖြားျခင္း အခန္းက႑ႏွင့္ ဆက္စပ္လွ်က္ရွိသည္။ အစၥလာမ္မတုိင္မီ အာရဗ္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ လူ႔အဖြဲ႕႔အစည္းမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးအား အမ်ိဳးသား၏ မ်ိဳးေစ့ကို ထိန္းသိမ္း သုိေလွာင္ရန္ႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ရန္ ထည့္စရာသုိစရာပစၥည္းအျဖစ္ ယူဆခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္၏ ေျမာက္ျမားစြာေသာ က်မ္းပိုဒ္မ်ားတြင္ “ငါအရွင္ျမတ္သည္ အသင္တုိ႔အား ေယာက်္ားတစ္ဦးႏွင့္ မိန္းမတစ္ဦးမွ ဖန္ဆင္းေတာ္မူခဲ့ေလသည္။´´ ဤအယူအဆႏွင့္တူညီေသာ အယူအဆမ်ားကို က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္၏ အျခားေသာက်မ္းပိုဒ္မ်ားတြင္ ေကာက္ခ်က္ခ်ေဖာ္ျပ ထားေၾကာင္း အ႒ကထာဋီကာရွင္မ်ားက ဖြင့္ဆိုၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အစၥလာမ္သည္ အထက္ေဖာ္ျပပါ မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ားကို အဆံုးသတ္ေစခဲ့သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေဆြးေႏြးတင္ျပခ်က္မ်ားအရ အစၥလာမ္သာသနာတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားေပၚ၌ ႏွိမ့္ခ်႐ႈျမင္သည့္အျမင္မ်ိဳး လံုး၀မရွိေၾကာင္း သိသာ ထင္ရွားေပသည္။ ယခု အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ အမ်ိဳးသားရရွိေသာအခြင့္အေရးမ်ား ထပ္တ ူညီမွ်မႈမရွိရေသာ အေၾကာင္းအရင္းကို စစ္ေဆးရန္ အခ်ိန္က်ေရာက္လာပါၿပီ။

ထပ္တူညီမွ်ျခင္း “မရွိ´´ ႏွင့္ တန္းတူညီမွ်ျခင္း “ရွိ´´
မိသားစုဆက္ဆံေရး၊ က်ားမဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစၥလာမ္တြင္ ထူးျခားေသာ အေတြးအေခၚတစ္ရပ္ရွိသည္။ ယင္းအေတြးအေခၚသည္ ႏွစ္ေပါင္း(၁၄၀၀)က က်င့္သံုးခဲ့ေသာ လူမႈဆုိင္ရာ က်င့္ထံုးမ်ားႏွင့္ ကြဲျပားျခားနားသလို မ်က္ေမွာက္ကာလတြင္ က်င့္သံုးေနေသာ နည္းစနစ္မ်ားႏွင့္ လည္း ကြဲျပားျခားနားေပသည္။
အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ အမ်ိဳးသားၾကား တူညီ၊ မတူညီဟူေသာအခ်က္မွာ အျငင္းပြားဖြယ္မရွိေၾကာင္း ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ တင္ျပၿပီးျဖစ္သည္။ ထုိ႔အတူ ၎တုိ႔၏ မိသားစုဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တူညီေသာ တန္ဖိုးထားမႈရွိသင့္၊ မရွိသင့္ဟူေသာအခ်က္ကိုသာ အေလးထား ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပၿပီးျဖစ္သည္။ အစၥလာမ့္႐ႈေထာင့္မွၾကည့္လွ်င္ က်ား၊ မႏွစ္မ်ိဳးစလံုးသည္ လူသားမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တူညီေသာအခြင့္အလမ္းမ်ားကို ခံစားသင့္ေပသည္။
က်ား၊ မႏွစ္ဦးၾကား လိင္ကြဲျပားျခားနားမႈေၾကာင့္ မ်ားစြာေသာက႑မ်ားတြင္ ၎တုိ႔သည္ ထပ္တူထပ္မွ် မျဖစ္ႏိုင္ဟူေသာအခ်က္ကို အေလးေပး စဥ္းစားသင့္ေပသည္။ ၎တုိ႔၏ ေမြးရာပါ ဗီဇသဘာ၀အရ ထပ္တူညီမွ်ရွိရန္ မလုိအပ္ေပ။ ဆုိလုိသည္မွာ မ်ားစြာေသာက႑မ်ား ဥပမာ-၎တုိ႔၏အခြင့္အေရးမ်ား၊ တာ၀န္ႏွင့္၀တၱရားမ်ား ျပစ္ဒဏ္ေပးျခင္းစသည္တုိ႔တြင္ ၎တုိ႔ႏွစ္ဦးသည္ ထပ္တူ ထပ္မွ်မျဖစ္သင့္ေပ။ ယခုအခါ အေနာက္တိုင္း တြင္ ၎တို႔၏အခြင့္အေရးမ်ား၊ တာ၀န္၊ ၀တၱရားမ်ားႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္ေပးျခင္း စသည္တုိ႔တြင္ ၎တုိ႔ႏွစ္ဦးသည္ ထပ္တူထပ္မွ်မျဖစ္သင့္ေပ။ ယခုအခါ အေနာက္တုိင္းတြင္ ၎တုိ႔၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို တန္းတူညီတူျဖစ္ေအာင္ အားထုတ္ေနသည္။ ယင္းသုိ႔ ၎တုိ႔၏ ႀကိဳးစားအားထုတ္ျခင္းသည္ က်ား၊ မတုိ႔၏ ေမြးရာပါဗီဇႏွင့္ သဘာ၀ကြဲျပား ျခားနားျခင္းကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈရန္ ႀကိဳးစားျခင္းျဖစ္သည္။ ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အေနာက္တုိင္းစနစ္ႏွင့္ အစၥလာမ့္႐ႈေထာင့္တုိ႔ၾကား၌ အျမင္ကြဲျပားျခားနားမႈ ရွိေပသည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔တြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ အျငင္းအခံုမွာ အစၥလာမ္၏အခြင့္အေရးမ်ားကို ေထာက္ခံသူမ်ားႏွင့္ အေနာက္တုိင္းစနစ္ကို ေထာက္ခံသူ မ်ားၾကားတြင္ရွိေနေသာ အျငင္းအခံုျဖစ္သည္။ ယင္းမွာ က်ား၊ မဆုိင္ရာအခြင့္အေရးမ်ားကို တူညီေစျခင္း(သို႔မဟုတ္) ဆင္တူေစျခင္းသာျဖစ္ၿပီး က်ား၊ မႏွစ္ဦးၾကားရွိ အခြင့္အေရးမ်ားကို ထပ္တူညီေစျခင္း မဟုတ္ပါ။ အမွန္စင္စစ္ အခြင့္အေရးတန္းတူညီမွ်ျခင္းဟူေသာ အၫႊန္းစာတမ္းကို အေနာက္တုိင္းသားမ်ား၏ စိတ္၀င္စားမႈတြင္ မွားယြင္းစြာ တြဲဖက္ျခင္းခံရမႈသာ ျဖစ္သည္။ ဤစာေရးသူအေနႏွင့္ မိမိ၏ ေဟာေျပာပို႔ခ်မႈမ်ားႏွင့္ ေရးသားခ်က္မ်ား တြင္ အထက္ေဖာ္ျပပါ လြဲမွားေသာ အၫႊန္းစာတမ္းကို အၿမဲေရွာင္ၾကဥ္သလို အခြင့္အေရးမ်ားကို ထပ္တူေစျခင္းဟူေသာ သီအုိရီအား တန္းတူညီမွ်ျခင္းဟူ ေသာ အမည္ေပး၍ မတူမတန္ ႏွိမ့္ခ်မႈမ်ိဳးကိုလည္း ဘယ္ေသာအခါမွ် မျပဳခဲ့။ (၂၀)ရာစုအႀကိဳကာလ၊ ဥေရာပတုိက္တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို တရားမွ်တမႈမရွိဘဲ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းသည္ ထင္ရွားေသာ ဥပမာျဖစ္သည္။ (၂၀)ရာစု၏ အစဦးပိုင္း ကာလတုိင္ေအာင္ ဥေရာပတုိက္ရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ လူသားဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားကို တရား၀င္ေရာ လက္ေတြ႕က်က်ပါ ပိတ္ပင္တားျမစ္ျခင္းခံရသည္။ သူမတုိ႔တြင္ အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ တန္းတူညီမွ်ေသာ အခြင့္အေရးမရခဲ့သလို၊ ဆင္တူညီမွ်ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကိုလည္း မရရွိခဲ့ေပ။ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္ မ်ားအတြင္း အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ဆုိင္ေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို အေရးတႀကီး အေစာတလွ်င္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားမ်ားကဲ့သုိ႔ အလားတူ အခြင့္အေရးမ်ားကို အနည္းႏွင့္အမ်ားဆိုသလို ခြင့္ျပဳေပးေသာ္လည္း သူမတုိ႔ သဘာ၀ အေျခအေနႏွင့္အညီ ရသင့္ရထုိက္ေသာ ႐ုပ္ပိုင္းႏွင့္ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ လုိအပ္ခ်က္မ်ားကို တန္းတူ ညီမွ်မႈမရရွိခဲ့ပါ။ အကယ္၍ အမ်ိဳးသမီးအေနႏွင့္ သူမတုိ႔၏ အိမ္တြင္းေရးေပ်ာ္ရႊင္မႈႏွင့္ တန္းတူအခြင့္အေရးမ်ား လုိခ်င္ပါက သူမအေနႏွင့္ ထပ္တူအခြင့္အေရးမ်ား ရယူလုိမႈဟူေသာ အယူအဆကို စြန္႔လႊတ္ရမည္။ ဤသည္မွာ က်ားမႏွစ္ဦးအၾကားတြင္ ေဖာ္ေရြပ်ဴငွာေသာ ဆက္ဆံေရးကို ထူေထာင္ရန္ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းျဖစ္သည္။ ဤသုိ႔ ေဆာင္ရြက္ျခင္းအားျဖင့္ အမ်ိဳးသားမ်ားအေနႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား ထပ္တူ ညီမွ်မႈကို လက္မခံေသာ္လည္း သူမတုိ႔အား သူမတုိ႔ မေတာင္းဆိုေသာ ကိစၥအတြက္ပင္လွ်င္ လွည့္စားမႈမရွိဘဲပို၍ အခြင့္အေရးမ်ား ေပးလုိသည့္ အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည္။
အလားတူပင္ မြတ္စလင္မ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတြင္ အမ်ိဳးသမီးက အမ်ိဳးသားႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား တန္းတူညီမွ်ခံစားခြင့္ လက္ေတြ႕ရရွိေနသည္ဟု မဆုိလိုပါ။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ မၾကာခဏ ေထာက္ျပေျပာဆုိေနသကဲ့သုိ႔ အမ်ိဳးသမီး အေနအထားကို ျပန္လည္ ဆန္းစစ္သံုးသပ္ရန္မွာ မလုပ္မျဖစ္လုပ္ရန္ လုိအပ္ေနေသာကိစၥျဖစ္သည္။ သမုိင္းစဥ္တစ္ေလွ်ာက္ (အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္) ျငင္းပယ္ ျခင္းခံခဲ့ရေသာ အစၥလာမ္မွ အာမခံခ်က္ေပးထားသည့္ ေျမာက္ျမားလွစြာေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို ၎တုိ႔အတြက္ ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ ေပးသင့္ပါသည္။ မည္သုိ႔ပင္ဆိုကာမူ အေနာက္တုိင္း၏ လူေနမႈပံုသဏၭာန္ကို ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ အေနႏွင့္ မ်က္စိစံုမွိတ္လုိက္၍ အတုမခိုးသင့္ပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ၎တုိ႔၏ ျပဳျပင္ဖန္တီးမႈမ်ား၏ ႀကီးမားလွေသာအက်ိဳးေက်းဇူးကို ၎တုိ႔ ကိုယ္တုိင္ ခံစားေနရေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဤေနရာတြင္ က်ားမဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား၏ ထပ္တူညီမွ် မျဖစ္ႏိုင္ဟူေသာ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏ ဆုိလုိခ်က္မွာ ယင္းတုိ႔၏ ေမြးရာပါဗီဇ ကြဲျပားျခားနားသည့္ အေျခအေနမ်ားေပၚတြင္ ကန္႔သတ္ထားခ်က္ကိုသာ ဆုိလုိသည္။ တရားမွ်တမႈ သေဘာတရားကိုမူ ဦးစားေပးသင့္ေပသည္။ ယင္းတုိ႔၏ အိမ္တြင္းေရးေပ်ာ္ရႊင္ ႏွစ္သက္မႈကို ပို၍ေသခ်ာေစၿပီး လူအဖြဲ႕အစည္းေရွ႕ဆက္ ဖြံၿဖိဳးတုိးတက္မႈကို ပို၍ တြန္းအားေပးႏိုင္ရန္မွာ ယင္းတုိ႔၏ “ေမြးရာပါသဘာ၀ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား´´ကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ ေအာင္ျဖည့္စြက္ရန္ လိုအပ္ေပ သည္။
ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အခုိင္အမာဆိုထားသည့္အတုိင္း က်ား၊ မႏွစ္ဦးအၾကား တရားမွ်တမႈရွိရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ေတာင္းဆိုေနေသာသေဘာကို သတိရသင့္ပါ သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ က်ား၊ မႏွစ္ဦးၾကားရွိ အခြင့္အေရးမ်ားတြင္ ထပ္တူညီမွ်မႈမရွိႏိုင္။ ဤကိစၥမွာ အခြင့္အေရးမ်ား၏ ဒႆနႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာေၾကာင့္  ဒႆနဆိုင္ရာက႑ႏွင့္ (၁၀၀%) ပတ္သက္ေနပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ တရားမွ်တမႈႏွင့္ လူမႈေရးအရ စာနာေထာက္ထားမႈသေဘာတရားႏွင့္လည္း ဆက္စပ္ေနေပသည္။ အစၥလာမ့္ တရားဥပေဒ၏ အေျခခံအက် ဆံုးေသာ သေဘာတရားမွာ အစၥလာမ္၏ အလယ္ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္း ဒႆနပညာျဖစ္ၿပီး အထက္ေဖာ္ျပပါ ျပႆနာႏွင့္လည္း ဆက္စပ္ေနေပသည္။ လူမႈေရးအရ စာနာေထာက္ထားမႈဟူသည့္ အယူအဆတစ္ရပ္ ျဖစ္ေပၚတည္ရွိေနရျခင္းအေၾကာင္းမွာ က်ိဳးေၾကာင္း ဆင္ျခင္ျခင္းႏွင့္ ဘုရားသခင္၏ သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္းမႈၾကားရွိ ကိုက္ညီမႈဆိုင္ရာ ဒႆနတစ္ရပ္ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အစၥလာမ့္ နည္းဥပေဒအရ အခ်ိဳ႕ေသာတိက်သည့္ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူမႈေရး ဆုိင္ရာ ေတာင္းဆုိမႈမ်ားအတြက္ ဥပေဒတြင္ သီးသန္႔ ပံုသဏၭာန္ရွိရမည္ ျဖစ္ၿပီး ၎သည္ ၎ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ အျခားမည္သည့္ ျငင္းခံုမႈအတြက္မဆုိ သဘာ၀တရားမွ်တမႈႏွင့္ အေျခခံအခြင့္ အေရးမ်ားကို ထိပါးခြင့္လံုး၀မရွိ။ လူမႈေရးဆုိင္ရာ စာနာေထာက္ထားမႈ သေဘာတရားကို လမ္းၫႊန္ႏိႈးေဆာ္ရင္းမွ မြတ္စလင္မ္ စာေပပညာရွင္မ်ားက အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ဒႆနမ်ား၏ အေျခခံ သေဘာတရားကို ခ်မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ယင္းသုိ႔ေသာ ေကာင္းျမတ္သည့္ လုပ္ရပ္ကို အစျပဳခဲ့ၾကေသာ္လည္း ႏွစ္လုိဖြယ္မေကာင္းေသာ သမိုင္းဆုိင္ရာ ျဖစ္စဥ္မ်ားေနာက္ ေကာက္ေကာက္လုိက္ခဲ့ၾကသျဖင့္ ၎တုိ႔ စတင္ခဲ့သည့္ ေကာင္းျမတ္ေသာလုပ္ငန္းကို ဆက္လက္ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ျပႆနာကို လည္းေကာင္း၊ လူမႈေရးဆိုင္ရာ စာနာေထာက္ထားမႈကိုလည္းေကာင္း၊ ပထမဦးဆံုး အာ႐ံုထားၿပီး အေလးေပး ေဆာင္ရြက္သူမ်ားမွာ မြတ္စလင္မ္မ်ားသာျဖစ္သည္။ ထုိမွ်တဆင့္ ေရွ႕သုိ႔တုိးၿပီး ကိုယ္ပိုင္ျဖစ္ေသာ၊ မိမိဘာသာ တည္ရွိေသာ သေဘာမ်ားကို မည္သည့္ ပဋိညာဥ္ စာခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ဆုိင္ေသာ ဥပေဒႏွင့္မွ် မသက္ဆုိင္ေစပါ။ မြတ္စလင္မ္မ်ားသည္ သဘာ၀တရားအရ ရရွိသင့္ရရွိထိုက္ေသာ လူသားမ်ား၏ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရး ႏွင့္ဆုိင္ေသာ နယ္ပယ္အတြင္း ဦးစြာပထမ ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္ သည္။
သို႔ေသာ္ မြတ္စလင္မ္မ်ားႏွင့္ အထက္ပါ အားထုတ္မႈ၏ ေရစက္ (အေၾကာင္းပါမႈ)ကား အလြန္ဆံုး ေအဒီ(၈)ရာစုေနာက္ပိုင္းေလာက္အထိသာ ျဖစ္ခဲ့၏။ ေအဒီ(၈)ရာစု ေနာက္ပိုင္း၌ မြတ္စလင္မ္မ်ားမွ ထုိလုပ္ငန္းကို ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္းမရွိဘဲႏွင့္ ဥေရာပအသိပညာရွင္၊ အတတ္ပညာ ရွင္မ်ား ဒႆနိကပညာရွင္မ်ားက ယင္းစနစ္ကို ဆက္လက္ တန္ဖိုးထား လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ဥေရာပပညာရွင္မ်ားက လူမႈေရး၊ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီပြားေရး ဆုိင္ရာဒႆနမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၿပီး လူသားတစ္ဦးခ်င္း၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ႏိုင္ငံမ်ားက လူ႔အသက္ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ဟူေသာ သေဘာတရားမ်ားကို လူသားမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးကြၽမ္း၀င္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့သည္။
ေမြးရာပါအခြင့္အေရးမ်ားကို ရယူႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အေရွ႕တုိင္းသား မြတ္စလင္မ္မ်ားကို ဟန္႔တားသည့္အရာမ်ားမွာကား သမုိင္း၀င္ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားအျပင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာအေၾကာင္းတရားမ်ားလည္း ပါရွိေပသည္။ ဤသည္ကား ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏ ထင္ျမင္ ယူဆခ်က္ပင္ တည္း။
ဤသည္မွာ အေရွ႕တိုင္းႏွင့္ အေနာက္တုိင္း၏ စိတ္ဓါတ္ေရးရာ ကြဲျပား ျခားနားမႈတစ္ခု ျဖစ္သည္။ အေရွ႕တုိင္းသားမ်ားသည္ ကုိယ္က်င့္တရား (သုိ႔မဟုတ္) လူက်င့္၀တ္ကို စြဲမက္ႏွစ္သက္တတ္ၿပီး အေနာက္တုိင္းသားမ်ားက အခြင့္အေရး ကို ပို၍ဦးစားေပးတတ္ေသာ သေဘာရွိသည္။  အေရွ႕တုိင္းသားမ်ားသည္ အေနာက္တိုင္းသားမ်ားထက္ ပို၍ သံေယာဇဥ္တြယ္တတ္ေသာသေဘာ ရွိသည္။ ၎တုိ႔အေနႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးအေပၚတြင္ ခြင့္လႊတ္တတ္ေသာ ညႇာတာ ေထာက္ထားတတ္ေသာ ပရဟိတအတြက္ ေဆာင္ရြက္တတ္ေသာ သေဘာရွိသည္ဟု မိမိတုိ႔ ကုိယ္ကို ယံုၾကည္ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ အေနာက္တုိင္းမွ ေယာက္်ားသားမ်ားအေနႏွင့္ လူသားဟူသည္ မိမိ၏ အခြင့္အေရးကိုသိရန္ လုိအပ္သလို ထုိအခြင့္အေရးကို ခုခံကာကြယ္ရန္လည္း လုိအပ္သည္ဟု ယူဆၾကသည္။ ယင္းတုိ႔၏ အခြင့္အေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္လာျခင္းကိုလည္း လံုး၀ခြင့္မျပဳၾက။
လူလူခ်င္း စာနာမႈအတြက္ က်င့္၀တ္သိကၡာသည္ လုိအပ္သလို အခြင့္အေရးသည္လည္း အေရးႀကီးသည္။ “မႏုႆ၀ါဒ´´သည္ အခြင့္အေရး ႏွင့္ က်င့္၀တ္သိကၡာႏွစ္မ်ိဳးစလံုးႏွင့္ ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္ေနပါသည္။ ဤအရည္အေသြး ႏွစ္ရပ္စလံုးတြင္ မည္သည့္အရာ တစ္ခုတည္းကမွ် လူသား၏ ျမင့္မားေသာအရည္အေသြး စံခ်ိန္စံၫႊန္း မဟုတ္ပါ။ အစၥလာမ္တြင္ ကိုယ္က်င့္ သိကၡာႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွစ္ခုစလံုး အေပၚ တစ္ၿပိဳင္နက္ အေလးထားသလို ႀကီးမားေသာ ခြဲျခားမႈကိုလည္း ျပဳခဲ့သည္။
ထုိသုိ႔ အေလးအနက္ထားမႈ ခြဲျခားမႈမ်ားကို ယခုတုိင္ ဆက္လက္ျပဳလုပ္ဆဲ ျဖစ္သည္။ အစၥလာမ္တြင္ ႐ိုးသားေျဖာင့္မတ္ျခင္း၊ ခြင့္လႊတ္ျခင္း၊ စင္ၾကယ္ျခင္း စေသာ အက်င့္သီလမ်ားသည္ ျမင့္ျမတ္ေသာ က်င့္၀တ္သိကၡာဆုိင္ရာ အရည္အေသြးမ်ားျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ တစ္စံုတစ္ဦး၏ အခြင့္အေရးမ်ားကုိသိျခင္း၊ ယင္းအခြင့္အေရးမ်ားအတြက္ခုခံရန္ အသင့္ရွိမႈ တုိ႔သည္ ျမင့္ျမတ္မႈ အဆင့္တူညီၾကသကဲ့သုိ႔ လူသားလည္းဆန္ေပသည္။
မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစကာမူ အေရွ႕တိုင္း၏ စိတ္ဓါတ္ပိုင္းဆုိင္ရာကို မြတ္စလင္မ္မ်ား၏ လႊမ္းမိုးမႈေၾကာင့္ အစဦးပိုင္းတြင္ လူ႔က်င့္၀တ္ႏွင့္ အခြင့္အေရး မ်ားသည္ ၎င္းတုိ႔၏ ဦးတည္ခ်က္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ၎င္းတုိ႔၏ လုပ္ေဆာင္မႈမွာ တျဖည္းျဖည္း လူ႔က်င့္၀တ္သိကၡာပိုင္းသုိ႔သာ နယ္သတ္မွတ္ ခံခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
မည္သုိ႔ျဖစ္ေစ၊ ယခုအခါ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔သည္ အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ျပႆနာကိုသာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေနျခင္းျဖစ္သည္။ ၎င္းသည္ ဒႆနဆိုင္ရာ ျပႆနာအျဖစ္ အက်ယ္တ၀င့္ စီစစ္သံုးသပ္ရန္ လုိအပ္ ေနေပသည္။ ဤသည္မွာ တရားမွ်တမႈႏွင့္ အခြင့္အေရး၏ မွန္ကန္ေသာ သေဘာသဘာ၀ႏွင့္ ပိုမိုနီးစပ္စြာ ဆက္စပ္ေနသည္။ တရားမွ်တမႈ၊ အခြင့္အေရး ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဥပေဒဟူသည္ ကမၻာေပၚတြင္ ယခုတုိင္ မရွိေသးပါ။ တရားမွ်တမႈႏွင့္ အခြင့္အေရးဟူ သည္ရွိေနၿပီးေသာ “အရွိတရားမ်ား´´ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယင္းတုိ႔၏အနက္ အဓိပၸာယ္ကိုလည္း မည္သည့္ ဥပေဒႏွင့္မွ်  ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္မည္မဟုတ္။
မြန္တက္စ္ေကြးမွ ေျပာသည္မွာ “တရားဥပေဒမ်ားကို လူသားမ်ား မျပဳလုပ္မီကတည္းက တည္ရွိေနေသာ လူသားတို႔၏ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားသည္ အရွိတရားမ်ားကို လႊမ္းမိုးထားသည့္ ဥပေဒသမ်ားေပၚတြင္ အေျခခံ မွီတည္ခဲ့ၾကသည္။ ဤသုိ႔ေသာ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားရွိခဲ့ျခင္းကပင္ တရားဥပေဒ မ်ားကုိ`ေဘာင္´ ကန္႔သတ္ႏုိင္ခဲ့သည္အထိ ဦးေဆာင္လမ္းျပေပးႏုိင္သည္။ လူသားတုိ႔၏ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားကို တရားေသာနည္းႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ မတရားေသာနည္းႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ ထိန္းသိမ္းရန္အလုိ႔ငွာ တရားဥပေဒမ်ားကို ေဘာင္ခတ္ကန္႔သတ္ျခင္းသည္ စက္၀ိုင္းတစ္ခုကို လက္ေတြ႕ဆြဲၾကည့သည္ႏွင့္ သေဘာတရားတူသည္။ ဆုိလုိသည္မွာ စက္၀ိုင္းတစ္ခုကို တကယ္ဆြဲမၿပီးမခ်င္း မ်ဥ္းမ်ားမွာ ညီတူညီမွ်မျဖစ္ႏိုင္ (သုိ႔မဟုတ္) ညိႇယူ၍မရႏိုင္ဟူေသာ သေဘာျဖစ္သည္´´ဟု ဆိုခဲ့ေခ်သည္။
ဟာဘတ္စပင္ဆာမွ ေျပာသည္မွာ “တရားမွ်တမႈဟူသည္ ခံစားမႈ မ်ားကို ေက်ာ္လြန္ၿပီးသကာလ လူသားမ်ား၏ သဘာ၀အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္  ဆက္ႏြယ္ လ်က္ရွိသည္။ တရားမွ်တမႈကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုးရန္မွာ သဘာ၀ အခြင့္အေရးမ်ား ကိုေလးစားရန္ လုိအပ္ေပသည္။´´
ဥေရာပပညာရွင္အမ်ားစုက လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားအား တရား၀င္ ဖြင့္ဟေၾကညာျခင္းသည္ သဘာ၀ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားမွ ဆင္းသက္လာ သည္ဟု ႐ႈျမင္သံုးသပ္ေနၾကသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ဆုိရေသာ္ သဘာ၀ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ဆုိင္ေသာ သီအုိရီဟူသည္ အခြင့္အေရးမ်ားကို တရား၀င္ ဖြင့္ဟေၾကညာျခင္း ပံုစံတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္ဟု ယူဆႏိုင္သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ သိထားၿပီးျဖစ္သည့္အတုိင္း မြန္တက္စ္ေကြးႏွင့္ ဟားဘက္ စပင္ဆာတုိ႔မွာ အလယ္ေခတ္အစၥလာမ့္ ဒႆနပညာရွင္မ်ားကဲ့သုိ႔ပင္ တရားမွ်တမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေကာင္း အဆိုးႏွင့္ဆုိင္ေသာ ဆင္ျခင္တံုတရား၊ လူမႈေရးစာနာ ေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ သေဘာတရားမ်ားကို တူညီစြာ တင္ျပခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ မြတ္စလင္မ္ပညာရွင္မ်ားအနက္ အခ်ိဳ႕ကား ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးမ်ားရွိျခင္းကို ျငင္းဆန္ၾကေသာ္လည္း ထုိတရာမွ်တမႈအား ပဋိညာဥ္ အခြင့္အေရးအျဖစ္ လက္ခံ ထိန္းသိမ္းထားသည္။ ထုိနည္းတူစြာ ဥေရာပ တုိင္းသားမ်ားၾကားတြင္လည္း ထုိကဲ့သု႔ိေသာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ဆုိင္သည့္ ယံုၾကည္မႈမ်ိဳး ရွိေနသည္ကို ေတြ႕ႏိုင္ေပသည္။ သုိ႔ေသာ္ အဂၤလိပ္ ဒႆနပညာရွင္ ေသာမတ္(စ္) ေဟာ့ဘက္စ္ကမူ တရားမွ်တမႈအား အစစ္အမွန္ ရွိအပ္ေသာ အရွိတရားအျဖစ္မွ ျငင္းဆန္သည္။

လူ႕႔အခြင့္အေရး ေၾကျငာျခင္းသည္ ဒႆနတစ္ရပ္သာျဖစ္၍ ဥပေဒသ တစ္ခုမဟုတ္ျခင္း
အားလံုးႏွင့္ဆုိင္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္း၊ ယင္းေၾကညာျခင္းမွ က်ားမအၾကား အခြင့္အေရးမ်ား တန္းတူရရွိေစျခင္းအေပၚ၊ အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္သည္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ ပါလီမန္မွ တရား၀င္အတည္ျပဳ႐ံု မွ်ျဖင့္ ထုိႏိုင္ငံမွက်ားႏွင့္မအၾကား အခြင့္အေရးမ်ား တန္းတူရရွိႏိုင္ေစသည္ ဟူေသာ ယူဆခ်က္မွာ ရယ္ရႊင္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ကိစၥရပ္ျဖစ္သည္။
အမွန္စင္စစ္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ ပါလီမန္အေနႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာျခင္း ယင္းအေၾကာင္းအရာမ်ားကို သတ္မွတ္အတည္ျပဳျခင္း၊ ပယ္ဖ်က္ ျခင္းမ်ားသည္ တရားစီရင္ပိုင္ခြင့္ အာဏာတြင္ အက်ံဳးမ၀င္ပါ။ ထုိနည္းတူ ပဋိညာဥ္သေဘာလည္း မေဆာင္ေသာေၾကာင့္ ယင္းသည္ ဥပေဒျပဳ အာဏာပိုင္ မ်ား၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္လည္း မသက္ဆိုင္ေပ။
အားလံုးႏွင့္ဆုိင္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာျခင္းသည္ လူသား၏ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ထာ၀ရအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိေသာမခ်ိဳး ေဖာက္ႏုိင္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္လည္းပတ္သက္သည္။ ၎အခြင့္အေရး မ်ားကို လူ႔အခြင့္အေရးအျဖစ္ ေၾကညာေသာအခါ ယင္းတုိ႔သည္ လူ႕ဂုဏ္သိကၡာ၏ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုျဖစ္လာႏိုင္၍ အလိုအေလွ်ာက္ပင္ စြမ္းအားရွိေအာင္ ျပဳေပးသကဲ့သုိ႔ျဖစ္သည္။ တစ္နည္းဆုိေသာ္ ယင္းအခြင့္အေရးမ်ားမွာ တူညီေသာ အေၾကာင္းအရင္းခံမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္လာရသည္။ ယင္းတုိ႔မွပင္ လူသားအား ဥာဏ္စြမ္းရည္ဆႏၵႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာမ်ား အပ္ႏွင္းျဖစ္ေပၚေစသည္။
ဤသုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာျခင္းဆုိင္ရာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္  သေဘာသဘာ၀အရ၊ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ၏ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုျဖစ္ေနသည္ဆုိလွ်င္ အာဏာပိုင္မ်ားမွ ထုိအခြင့္အေရးမ်ားကို မိမိတုိ႔စိတ္ႀကိဳက္ခ်မွတ္ခြင့္မရွိပါ။ ၎င္းအျပင္ အခြင့္အေရးမ်ားမွ ေရွာင္ဖယ္၍ သတ္မွတ္ခြင့္လည္းမရွိပါ။ သုိ႔ဆိုလွ်င္ က်ား၊ မ တုိ႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို အက်ိဳးအေၾကာင္း သင့္ေလွ်ာ္စြာ စနစ္တက် ဆင္ျခင္မႈကို စီစဥ္မည့္ဥပေဒျပဳ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕တစ္ခု မည္သုိ႔ ေပၚထြက္လာႏိုင္ပါမည္နည္း။
အမွန္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာျခင္းသည္ ဒႆနဆိုင္ရာ အေတြး အေခၚတစ္ရပ္သာျဖစ္ၿပီး ဥပေဒသတစ္ခုမဟုတ္ပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ယင္းအခြင့္ အေရးမ်ားကို အက်ိဳးသင့္အေၾကာင္းသင့္ဆင္ျခင္ျခင္းသည္ အေတြးအေခၚပညာရွင္မ်ား၏ အလုပ္သာျဖစ္ၿပီး ဥပေဒျပဳအာဏာပိုင္မ်ား၏ တာ၀န္မဟုတ္ပါ။ အေခ်အတင္ စကားစစ္ထုိးျခင္း၊ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ျခင္းအားျဖင့္ မည္သည့္ပါလီမန္မွ် ဒႆနတစ္ရပ္ကို ခ်မွတ္ႏိုင္မည္မဟုတ္။ သုိ႔မဟုတ္လွ်င္ အုိင္စတိုင္း၏ ရီေလတစ္ဗတီဆုိင္ရာ သီအုိရီ (သုိ႔မဟုတ္) အျခားၿဂိဳဟ္မ်ားအေပၚတြင္ သက္ရွိမ်ားတည္ရွိႏိုင္သည္ဟူေသာ ရွင္းလင္းျပတ္ သားသည့္ ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာ ခ်က္မ်ားအား  ပါလီမန္တြင္ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားေသာ အခမ္းအနားႀကီးမ်ားျဖင့္  အဘယ္ေၾကာင့္ ျဖန္႔ခ်ိမိတ္ဆက္မေပးၾကပါသနည္း။
အမွန္စင္စစ္ သဘာ၀ဥပေဒတစ္ခုကို ပဋိညာဥ္တစ္ခုကဲ့သုိ႔ သတ္မွတ္ အတည္မျပဳႏိုင္သကဲ့သုိ႔ ပယ္ဖ်က္ခြင့္လည္းမရွိ။ သဘာ၀ဥပေဒသ တစ္ခုကို အတည္ျပဳ လက္ဆင့္ကမ္းရန္မွာ ဥပေဒ၏အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကို လက္ဆင့္ ကမ္းျခင္း သေဘာသက္ေရာက္သည္။ ဥပမာဆုိရေသာ္ သစ္ေတာ္သီးမွ ပန္းသီးကို ကိုင္းဆက္ကိုင္းကူးျခင္းကဲ့သုိ႔ျဖစ္ၿပီး၊ ယင္းျဖစ္စဥ္မွာ ေအာင္ျမင္ ႏိုင္ေသာ္လည္း သစ္ေတာ္ပင္မွ ပိုးစာပင္သုိ႔ ကိုင္းဆက္ကိုင္းကူးျခင္းမွာေတာ့ မေအာင္ျမင္ႏိုင္။ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား ေၾကညာျခင္း၊ ထုတ္ျပန္အတည္ျပဳျခင္းကို ဒႆနိကပညာရွင္တစ္စုမွ ထုတ္ျပန္အတည္ျပဳေသာအခါ ႏိုင္ငံတုိင္းမွ ယင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ကို မိမိႏိုင္ငံ၏ အေတြးအေခၚပညာရွင္မ်ားအား ရည္ၫႊန္း ကိုးကားေစသင့္သည္။ ၎င္းတို႔၏ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ခံေသာအခါ သက္ဆုိင္ရာ ႏိုင္ငံအေနႏွင့္ ထုိသတ္မွတ္ျပဌာန္းခ်က္ကို အပိုလုိက္နာရေသာ တရား၀င္ အခ်က္အလက္အျဖစ္ လုိက္နာက်င့္သံုးအပ္သည္။ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႕အစည္းအေနႏွင့္လည္း ယင္းသတ္မွတ္ျပဌာန္းထားသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းႏွင့္ မကိုက္ညီေသာ မည္သည့္ဥပေဒသကိုမွ် ထုတ္ျပန္ခြင့္မရွိ။
သုိ႔ေသာ္ ထုတ္ျပန္ထားေသာ အခြင့္အေရးတစ္ရပ္သည္ သဘာ၀က် ေသာ အခြင့္အေရးအျဖစ္ သက္ေသမျပႏိုင္သေရြ႕ အျခားႏိုင္ငံမ်ားအေနႏွင့္ မိမိတုိ႔၏ကိုယ္ပိုင္အျမင္ သံုးသပ္ခ်က္အရသာ လုိက္နာက်င့္သံုးလုိက က်င့္သံုး ၾကမည္ျဖစ္သည္။ ေရွ႕ဆက္ဆုိရမည္ဆုိလွ်င္ လူ႔အခြင့္အေရး ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ျခင္းအမႈသည္ စမ္းသပ္စစ္ေဆးလုိက္၊ ပယ္ဖ်က္လုိက္၊ အသစ္ျပဳလုိက္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ ျပႆနာမဟုတ္ပါ။ ထုိသုိ႔ ျပဳလုပ္ရန္မည္သည့္ လက္ေတြ႕ စမ္းသပ္ခန္းမ်ားမွ် မလုိအပ္သလုိ၊ မည္သည့္ကိရိယာပစၥည္းမွ်လည္း လုိအပ္မည္ မဟုတ္။ ထုိကိရိယာပစၥည္းမ်ားႏွင့္ စမ္းသပ္ခန္းမ်ားမွာ ဥေရာပတုိက္တြင္သာ ရေကာင္းရႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ဤျပႆနာမွာ စမ္းသပ္ရွာေဖြရမည့္ ျပႆနာ မဟုတ္ဘဲ ဒႆနဆုိင္ရာ ျပႆနာျဖစ္သည္။ ယင္းအတြက္ လုိအပ္ေသာ ကိရိယာတန္ဆာပလာမ်ားမွာလည္း ဦးေႏွာက္၊ ဆင္ျခင္တံုတရားႏွင့္ အျငင္းအခံု ျပဳျခင္းဆုိင္ရာ စြမ္းအားမ်ားသာျဖစ္သည္။
အခ်ိဳ႕ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားအေနႏွင့့္ မိမိတုိ႔၏ ဒႆနဆိုင္ရာ အေတြး အေခၚမ်ားကို မျပည့္စံုမလံုေလာက္ဟု ယူဆၾကေသာေၾကာင့္ အျခားႏိုင္ငံ အမ်ားစုက လက္ခံထားေသာ ယုတိၱေဗဒႏွင့္ တကၠေဗဒ ဒႆန အေတြး အေခၚမ်ားကို လက္ခံလုိက္နာက်င့္သံုးရန္ အတင္းအၾကပ္ မျဖစ္မေန ျပဳလုပ္ ေလ့ရွိသည္ကို ေတြ႕ႏိုင္သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ မြတ္စလင္မ္မ်ား အေနႏွင့္ကား ၎င္းတုိ႔ကို နမူနာယူစရာမလုိပါ။ အတိတ္ေခတ္ သမိုင္း အေထာက္အထား မ်ားအရ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ မြတ္စလင္မ္မ်ားအေနႏွင့္ တကၠေဗဒႏွင့္ အေတြးအေခၚ ဆုိင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို ျမင့္မားစြာစြမ္းေဆာင္ႏိုင္သူမ်ားျဖစ္သည္ကို အထင္အရွားျပသႏိုင္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ယေန႔က်မွ အဘယ္ေၾကာင့္ သူတစ္ပါး၏ ေနာက္လုိက္လုပ္သင့္ပါသလား။
အံ့ၾသစရာေကာင္းသည့္အခ်က္မွာ မြတ္စလင္မ္ အသိပညာရွင္မ်ား အေနႏွင့္ တရားမွ်တမႈႏွင့္ ေမြးရာပါအခြင့္အေရးမ်ားကို ခ်ီတံုခ်တံု မျဖစ္႐ံုသာ မက မည္သုိ႔ေသာအျငင္းအခံုမွ်မရွိဘဲ ဘာသာေရးဆုိင္ရာဥပေဒအျဖစ္ လက္ခံ ထားျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ပညာရွင္မ်ားအားလံုးက ဆင္ျခင္သံုးသပ္ရန္ အခ်က္မွာ ယခုအခါ အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားသည္ ယိုယြင္းပ်က္စီးလာသည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဥပေဒျပဳ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွ လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ ေနေသာ အေျခအေနမ်ားကိုသံုးသပ္လွ်က္ လူ႔အခြင့္အေရးတည္း ဟူေသာအရာ ကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး အတည္ျပဳေပးရန္ လုိအပ္လာသည္ဟု ယူဆမိပါသည္။

ဒႆနဟူသည္  “ကူပြန္ျဖတ္ပိုင္း´´မ်ားကို ျဖည့္စြက္ျခင္းျဖင့္ သက္ေသမျပႏိုင္
ပို၍ ရယ္စရာေကာင္းေသာအခ်က္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးကို သတ္မွတ္ ဆံုးျဖတ္ရန္အလုိ႔ငွာ ငယ္ရြယ္ေသာ ေယာက်္ားေလး၊ မိန္းကေလးမ်ား၏ထင္ျမင္ ယူဆခ်က္မ်ားကို စစ္တမ္းေကာက္ယူ ေမးျမန္းျခင္းျဖစ္သည္။ ကူပြန္ျဖတ္ပိုင္း မ်ားကို ပံုႏွိပ္ထားၿပီး မိန္းကေလး ေယာက်္ားေလးမ်ားကို ျဖည့္စြက္ေစျခင္းျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရး၏ သေဘာသဘာ၀ကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ ၎တုိ႔သည္ လူသား အမ်ိဳးအစားတစ္မ်ိဳးထဲကလား (သုိ႔) ႏွစ္မ်ိဳးထဲကလား ဟူသည္ကို ရွာေဖြေစျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ လူ႔အခြင့္အေရး၏ သေဘာသဘာ၀ကို အမွန္တကယ္ ေဖာ္ထုတ္ရန္ ျဖစ္သင့္သည့္ နည္းလမ္းေလာ။ အဓိပၸာယ္ရွိသည့္ နည္းလမ္းေလာ´´ဟူသည္ စဥ္းစားသင့္သည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။
မည္သုိ႔ဆုိေစ၊ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ ေလ့လာသြားမည့္အခ်က္အလက္မွာ အမ်ိဳးသမီး၏အခြင့္အေရးမ်ားကို ေမြးရာပါ လူ႔အခြင့္အေရး႐ႈေထာင့္မွ ဒႆနိကနည္းလမ္းႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ စနစ္တက်ေလ့လာသြားမည္ျဖစ္သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တို႔မွ အဓိကဆန္းစစ္ရွာေဖြမည့္ သေဘာတရားမွာ ကိုးကြယ္ရာအရွင္မွ အပ္ႏွင္းထားေသာ လူသားအားလံုး ခံစားခြင့္ရွိသည့္ ေမြးရာပါအခြင့္အေရးမ်ား ျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးအတြက္ ယင္းခံစားခြင့္ကိုထုိက္၊ မထိုက္ဟူေသာအခ်က္ကိုမူ အခြင့္အေရးမ်ားေပၚတည္၍ တန္းတူအေျခအေနတြင္ထားၿပီး သံုးသပ္သြားမည္ျဖစ္သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္းရွိ ကြၽမ္းက်င္၍ အခြင့္အာဏာရွိေသာ ဥာဏ္ႀကီးရွင္မ်ား(အသိပညာရွင္)မ်ား အေတြးအေခၚ ပညာရွင္မ်ား ေရွ႕ေနႀကီးမ်ားကို အဆုိပါျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေ၀ဖန္ ဆန္းစစ္ေသာအျမင္ႏွင့္ အေခ်အတင္ အျငင္းအခံုျပဳျခင္းအားျဖင့္ ၎င္းတုိ႔၏ ထင္ျမင္ ယူဆခ်က္မ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ၾကရန္ ေမတၱာရပ္ခံသင့္ပါသည္။ ၎င္းတုိ႔၏ ခုိင္လံုေသာထင္ျမင္သံုးသပ္ခ်က္မ်ားကို ၎တုိ႔ကိုယ္တုိင္ သေဘာတူ ႏွစ္ၿခိဳက္ ေသာ အခ်က္ကိုျဖစ္ေစ၊ သေဘာမတူ ဆန္႔က်င္ေသာအခ်က္ကိုျဖစ္ေစ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔မွ မျဖစ္မေန လုိက္နာမည္ျဖစ္သည္။
ဤအေမးပုစၦာကို ေျဖရွင္းရန္မွာ ဦးစြာပထမ လူ႔အခြင့္အေရး၏ အေျခခံမ်ားကို ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ရမည္ျဖစ္သည္။ က်ားႏွင့္မတုိ႔၏အခြင့္အေရး မ်ားကိုမူ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားမည္ျဖစ္သည္။ ဤေနရာတြင္ လြန္ခဲ့ေသာရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္းရွိ က်ား၊မအခြင့္အေရးမ်ား တန္းတူရရွိေအာင္ ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ားေပၚထြက္လာ ေစခဲ့သည္။ လြတ္လပ္မႈဆုိင္ရာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္တင္ျပ၍ အေထာက္ အထားအကိုးအကား ျပဳသြားမည္ျဖစ္သည္။

ဥေရာပတုိက္ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးဆုိင္ရာ သမိုင္းေၾကာင္းကို တေစ့တေစာင္း ႐ႈၾကည့္ျခင္း
လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေျပာဆိုေ၀ဖန္မႈမ်ားကို (၁၇)ရာစု၌ စတင္ခဲ့သည္။ (၁၇)ရာစုႏွင့္(၁၈)ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ အေတြး အေခၚပညာရွင္၊ စာေပပညာရွင္မ်ားသည္ ေရွးအစဥ္အလာကိုမူမပ်က္ ထိန္းသိမ္း လ်က္ ၎င္းတုိ႔၏အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ား အထူးသျဖင့္ သဘာ၀တရားႏွင့္ မဆံုးႏိုင္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ား အေၾကာင္းကိုအမ်ားသိေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾက သည္။ ဂ်င္းန္ဂ်က္႐ူးဆုိး၊ ေဘာလ္တဲယားႏွင့္ မြန္တက္စ္ဆီေကြးတုိ႔သည္ အထက္ ေဖာ္ျပပါ အေတြးအေခၚပညာရွင္ႏွင့္ စာေပပညာရွင္မ်ား အုပ္စုတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၾက သည္။ ယင္းတုိ႔၏အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ား ပ်ံ႕ႏွ႔ံလာခဲ့ျခင္း၏ပထမဦးဆံုး အက်ိဳးေက်းဇူးမွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံရွိ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားႏွင့္ ျပည္သူလူထုၾကားရွိ မဆံုးႏိုင္ေအာင္ ရွည္လ်ားေသာ ၿပိဳင္ဆုိင္႐ုန္းကန္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၆၈၈ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္ ျပည္သူလူထုအေနႏွင့္ ၎တုိ႔၏ ဘုရင္အား အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ စာတမ္းဟု အမည္တပ္ႏိုင္သည့္ ခ်ာတာေခၚပဋိဥာဥ္စာတမ္းအားျဖင့္ ယင္းတုိ႔ရပိုင္ခြင့္ရွိေသာ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္ အေရးမ်ားကို သေဘာတူ အသိအမွတ္ျပဳေစၿပီး ေပးအပ္ေစႏိုင္ခဲ့သည္။
လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အယူအဆမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႕လာရသည့္ အျခားထင္ရွားေသာရလဒ္မွာ အဂၤလန္ကို ဆန္႔က်င္သည့္ အေမရိကန္ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေျမာက္အေမရိကတုိက္ရွိ အဂၤလိပ္ ကိုလုိနီ(၁၃)ခုမွ ေလးလံေသာ အခြန္စည္းက်ပ္မႈ၊ ေကာက္ခံမႈကို ဆန္႔က်င္ ပုန္ကန္ထႄကြမႈမွ အစျပဳ၍ ယင္းတုိ႔၏ လြတ္လပ္ေရးကို တျဖည္းျဖည္း ရယူႏိုင္ခဲ့သည္။ (၁၇၇၆)ခုႏွစ္တြင္ ဖီလာဒဲလ္ဖီးယားၿမိဳ႕တြင္ ကြန္ဖရင့္စ္ က်င္းပခဲ့ၿပီး လြတ္လပ္ေရး ေၾကျငာစာတမ္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ယင္းေၾကျငာစာတမ္း၏ နိဒါန္းပိုင္းတြင္ “ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔မွ ခုိင္မာစြာ ယံုၾကည္လက္ခံၾကသည္မွာ လူသားအားလံုးတို႔သည္ တန္းတူညီမွ် ဖန္ဆင္းခံမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ဖန္ဆင္းရွင္မွ ထာ၀ရ ေျပာင္းလဲ၍ မရႏိုင္ေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ားကိုလည္း အပ္ႏွင္းထားျခင္းခံရသည္။ ယင္းအခြင္အေရးမ်ားထဲတြင္ အသက္ဇီ၀ိန္ႏွင့္ ဆုိင္ေသာအခြင့္အေရး လြတ္လပ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အခြင့္အေရးႏွင့္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈရယူခံစားေစျခင္းဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား ပါ၀င္ၾကသည္။ ဤအခြင့္အေရးမ်ား ေသခ်ာစြာရရွိႏိုင္ေရး အတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစုိးရမ်ားအေနႏွင့္ လူသားမ်ား (အုပ္ခ်ဳပ္ခံမ်ား) အၾကားတြင္ အသင္းအဖြဲ႕မ်ား ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခြင့္ေပး၍ အစိုးရ၏ တရားစီရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆုိင္ရာ အခြင့္အာဏာကို တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ ေအာက္ေျခအထိ ဆင္းသက္ရရွိေစရမည္။ အဆိုပါ အခြင့္အလမ္းမ်ား ကုန္ဆံုးသြားပါက မည္သည့္အစိုးရမဆို ဖ်က္စီးခံရမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ျပည္သူလူထုအေနျဖင့္ အစိုးရကို ေျပာင္းလဲရန္ ဖ်က္သိမ္းရန္ အခြင့္အေရးရွိေစရမည္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစုိးရ အသစ္ဖြဲ႕စည္းေရး၊ ၎င္းအား ဖြဲ႕စည္းေရးဆိုင္ရာ သေဘာတရားမ်ား၊ အေျခခံမ်ားကိုခ်မွတ္ၿပီး အဆုိပါအုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာကို ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ျခင္း အားျဖင့္ လူသားမ်ား (အုပ္ခ်ဳပ္ခံမ်ား) အသက္အုိးအိမ္၊ စည္းစိမ္လံုၿခံဳမႈႏွင့္ေပ်ာ္ရႊင္မႈရရွိႏိုင္မည္ဟု ခုိင္မာစြာ ယံုၾကည္သည္။´´
လူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယင္းစာတမ္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္အခ်ိန္မွာ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးႀကီး ၿပီးဆံုးေသာကာလ၌ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ျပင္သစ္ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ တြဲဖက္လွ်က္ တိက်ေသခ်ာေသာ အမ်ားႏွင့္ ဆုိင္သည့္ လူ႔အခြင့္အေရးသေဘာတရားမ်ား ပါ၀င္ေနသည္ကို ေတြ႕ရေပသည္။ ထုိေၾကညာစာတမ္းတြင္ နိဒါန္းႏွင့္ အပိုဒ္(၁၇)ပိုဒ္ပါ၀င္သည္။ ပထမဦးဆံုး ဥပေဒအပိုဒ္ငယ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္မွာ “အားလံုးေသာ လူသားမ်ားသည္ ေမြးဖြားစဥ္ကတည္းက လြတ္လပ္စြာ ေမြးဖြားလာခဲ့ၿပီး ၎တုိ႔၏ သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ လြတ္လပ္စြာ အသက္ရွင္ပိုင္ခြင့္ရွိသည္။´´ ဤအခြင့္အေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ လူတစ္ဦးႏွင့္ အျခားတစ္ဦးၾကားတြင္ ကြဲျပား ျခားနားမႈ တစ္စံုတစ္ရာမရွိေစရ။ ၁၉ရာစုသုိ႔ေရာက္ရွိလာေသာအခါ တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အသစ္မ်ားျဖစ္ေပၚ ေျပာင္းလဲလာသည္ႏွင့္အညီ လူ႔အခြင့္အေရး နယ္ပယ္တြင္လည္း စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံဆုိင္ရာ အေတြးအေခၚ အယူအဆအသစ္မ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့ သည္။ ယင္း၏ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးဆက္မွာ ဆုိရွယ္လစ္၀ါဒ ေပၚထြန္းလာ ျခင္း၊ အလုပ္သမားမ်ားမွ အက်ိဳးအျမတ္ ရရွိေရးအတြက္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္လာ ျခင္းႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို အရင္းရွင္မ်ားလက္မွ ေလဘာပါတီသုိ႔ လႊဲေျပာင္းေပးရျခင္းတုိ႔ ျဖစ္သည္။ ၂၀ရာစု မတိုင္မီကာလအထိရွိခဲ့ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားသည္ အစိုးရႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခံျပည္သူမ်ား၊ တဖန္အလုပ္ရွင္မ်ား၊ ေျမပိုင္ရွင္မ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားအၾကားရွိ အခြင့့္အေရးမ်ားသာျဖစ္ခဲ့သည္။
(၂၀)ရာစုသုိ႔ ေရာက္ရွိလာေသာအခါက်မွ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ အမ်ိဳးသားမ်ား အၾကားရွိ အခြင့္အေရးဟူေသာ ျပႆနာကို အစပ်ိဳးလာခဲ့သည္။ ၂၀ရာစု အစဦးပိုင္း ကာလတြင္ အေဟာင္းဆံုးေသာ ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံဟု အမည္တြင္သည့္ အဂၤလန္တြင္ က်ားမၾကားရွိ အခြင့္အေရးမ်ားကို စတင္ အသိအမွတ္ျပဳလာခဲ့ၾက သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္မူ (၁၈)ရာစုကတည္းက ယင္း၏ လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာစာတမ္းတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို ေယဘုယ် အသံုးျပဳခဲ့ၾကေသာ္လည္း (၁၉၂၀)ျပည့္ႏွစ္ ေရာက္မွသာလွ်င္ လူအမ်ားအား မဲေပးပိုင္ခြင့္ကို ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံသည္လည္း (၂၀)ရာစု ေရာက္မွ ယင္း၏မဲေပးပိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးတြင္ အမ်ိဳးသမီးမဲေပးပိုင္ခြင့္ကို ခ်ဲ႕ထြင္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။
(၂၀)ရာစုႏွစ္အတြင္း၌ ကမၻာတလႊားရွိ လူအမ်ားစုမွ အမ်ိဳးသမီး ႏွင့္အမ်ိဳးသားၾကားရွိ လူမႈဆက္ဆံေရးမ်ားကို တစ္နည္းနည္းျဖင့္ ေျပာင္းလဲရန္ ေလးေလးနက္နက္ ေထာက္ခံလာၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားဟူေသာ ႐ႈေထာင့္မွ ႐ႈျမင္သံုးသပ္လာၾကသည္။ ၎င္းတုိ႔၏ ယူဆခ်က္မ်ားအရ လူမႈေရးဆုိင္ရာ တရားမွ်တမႈႏွင့္ ဆုိင္ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ မ်ားကိုရရွိရန္မွာ ႏိုင္ငံမ်ား ၾကားရွိဆက္ဆံေရး အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ား ၾကားရွိဆက္ဆံေရး၊ အရင္းရွင္မ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားၾကား ဆက္ဆံေရး မ်ားကို ေျပာင္းလဲ႐ံုမကဘဲ ေယာက်္ားႏွင့္မိန္းမအၾကားရွိ အခြင့္အေရးမ်ားကို လည္း ေျပာင္းလဲရန္လုိသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ (၁၉၄၈)ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ ကမၻာကုလသမဂၢ၏ အမ်ားႏွင့္ဆုိင္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္း၏ နိဒါန္းပိုင္းတြင္  “စင္စစ္အားျဖင့္ လူသားတုိင္း၊ လူသားတုိင္းတြင္ လူပုဂိၢဳလ္တစ္ဦးခ်င္း အလုိက္ ဂုဏ္သိကၡာရွိသကဲ့သုိ႔ ေယာက္်ားႏွင့္မိန္းမမ်ားၾကားတြင္ တူညီေသာ အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိေစရမည္´´ဟု ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္သည္။
(၁၉)ရာစုႏွင့္ (၂၀)ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း “စက္ယႏၱယား´´မ်ား ေပၚထြန္း လာျခင္းေၾကာင့္ ကပ္ဆုိက္ေသာကာလျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၎င္း၏အက်ိဳးဆက္မွာ အလုပ္သမားမ်ား အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီး အလုပ္သမားမ်ား၏ အေျခအေနမွာ အလြန္သနား က႐ုဏာသက္စရာအေျခအေနျဖစ္ခဲ့သည္။ ဤကာလအတြင္း ျဖစ္ပ်က္ခဲ့မႈမ်ား၏ ေနာက္ဆက္တြဲရလဒ္မွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အၾကပ္အတည္း ႏွင့္ ဒုကၡမ်ားအေပၚတြင္ အေလးထားလာၾကသည္။ ဤသည္ပင္လွ်င္ ယင္းတုိ႔၏ အခြင့္အေရးေပၚတြင္ အာ႐ံုစူးစိုက္လာရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းျဖစ္ခဲ့သည္။ သမိုင္းပညာရွင္တစ္ဦးက ေထာက္ျပေျပာဆုိသည္မွာ “အလုပ္သမားမ်ား၏ အၾကပ္အတည္းႏွင့္ ဒုကၡမ်ားအေပၚတြင္အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစုိးရဘက္မွ အာ႐ံု မထားသေရြ႕၊ ယင္းအလုပ္သမားမ်ား၏ အလုပ္ရွင္မ်ားသည္ အလုပ္သမား မ်ားအေပၚ ၎တုိ႔ႀကိဳက္သလုိျပဳမူဆက္ဆံေနၾကမည္။ စက္႐ံုပိုင္ရွင္မ်ားသည္ အလုပ္သမမ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ားအေပၚ မစုိ႔မပို႔ လုပ္အားခေပး၍ ယင္းတုိ႔၏ လုပ္အားကို အသံုးခ်သည္။ ယင္းတုိ႔၏အလုပ္ခ်ိန္မွာ အလြန္ရွည္လ်ားၿပီး ၀င္ေငြ နည္းပါးမႈေၾကာင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ေရာဂါေ၀ဒနာမ်ား ခံစားၾကရၿပီး ငယ္ရြယ္စဥ္ ကာလတြင္ပင္ ေသဆံုးေနၾကရသည္။´´
ဤသည္မွာ ဥေရာပတုိက္၏ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ေနာက္ခံ သမိုင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ အားလံုးသိထားၾကသည့့္အတုိင္း လူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္း၏အားလံုးေသာ အပိုဒ္ငယ္မ်ားသည္ ဥေရာပ တုိက္သားမ်ားအတြက္ အသစ္အဆန္းျဖစ္ေသာ္လည္း ယင္းတုိ႔ကို (၁၄)ရာစု မတုိင္မီ ကတည္းက အစၥလာမ္မွ အခြင့္အေရးေပးထားေၾကာင္းကို အခ်ိဳ႕ေသာ အာရဗ္ႏွင့္ အီရန္ပညာရွင္မ်ားက အစၥလာမ္၏ သင္ၾကားမႈမ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း၏ျဖည့္စြက္ခ်က္မ်ားကို ႏိႈင္းယွဥ္တင္ျပထား၏။ သို႔ေသာ္ ဤေၾကညာခ်က္၏ အခ်ိဳ႕ေသာ အခန္းက႑မ်ားႏွင့္ အစၥလာမ္၏လမ္းၫႊန္ သင္ၾကားမႈမ်ားၾကားတြင္ ယခုတုိင္ ကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ား ရွိေနၾကသည္။ ဤသည္မွာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ အေၾကာင္းအရာလည္း ျဖစ္သည္။ အစၥလာမ္မွ က်ား၊ မၾကားတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး၊ တန္းတူညီမွ်မႈကို လက္ခံေသာ္ လည္း ယင္းတုိ႔အၾကား အခြင့္အေရးမ်ား ထပ္တူညီမွ်ျခင္း (သို႔မဟုတ္) တူညီျခင္းကို လက္မခံ။

လူသား၏ ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္အခြင့္အေရး
“အမွန္စင္စစ္ လူသား၏ ေမြးရာပါဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ လူ႔ေဘာင္ အတြင္း မိသားစုတစ္စု၏ ထာ၀ရျဖစ္၍ တူညီေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳျခင္းသည္ ကမၻာ့လြတ္လပ္ေရး၊ တရားမွ်တျခင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတုိ႔၏ အေျခခံသေဘာ တရားမ်ားျဖစ္သည္။´´
“ဧကန္စင္စစ္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္း၊ အထင္အျမင္ေသးျခင္း၏ရလဒ္မွာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္တစ္ခုလံုး၏အသိစိတ္ကိုရက္စက္ ရမ္းကားစြာ ျပဳမူသည့္ အ႐ိုင္းအစိုင္းမ်ားအျဖစ္သုိ႔ သက္ဆင္းေစသည္။ ယင္း၏ ဆန္႔က်င္ဘက္ သေဘာတရားအရ လူ႔အခြင့္အေရး ေပၚထြန္းလာျခင္း အားျဖင့္ လူသားသည္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုပိုင္ခြင့္၊ ယံုၾကည္ပိုင္ခြင့္၊ အေၾကာက္တရားမွ ကင္းေ၀းပိုင္ခြင့္မ်ားကို အားလံုးေသာလူသားမ်ား၏ ျပင္းျပေသာ ဆႏၵ သေဘာထားအျဖစ္ အျမင့္မားဆံုးေသာ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ခံစားပိုင္ခြင့္ ရရွိလာရျခင္း ျဖစ္သည္။´´
“အကယ္၍ လူသားတြင္ ေနာက္ဆံုးအေျခအေန၌ ခိုကိုးရန္ အားကိုး အားထားရရွိရန္ အေျခအေနမေပးေတာ့ေသာအခါတြင္ ၎အေနႏွင့္ အတင္းအၾကပ္ ႏိုင္လုိမင္းထက္ျပဳမူျခင္း၊ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္းကို ဆန္႔က်င္ပုန္ကန္ တတ္ၾကစၿမဲျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဥပေဒျပဳလုပ္၍ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ရန္မွာ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာအရာျဖစ္သည္။´´ႏုိင္ငံမ်ားၾကားရွိ မိတ္ေဆြသေဘာ ဆက္ဆံမႈမ်ား၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေအာင္ တုိးျမႇင့္ေပးရန္မွာ အမွန္ပင္ အေရးႀကီးဆံုးေသာ ကိစၥျဖစ္သည္။ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကျငာစာတမ္းတြင္ လူအမ်ားက ၎တုိ႔သည္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးမွန္သမွ်ကို ယံုၾကည္ၾကေၾကာင္း လူသား၏ ဂုဏ္သိကၡာ၊ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးႄကြယ္၀မႈ မိန္းမႏွင့္ ေယာက်္ားမ်ား အၾကား အခြင့္အေရးတန္းတူညီမွ်မႈတုိ႔သည္ လူမႈေရးျဖစ္စဥ္ကို တုိးတက္ေစျခင္း၊ လူေနမႈ အဆင့္အတန္း ပို၍ျမင့္မားေစျခင္းႏွင့္ ႀကီးမားေသာ လြတ္လပ္မႈကို ခံစားေစေၾကာင္းတုိ႔ကို ထပ္ေလာင္းအတည္ျပဳၾကသည္။
ကုလသမဂၢအေထြေထြေကာင္စီမွ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာသည္မွာ ဤအမ်ားႏွင့္ဆုိင္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးေၾကျငာစာတမ္းမွာ အားလံုးေသာ ႏိုင္ငံမ်ား၊ လူတုိင္းႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတုိင္း၊ လူသားမ်ားအတြက္ ဘံုျဖစ္ေသာ ရရွိႏိုင္မႈ စံခ်ိန္စံၫႊန္းမ်ားျဖစ္သည္။ ဤေၾကျငာစာတမ္းကိုစိတ္တြင္ အစဥ္အၿမဲ ႏွလံုးသြင္း၍ ႏိုင္ငံတစ္ခုအတြင္း၌ျဖစ္ေစ၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ၌ျဖစ္ေစ၊ ၎တုိ႔၏ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ၎တုိ႔၏ တရားစီရင္ပိုင္ခြင့္ရွိေသာ နယ္ေျမမ်ားရွိ ျပည္သူမ်ား အတြက္ အမ်ားႏွင့္ဆုိင္ေသာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိေစသည္။ `သိမႈမ်ား´၊ လုိက္နာ ေစာင့္ထိန္းမႈမ်ားရရွိေစရန္ႏွင့္ ထုိလူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ေလးစားလုိက္နာရန္ တုိးတက္ေသာ အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ ပညာေပးသင္ၾကားျခင္းအားျဖင့္ ႀကိဳးပမ္းအား ထုတ္သင့္သည္။
အေစာပိုင္းတြင္ ကြၽႏ္ုပ္တို႔ေလ့လာၿပီးသည့္အတိုင္း လူ႔အခြင့္ အေရးေၾကျငာစာတမ္း၏ စကားလံုးတုိင္း၊ ၀ါက်တိုင္းသည္ ေသခ်ာဂနစြာ ေရြးခ်ယ္ သတ္မွတ္ထားၿပီး ျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ ကမၻာႏိုင္ငံမ်ားမွ လြတ္လပ္ေသာ စိတ္ဓါတ္ရွိသည့္ ဒႆနပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ဥပေဒပညာရွင္မ်ား၏ ရာစုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာကတည္းကရွိခဲ့ေသာ အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ား၏ သ႐ုပ္သကန္ ျဖစ္သည္။

လူ႔အခြင့္အေရးေၾကျငာစာတမ္း၏ နိဒါန္းပိုင္းရွိ အေရးႀကီးေသာ အခ်က္မ်ား
ဤေၾကျငာစာတမ္းတြင္ အပိုဒ္ခြဲေပါင္း (၃၀)ပါ၀င္ၿပီး အခ်ိဳ႕ေသာ အပိုဒ္မ်ားမွာ မလုိအပ္ပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာ အပိုဒ္မ်ားကိုမူ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ထပ္ဖန္တလဲလဲ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရ၏။ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကျငာစာတမ္းနိဒါန္းပိုင္း၏ အေရးႀကီးေသာ အခ်က္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတုိင္း ျဖစ္သည္။
(၁)    လူသားအားလံုး ေမြးရာပါလူသားဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ ထာ၀ရျဖစ္ေသာ လႊဲေျပာင္း၍မရႏိုင္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို ခံစားခြင့္ရွိေစရမည္။
(၂)    လူ႔ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားသည္ အမ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္သလို ခြဲျခား၍ မရႏိုင္ေသာအရာမ်ား ျဖစ္သည္။ ယင္းအရည္အေသြးမ်ား သည္ လူမ်ိဳးအသားအေရာင္ႏွင့္ လိင္ခြဲျခားမႈမရွိဘဲ အားလံုးေသာ လူသားမ်ားၾကားတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔၀င္ေရာက္ေစရမည္။ လူသားတုိင္းသည္ လူသားမ်ိဳးႏြယ္၏ မိသားစု၀င္ျဖစ္ၾက၍ မည္သူမွ် တစ္ဦးက အျခား တစ္ဦးထက္ ပို၍ ျမင့္ျမတ္ျခင္းမရွိေစရ။
(၃)    လူသား၏ ဂုဏ္သိကၡာကို အျပည့္အ၀ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းႏွင့္ ထာ၀ရ ျဖစ္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားအား နားလည္အသိအမွတ္ ျပဳျခင္းသည္ လြတ္လပ္ျခင္း၊ တရားမွ်တျခင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္း၏အေျခခံ သေဘာ တရားမ်ားျဖစ္သည္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကျငာစာတမ္းႀကီး၏ မာတိကာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွ ၫႊန္ျပေနသည္မွာ လူသားတစ္ဦးခ်င္း (သုိ႔မဟုတ္) လူအမ်ားမွ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးဆန္႔က်င္၍ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အားလံုးေသာ ဒုကၡမ်ား၊ စစ္ပြဲမ်ား၊ ႏိုင္လိုမင္းထက္ျပဳမႈ မ်ားႏွင့္ အ႐ိုင္းအစုိင္းဆန္စြာ ျပဳမူျခင္းမ်ား၏ အေၾကာင္းအရင္းမွာ လူသား၏ ဂုဏ္သိကၡာကို အသိအမွတ္ မျပဳျခင္းႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး မ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္းမ်ားေၾကာင့္သာ ျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သုိ႔ေသာ အသိအမွတ္မျပဳျခင္း၊ လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္းမ်ားမွာ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ပုန္ကန္ဆန္႔က်င္ေသာ သေဘာကို အတင္းအက်ပ္ျဖစ္ေစၿပီး ယင္းေၾကာင့္ပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ လံုၿခံဳမႈကို အႏ ၱရာယ္ျဖစ္ေပၚ ေစသည္။
(၄)    အထက္ပါ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကိစၥမ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရာ တြင္အားလံုးမွ  ျပင္းျပေသာဆႏၵႏွင့္ ႀကိဳးပမ္းရမည့္ကိစၥမွာ လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္ပိုင္ခြင့္၊ လံုၿခံဳမႈႏွင့္ ႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာဘ၀ ႄကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈမ်ားရွိေသာကမၻာ ေပၚထြန္းေရးျဖစ္သည္။ ဤေနရာတြင္ ေဖာ္ျပပါ အရည္အေသြးမ်ားႏွင့္ျပည့္စံုသည့္ အေျခအေနမ်ိဳး တည္ေဆာက္ရန္မွာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားမွ ကင္းလြတ္လွ်က္ အေၾကာက္တရားႏွင့္ ဆင္းရဲမြဲေတျခင္း ကင္းေ၀းေစသည့္ ကမၻာတစ္ခုတည္ေဆာက္ရန္ အာမခံခ်က္ေပးေရးျဖစ္သည္။ အပိုဒ္(၃၀)ပါ လူ႔အခြင့္အေရးေၾကျငာစာတမ္းသည္ အထက္ပါ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ျပည့္စံုျပည့္မီွေစေရးအတြက္ ေဘာင္ခတ္ကန္႔သတ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။
(၅)    လူသား၏ ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ ထာ၀ရျဖစ္၍ (လႊဲေျပာင္း၍ မရႏိုင္ေသာ) လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားအေပၚ ယံုၾကည္ျခင္းရရွိရန္ ပညာေရးႏွင့္ သင္ၾကားျခင္းတုိ႔အားျဖင့္ လူသားမ်ားအားလံုး စိတ္ထဲတြင္ စြဲမွတ္ ထင္ေအာင္ သြန္သင္ေပးသင့္သည္။
လူ႔ဂုဏ္သိကၡာအေပၚ အေလးအျမတ္ထားျခင္း
လူ႔အခြင့္အေရးေၾကျငာစာတမ္းကို လူသားခ်င္းတန္းတူညီမွ်မႈ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ လူသား၀ါဒအေပၚ အေလးအျမတ္ထား၍ လူ႔အခြင့္အေရး ျပန္လည္ ရွင္သန္လာေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း သေဘာတရားမ်ားျဖင့္ ေဘာင္ခတ္ ကန္႔သတ္ထားသျဖင့္ ယင္းကို လူသားတုိင္းက တာ၀န္ေက်ပြန္စြာ ေလးစား လုိက္နာ သင့္ေပသည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ အေရွ႕႔တုိင္းသားမ်ားအေနႏွင့္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာကို ယံုၾကည္ေလးစားမႈ ရွိသလုိ လူသား၀ါဒကိုလည္း ေလးစားတန္ဖိုးထားခဲ့သည္မွာ အခ်ိန္ကာလၾကာျမင့္ခဲ့့ပါၿပီ။ အစၥလာမ္တြင္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာကို အေလး အနက္ထားသကဲ့သုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား၊ လြတ္လပ္ျခင္း တန္းတူညီမွ် ျခင္းတို႔အေပၚ၌လည္း ေလးစားလုိက္နာရန္ လမ္းၫႊန္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ ထုိလူ႔ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားအား လုိက္နာရန္ အမွန္တကယ္ လႈံ႕ေဆာ္ခံရသူမ်ားသည္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏ လူသားမ်ားအေပၚ အသိအမွတ္ျပဳ ထားမႈမ်ားအား လုိက္နာေဆာင္ရြက္ ထိုက္ပါသည္။ မည္သုိ႔ပင္ ဆိုေစကာမူ ဤလူ႔အခြင့္အေရးေၾကျငာစာတမ္းသည္ “လူသားမ်ား၏လက္´´ျဖင့္ ေရးသားထားေသာ ဒႆနဆုိင္ရာစာတမ္း တစ္ေဆာင္သာျဖစ္၏။ ေကာင္းကင္တမန္မ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ ျပဳလုပ္စီမံထားသည့္ က်မ္းတစ္ေစာင္မဟုတ္ပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အေတြးအေခၚပညာရွင္တုိင္း ယင္းစာတမ္းကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ေလ့လာသံုးသပ္ႏိုင္သကဲ့သုိ႔ ယင္း၏ အားနည္းခ်က္မ်ားကိုလည္း ေ၀ဖန္ ေထာက္ျပႏိုင္ခြင့္ ရွိသည္။
လူ႔အခြင့္အေရးေၾကျငာစာတမ္းႀကီးတြင္ အားနည္းခ်က္မ်ား အမွန္ပင္ ရွိေနေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္တြင္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ ယင္းအားနည္းခ်က္မ်ားအေပၚ “လက္ေထာက္ျပ´´လိုေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မရွိေပ။ ထုိသုိ႔ အားနည္းခ်က္မ်ားကို ၫႊန္ျပမည့္အစား အားသာခ်က္မ်ားကိုသာ ေထာက္ျပ သြားမည္ျဖစ္သည္။
လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကျငာစာတမ္းႀကီး၏ အေျခခံသေဘာမွာ လူသား၏ ေမြးရာပါ ဂုဏ္သိကၡာအေပၚတြင္ အေျခခံထားသျဖင့္ အျခားေသာ မည္သည့္ သက္ရွိ သတၱ၀ါမွ် ခံစားစံစားခြင့္မရွိေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို လူသားမွ ခံစားႏိုင္ခြင့္ရွိသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ယင္းသက္ရွိသတၱ၀ါမ်ားတြင္ လူသားကဲ့သုိ႔ ေမြးရာပါ ဂုဏ္သိကၡာမရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဤသည္ကား လူ႔အခြင့္အရး ေၾကျငာစာတမ္းႀကီး၏ အားသာခ်က္ပင္တည္း။

လူသားအားတန္ဖုိးေလွ်ာ့၊ ႏွိမ့္ခ်ေျပာဆုိသည့္အေနာက္တုိင္း၏ ဒႆန
ဤေနရာတြင္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ “ေဟာင္းႏြမ္းေဆြးေျမ့ေနေသာ ဒႆန´´ဆုိင္ရာ ေမးခြန္းႀကီးတစ္ခုႏွင့္ တစ္ဖန္ရင္ဆိုင္ရျပန္ေလသည္။ အျခားေသာ သက္ရွိသတၱ၀ါမ်ားျဖစ္သည့္ ျမင္း၊ ႏြား၊ ခုိတစ္ေကာင္ႏွင့္ မတူကြဲျပားျခားနားေသာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ၏ သေဘာသဘာ၀ဟူသည္ အဘယ္နည္း။ ဤေနရာတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကျငာစာတမ္း၏ အေျခခံသေဘာ တရား ႏွင့္လူသားအေပၚ အေနာက္တုိင္း၏ အကဲျဖတ္ တန္ဖိုးထားမႈတုိ႔သည္ ဆန္႔က်င္ဘက္ သေဘာေဆာင္ေနျခင္းမွာ ပို၍ထင္ရွားလာသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ကာလမ်ားစြာကပင္ အေနာက္တုိင္းဒႆနမွ လူသားကို အသိအမွတ္မျပဳ၊ တန္ဖိုးမထားခဲ့ေပ။ ယခုကာလ မတိုင္မီ ေရွးဦမစြကတည္းက လူသားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာဆုိေနသည့္အခ်က္မ်ား လက္ရွိလူသားႏွင့္ လူသား၏ ကြဲျပားျခားနားေသာ အေျခအေနမ်ားအားလံုးသည္ အေရွ႕တုိင္းတြင္ အစျပဳခဲ့သည္။ ယခုအခါတြင္ ဥေရာပတိုက္၏ ဒႆနဆိုင္ရာ စနစ္မ်ားအားလံုး က အဆုိပါအခ်က္ကို ေလွာင္ေျပာင္ သေရာ္ေနၾကသည္။ အေနာက္တုိင္း၏ ႐ႈျမင္သံုးသပ္ပံုအရ လူ႔အေနအထားသည္ လူအျဖစ္မွ စက္ယႏၱရားအျဖစ္သုိ႔ က်ဆင္းလာသည္။ လူတြင္ စိတ္၀ိညာဥ္ တည္ရွိျခင္းႏွင့္ ျမင့္ျမတ္ေသာ စိတ္ဓါတ္၏ အေျခခံသေဘာတရားမ်ားရွိျခင္းကို ျငင္းဆန္ထားျခင္းသည္ ေဖာက္ျပန္ေရး၀ါဒီ အင္အားစု၏ အယူအဆျဖစ္သည္။ ဤယံုၾကည္မႈမွာ သဘာ၀တရားအား အႏိ ၱမပန္းတုိင္ျဖစ္သည္ဟု လက္ခံ သတ္မွတ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။
ယခုအခါ အေနာက္တုိင္းရွိ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ် လူသားသည္ ကိုးကြယ္ရာအရွင္၏ ဖန္ဆင္းမႈတြင္ သရဖူ(အထြတ္အထိပ္) ျဖစ္သည္ဟု လက္မခံႏိုင္ေပ။ ဥေရာပသားမ်ား၏ လတ္တေလာ လက္ခံထားေသာ စၾက၀ဠာဆိုင္ရာသီအုိရီမွာ ေတာ္လမီသီအုိရီ၏ အခက္အလက္ခြဲ တစ္ခုျဖစ္သည္။ ယင္းသီအုိရီအရ ကမၻာသည္ စၾက၀ဠာ၏ အလယ္ဗဟိုတြင္ရွိၿပီး အားလံုးေသာ ၾကယ္၊ နကၡတ္၊ တာရာမ်ားက ကမၻာကို ဗဟိုျပဳ၍ လွည့္ပတ္ေနသည္။ ၎င္းယူဆခ်က္မွာ အေျခအျမစ္မရွိ၊ လံုး၀ေခတ္ ေနာက္က်ေနေသာ အယူအဆလည္း ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ထုိအယူအဆမွာ လံုး၀ေပ်ာက္ကြယ္ လုနီးပါးျဖစ္ၿပီး ယင္းႏွင့္အတူ “လူသားအတြက္ သူသည္ စၾက၀ဠာ၏ သရဖူျဖစ္သည္´´ဟု ေျပာဆိုႏိုင္သည့္ အခန္းလြတ္ တစ္စံုတစ္ရာကိုမွ် ခ်န္လွပ္ထားျခင္း မရွိပါ။ ဥေရာပတုိက္သားမ်ား၏ အဆုိအရ လူသားက မိမိကိုယ္ကို မိမိ စၾက၀ဠာ၏ သရဖူ အထြတ္အထိပ္ျဖစ္သည္ဟု ေရရြတ္ေျပာဆိုမႈမ်ားမွာ သူ၏ အတၱႀကီးေသာ တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္ေသာသေဘာေၾကာင့္သာ ျဖစ္သည္။ ယခုအခါတြင္ လူသားသည္ ၀င့္ႄကြားမႈမရွိ ႐ိုး႐ိုးကုပ္ကုပ္ ေနထုိင္တတ္ေသာသတၱ၀ါသာ ျဖစ္သည္။ သူ႔ကိုယ္သူ အျခားသက္ရွိသတၱ၀ါမ်ား ထက္သာလြန္ျမင့္ျမတ္သည္ဟု မယူဆေတာ့ သူ၏ဘ၀သက္တမ္းသည္ ႐ုပ္ပိုင္းႏွင့္သာဆုိင္၏။ လူတစ္ေယာက္ ေသဆံုးသြားလွ်င္ သူ၏႐ုပ္အေလာင္း (ခႏၶာကိုယ္)သည္ ပုပ္သိုးေဆြးေျမ့သြားၿပီး ႐ုပ္ျဒပ္မ်ားသည္ ေျမႀကီးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲအဆံုးသတ္သြားမည္။
ဥေရာပတုိက္သားမ်ားအေနႏွင့္ ၀ိညာဥ္သည္လြတ္လပ္စြာ တည္ရွိေနသည္ ဟူေသာ အခ်က္ကို မယံုၾကည္ၾကေခ်။ ထုိသုိ႔ ယံုၾကည္ထားမႈေၾကာင့္ပင္ သူသည္ သူ႔ကိုယ္သူ အပင္တစ္ပင္ (သုိ႔မဟုတ္) သတၱ၀ါတစ္ေကာင္ႏွင့္ ကြဲျပားျခားနားမႈမရွိဟု လက္ခံထားသည္။ ဥေရာပတုိက္သားမ်ား၏ ယူဆခ်က္အရ လူသား၏ အသိဥာဏ္ရည္ ဆုိင္ရာႏွင့္ ၀ိညာဥ္ဆုိင္ရာစြမ္းရည္မ်ား၏ သေဘာသဘာ၀သည္ ေက်ာက္မီးေသြးမွ ထြက္ေပၚလာသည့္ အပူဓါတ္ႏွင့္ မည္သုိ႔မွ် ထူးျခားသည့္ ကြဲျပားျခား နားမႈမရွိဟု ယူဆသည္။ ဤသည္တုိ႔မွာ ကြဲျပားျခားနားေသာ ႐ုပ္၀တၳဳ ျဒပ္မ်ားႏွင့္ အင္နာဂ်ီစြမ္းအားမ်ား၏ သ႐ုပ္သကန္သာျဖစ္သည္။
လူသားမ်ားအပါအ၀င္ အားလံုးေသာ သက္ရွိမ်ားအတြက္ ဘ၀ ဟူသည္မွာ အသက္ရွင္ရပ္တည္ေရးအတြက္ ႐ုန္းကန္တုိက္ပြဲ၀င္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ ဘ၀၏ အေျခခံသေဘာတရားသာျဖစ္သည္။ လူသားသည္ သူ၏ ႐ုန္းကန္မႈတုိက္ပြဲကို ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္လ်က္ ေအာင္ျမင္မႈရရွိလာၿပီး သူ၏ေနရာကို လံုၿခံဳေအာင္ျပဳလုပ္လာသည္။ ဤနည္းအားျဖင့္ စာရိတၱဆုိင္ရာ တန္ဖိုး ထားမႈမ်ား ျဖစ္သည့္တရားမွ်တျခင္း၊ စင္ၾကယ္ေသာ အက်င့္သီလ၊ ႐ိုးသားေျဖာင့္မတ္ မွန္ကန္မႈစသည္တုိ႔ကို တီထြင္လာခဲ့သည္။ အေနာက္တိုင္း၏ ၾသဇာအာဏာေညာင္းေသာ အေတြးအေခၚဆိိုင္ရာ ေက်ာင္းေတာ္မ်ား၏ ႐ႈေထာင့္အရဆိုလွ်င္ လူသားဟူသည္ စက္ယႏ ၱယား တစ္ခုသာျဖစ္ၿပီး သူသည္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ပိုင္ဆုိင္ရယူလုိမႈဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ေၾကာင့္ပင္ သက္၀င္လႈပ္ရွားေနသည္။ ဘာသာေရး၊ ကိုယ္က်င့္တရား၊ ဒႆန၊ သိပံၸ၊ စာေပ၊ အႏုပညာစသည္တို႔မွာ အေပၚထပ္ အေဆာက္အအံု မ်ားသာျဖစ္သည္။ ယင္းတုိ႔၏ အေျခခံအေဆာက္အအံုျဖစ္ေသာ ကုန္ထုတ္လုပ္သည့္နည္းလမ္းႏွင့္ ဓနခ်မ္းသာႄကြယ္၀မႈကို ခြဲေ၀ျခင္းသည္ လူ႔ဘ၀၏ အေရးႀကီးေသာ ကိစၥဟူဟူသမွ်ကို အဆံုးအျဖတ္ေပးသည့္ အရာသာျဖစ္သည္ဟု လက္ခံေနၾက ျခင္းျဖစ္သည္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ ယူဆခ်က္မ်ားအျပင္ အေနာက္တိုင္း အေတြးအေခၚ ပညာရွင္မ်ား၏ ေနာက္ထပ္ထူးျခားသည့္ အျမင္တစ္ရပ္မွာ လိင္မႈေရးရာ ကိစၥမ်ားသည္သာ အားလံုးေသာ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို ေနာက္ကြယ္မွ လႊမ္းမိုး ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ ေစ့ေဆာ္မႈတြန္းအား အစစ္သာ ျဖစ္သည္ဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္၏။ ထိုအယူအဆအရ ကိုယ္က်င့္တရား၊ ဒႆနိကေဗဒပညာ၊ (အေတြးအေခၚပညာ)၊ သိပံၸပညာ၊ ဘာသာေရးႏွင့္ အႏုပညာအားလံုးတြင္ လိင္သေဘာကို အထူး၀ိေသသ ျပဳျခင္း၊ အတည္ျပဳျခင္း သေဘာတရားကို ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။
အကယ္၍ သဘာ၀တရားတြင္ အႏိ ၱမပန္းတုိင္ရွိျခင္းကို ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔မွ ျငင္းဆန္၍ လူသား၏ ဘ၀ကို သက္ရွင္ တည္တန္႔ေရးအတြက္ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွားမႈ မ်ားသာ အဓိကက်သည္။ သဘာ၀တရားႏွင့္ အံ၀င္ခြင္က်ရွိျခင္းသည္ သက္ရွိ လူသား၏ ဆက္လက္ရွင္သန္ေရးအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးသည္ဟူေသာ သေဘာတရားမ်ားကသာ လူ႔ဘ၀ကို ခ်ဳပ္ကိုင္စိုးမုိးထားသည္။ လူသည္ လူ႔လက္ႏွင့္ ဖန္တီးျပဳလုပ္ထားသည့္ အျခားေသာ စက္ယႏ ၱယားမ်ားကဲ့သုိ႔
စက္ ယႏ ၱရား တစ္ခုသာျဖစ္ၿပီး လူတြင္၀ိညာဥ္၏ တည္ရွိျခင္းႏွင့္ ယင္း၏ ဂုဏ္အဂၤါအရည္အေသြးမ်ားအား ျငင္းပယ္ရာေရာက္ေပမည္။ ၀ိညာဥ္၏ ဂုဏ္အရည္အေသြးမ်ားကို စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ပံုႀကီးခ်ဲ႕ေျပာဆိုျခင္းဟု သေဘာထားၿပီး စီးပြားေရး (သုိ႔မဟုတ္) လိင္မႈဆိုင္ရာ အရည္အခ်င္းမ်ားက လူသား၏ ျပဳမူလႈပ္ရွားမႈမ်ားအား ေနာက္ကြယ္မွ ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ တြန္းအားမ်ားျဖစ္သည္ဟုသာ လက္ခံထားပါက ေကာင္းျခင္း ဆုိးျခင္းဟူေသာ အရာမ်ားသည္ ယင္း၏ ဆက္ႏြယ္ခ်က္၊ အသိသေဘာမ်ားသာ ျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ရေပ မည္။ တဖန္ သဘာ၀တရားႏွင့္ ထုိးထြင္းသိျမင္ႏိုင္ေသာ စိတ္ကူး စိတ္သန္းမ်ား သည္ အဓိပၸာယ္မရွိေသာအရာျဖစ္၍ လူသားသည္ စိတ္ဆႏၵမ်ား၊ စိတ္ေဇာ အဟုန္တုိ႔၏ ေက်းကြၽန္ျဖစ္ၿပီး ယင္းတုိ႔၏ တြန္းအားေပးျခင္း သာခံရသည္ဟု ယူဆပါက ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ထာ၀ရအျဖစ္ ခံစားခြင့္ရွိေသာ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို လူသား၏ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား၏ အေျခခံျဖစ္သည္ဟု မည္သုိ႔ ဆုိႏိုင္ပါမည္နည္း။
လူသားႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ အေနာက္တိုင္း အယူအဆမွာ ၎၏ သိကၡာႏွင့္ ဆန္႔က်င္လ်က္ ႐ႈေထာင့္တုိင္းမွ သူ႔အေနအထားကို ႏွိမ့္ခ်႐ႈျမင္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနပါသည္။ လူသားကို တည္ရွိရပ္တည္ေနေစေသာ အေၾကာင္းအရင္း ႐ႈေထာင့္၊ ၎ကို ဖန္ဆင္းရေသာ အေၾကာင္းအရင္း႐ႈေထာင့္မ်ားမွာ သူ႕ဖြဲ႕စည္းပံု၊ ၎ဖြဲ႔စည္းျဖစ္ေပၚလာရျခင္း၏ အေၾကာင္းအရင္း၊ အသိတရား၊ မည္သည့္ ႐ႈေထာင့္မွ ျဖစ္ေစကာမူ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ အေနာက္တုိင္းသားတုိ႔၏ ႐ႈျမင္သံုးသပ္ပံုမွာ ၀ိေရာဓိျဖစ္ေနေပသည္။
ဤသုိ႔ေသာ ႐ႈျမင္သံုးသပ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ၿပီးမွ ယင္းအေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွပင္ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ တစ္ရပ္လံုးအတြက္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ၊ လူသား၏ အေနအထား၊ ထာ၀ရခံစားခြင့္ရွိေသာ ေျပာင္းလဲ၍မရႏိုင္ေသာ ျမင့္ျမတ္သည့္ လူ႔အခြင့္အေရး မ်ားကို က်ယ္ေလာင္စြာ ေၾကျငာေဖာ္ထုတ္ေဟာေျပာ၍ တြန္းအားေပးေနသည္ကို ေတြ႕ရေပသည္။
သဘာ၀ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကျငာျခင္းကို က်ယ္ေလာင္စြာ ဟစ္ေႄကြးျခင္း မျပဳလုပ္မီ အေနာက္တုိင္းအေနႏွင့္ ျပဳလုပ္သင့္သည့္ကိစၥမွာ ၎တုိ႔၏ လူသားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ႐ႈျမင္သံုးသပ္ပံုကို ျပန္လည္စီစစ္ေ၀ဖန္ စစ္ေဆးသင့္ပါသည္။
ဤေနရာတြင္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔မွ ၀န္ခံလုိသည့္အခ်က္မွာ အေနာက္တုိင္း အေတြးအေခၚပညာရွင္တုိင္းက အထက္ပါ အယူအဆအား ဆုပ္ကိုင္ထားျခင္း မရွိဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူ႔အခြင့္အေရး ထုတ္ျပန္ေၾကျငာသည့္ ယင္းအေနာက္တုိင္း အေတြးအေခၚပညာရွင္အမ်ားစု၏ အယူအဆမွာ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေရွ႕တုိင္း အေတြးအေခၚ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အလားတူပင္ျဖစ္သည္။ အေနာက္တုိင္းရွိ လူအမ်ားစုက ဆုပ္ကိုင္ထားေသာ အယူအဆမ်ားသည္ ယခုအခါ တကမၻာလံုးရွိ လူသားမ်ာကို လႊမ္းမုိးလ်က္ရွိသည္ ဟူေသာ အျမင္ကိုမူ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ လက္ခံယူဆထားၾကပါသည္။
လူ႔အခြင့္အေရးကို ထုတ္ျပန္သူမ်ားမွာ လူသားသည္ စက္႐ုပ္ ထက္ပို၍ အဆင့္ျမင့္သူ၊ လူသား၏ ေစ့ေဆာ္မႈမ်ားသည္ ၎င္း၏ပုဂိၢဳလ္ေရးဆိုင္ရာ၊ တိရစၦာန္ႏွင့္ ဗီဇသေဘာတရားတြင္သာ၊ ကန္႔သတ္႐ႈျမင္ တတ္ေသာသူမဟုတ္ဟု လူသား၏ အသိစိတ္ အသိတရားေပၚတြင္ ယံုၾကည္မႈရွိသူမ်ားကသာ ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာသင့္သည္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကျငာစာတမ္းထုတ္ျပန္ ေၾကျငာျခင္း အမႈကို လူသားအား “ကမၻာေျပျပင္တြင္ ကိုးကြယ္ရာအရွင္၏ ကိုယ္စား လွယ္´´ဟု လက္ခံယံုၾကည္ၾကေသာ အေရွ႕တုိင္းသားမ်ားကသာ ျပဳသင့္ေပသည္။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ ရွင္းလင္းတင္ျပထားသည္မွာ
“မုခ်ဧကန္ ငါ(အလႅာဟ္) အရွင္ျမတ္သည္ ငါ၏ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ ကို ကမၻာၿဂိဳဟ္တြင္ ခန္႔အပ္ေတာ္မူမည္။´´ (စူရာဟ္ဘကၠရာ ၂း၃၀)
အမွန္စင္စစ္ လူသားတြင္ အႏိ ၱမပန္းတုိင္ႏွင့္ သြားရမည့္ ေနရာရွိ သည္ဟု ယံုၾကည္ၾကေသာ လူသားမ်ားကသာလွ်င္ လူ႔အခြင့္အေရး အေၾကာင္း ေျပာဆုိသင့္သည္။
“အို-လူသား ဧကန္စင္စစ္ အသင္သည္ မိမိ၏ အရွင္ျမတ္ ထံေတာ္သုိ႔ ေရာက္ရွိသည့္တိုင္ေအာင္ (ေသသည့္တုိင္ေအာင္) ပင္ပန္းႀကီးစြာ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရေပသည္။ ထုိ႔ေနာက္ (အသင္သည္) ယင္းႀကိဳးပမ္းမႈ၏ အက်ိဳးကို ေတြ႕ရွိရေပမည္။´´
(စူရာဟ္ အင္ရွီကတ္က္ ၈၄း၆)
လူ႔အခြင့္အေရးထုတ္ျပန္ေၾကျငာျခင္းသည္ လူသားတြင္ သစၥာတရား (အမွန္တရား)ဘက္သုိ႔ သဘာ၀အေလွ်ာက္ ကိုင္းၫႊတ္မႈရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ ၾကေသာ လူမ်ား၏ စနစ္မ်ားႏွင့္သာ လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္သည္။ က်မ္းျမတ္ ကုရ္အာန္တြင္
“ ထုိမွတစ္ပါး အသက္ဇီ၀ိန္ကိုလည္းေကာင္း၊ ထိုအသက္ဇီ၀ိန္ကို စံုလင္ေအာင္ျပဳလုပ္ေတာ္မူေသာ အရွင္ကိုလည္းေကာင္း၊ သက္ေသထူေတာ္ မူ၏။ တဖန္ ထိုအရွင္ျမတ္သည္ အသက္ဇီ၀ိန္အတြင္း၀ယ္ ထိုအသက္ ဇီ၀ိန္ျပစ္မႈ ဒုစ႐ိုက္၊ (၏အသိ)ကိုလည္းေကာင္း ေကာင္းမႈသုစ႐ိုက္(၏အသိ)ကို လည္းေကာင္း ထည့္သြင္းေပးေတာ္မူခဲ့၏။´´ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္၊ (၉၁း၇-၈)
လူ႔အခြင့္အေရး ထုတ္ျပန္ေၾကျငာျခင္းသည္ လူသား၏ ဗီဇသဘာ၀ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေကာင္းျမင္၀ါဒရွိေသာ သူမ်ား၏ ထုတ္ျပန္ျခင္းႏွင့္သာ သင့္ေလ်ာ္ သည္။
“ဧကန္မလြဲ ငါအရွင္ျမတ္သည္ လူကို အေကာင္းဆံုးေသာ အခ်ိဳးအစား အရပ္အေမာင္း၊ ပံုပန္းသ႑ာန္ျဖင့္ ဖန္ဆင္းေတာ္မူ၏။´´
(သဖန္းပင္က႑ း ၄)
လူ႔အခြင့္အေရး ထုတ္ျပန္ေၾကျငာျခင္းသည္ အေနာက္တုိင္း၏ အယူအဆ ေတြးေခၚဆင္ျခင္ပံုနည္းလမ္းႏွင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြျခင္းမရွိ၊ အေနာက္တုိင္း အေတြးအေခၚႏွင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြရွိေသာ အရာမ်ားမွာ လက္ေတြ႕က်င့္သံုးေနေသာ အျပဳအမူမ်ားသာျဖစ္သည္။ ယင္းတုိ႔မွာ လူသား တုိ႔၏ စိတ္ကူးစိတ္သန္းမ်ားကို သတ္ပစ္ျခင္း၊ လူသား၏ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး အက်င့္လကၡဏာမ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားလုိမႈမရွိျခင္း၊ လူထက္ေငြကိုပို၍ တန္ဖိုးထားျခင္း၊ စက္ယႏ ၱရားမ်ားကို ဦးထိပ္ထား ကိုးကြယ္လုိျခင္း၊ ႄကြယ္၀ခ်မ္းသာလုိျခင္း၊ ႄကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈကို ဘုန္းတန္ခိုးဟုယူဆၿပီး အျခားဘ၀တူ လူတန္းစားမ်ားအေပၚ ေခါင္းပံုျဖတ္ အျမတ္ထုတ္ျခင္းတုိ႔ ျဖစ္သည္။ ဤသုိ႔ေသာ အျပဳအမူမ်ားမွာ အရင္းရွင္၀ါဒမွ ေဆာင္က်ဥ္းလာ ေသာ အေလ့အထဆုိးမ်ားျဖစ္သည္။ အရင္းရွင္စနစ္တြင္ ကန္႔သတ္ခ်က္ ကင္းမဲ့ေသာ စြမ္းအားမ်ား ရရွိလာခဲ့ရာ အခြင့္အေရးအေနႏွင့္ သန္းႄကြယ္ သူေဌး တစ္ေယာက္မွ သူ၏ႄကြယ္၀သမွ်ကို သူ၏ေခြးအား ေသတမ္းစာျဖင့္ လႊဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသည္။ မ်ားစြာေသာ လူသားမ်ားကို ေခြး၏အတြင္းေရးမွဴးမ်ား၊ စာေရးမ်ား အျဖစ္ႏွင့္ ေခြးအားအေကာင္းဆံုး ေလးစားတန္ဖိုးထားလွ်က္၊ တာ၀န္ထမ္း ေဆာင္ေစခဲ့ၾကသည္။ ထုိသန္းႄကြယ္ သူေဌး၏လုပ္ရပ္မွာ ေခြးကို လူထက္ပို၍ တန္ဖိုးထားျခင္းပင္တည္း။
က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ယေန႔ေခတ္ကာလ အတြက္ အေရးႀကီးဆံုး လူမႈဆုိင္ရာ ျပႆနာမွာ လူသားသည္ မိမိိကိုယ္ကို မိမိ ေမ့ေလ်ာ့ေနၿပီး ထုိမွ်မက မိမိ၏ ကိုးကြယ္ရာအရွင္(အလႅာဟ္)ကိုလည္း ေမ့ေလွ်ာ့ေနေခ်ၿပီ။ လူ၏ အာ႐ံုစူးစုိုက္မႈမွာ ႐ုပ္ေလာကသက္သက္ (ေလာကီေရးသက္သက္) အတြက္သာျဖစ္ၿပီး မိမိကိုယ္ကိုမိမိ ျပန္လည္ ဆန္းစစ္ရန္ကိုမူ ေမ့ေလွ်ာ့ေနၾကေခ်ၿပီ။ လူသားသည္ ၎တြင္ ၀ိညာဥ္ေပ်ာက္ဆံုးသြားသည္ဟု ထင္ျမင္ေနသည္။  ဤသုိ႔ေသာ ေတြးေခၚပံု ေတြးေခၚနည္းမွာ အဆုိး၀ါးဆံုး ေတြးေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ လူသား၀ါဒကို လံုး၀ဥႆံု ပ်က္စီးေစေကာင္း ပ်က္စီးေစႏိုင္သည္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ယဥ္ေက်းမႈႀကီးမွ အားလံုးေသာအရာမ်ားကို အျမင့္ဆံုး အဆင့္ေရာက္ေအာင္ ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ေသာ္လည္း စစ္မွန္ေသာ လူသားကိုမူ ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ျခင္း လံုး၀မရွိေသးပါ။
ဂႏီၵမွေျပာခဲ့သည္မွာ “ဥေရာပတုိက္သားမ်ားအား ကမၻာၿဂိဳဟ္၏ အရွင္သခင္´´ဟု ေခၚဆုိရန္ ထုိက္တန္ေပသည္။ ဥေရာပသားမ်ားအေနႏွင့္ ကမၻာႏွင့္ဆုိင္ေသာ အရင္းအျမစ္ ပစၥည္းအားလံုးကို ပိုင္ဆုိင္ထားသည္။ အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ကိုးကြယ္ရာအရွင္ကမွ တတ္စြမ္းႏိုင္သည္ဟု ယံုၾကည္ယူဆ ရေသာ အရာအားလံုးကို သူတုိ႔မွ ျပဳလုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ ဥေရာပတုိက္သားမ်ား ျပဳႏိုင္စြမ္းမရွိေသာအရာမွာ တစ္ခုတည္းသာရွိသည္။ ယင္းမွာ မိမိကိုယ္ကို မိမိ ျပန္လည္ဆန္းစစ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဤအခ်င္းအရာ တစ္ခုတည္းႏွင့္ပင္ တဖိတ္ဖိတ္ေတာက္ပေနေသာ ေခတ္သစ္ယဥ္ေက်းမႈ၏ အခ်ည္းအႏွီးျဖစ္ျခင္း၊ အလဟႆျဖစ္ျခင္း သေဘာကို သက္ေသျပႏိုင္သည္။
အေနာက္တိုင္း ယဥ္ေက်းမႈသည္ ဥေရာပတုိက္သားမ်ားအား မူးယစ္ ေသာက္စားမႈ၊ လိင္မႈအားျဖင့္ဒုကၡေပးသည္။ အေၾကာင္းမူကား ထိုယဥ္ေက်းမႈ သည္ လူသားအေနႏွင့္ “မည္သည့္လူမ်ိဳး (အမ်ိဳးအစား)ျဖစ္သည္ဟူ၍ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ရွာေဖြ ဆန္းစစ္ရမည့္အစား မိမိကိုယ္ကိုျဖဳန္းတီးျခင္းျဖင့္ ေမ့ေလ်ာ့ေစသည္။ ၎တုိ႔၏ လက္ေတြ႔အသံုးခ်ေသာ စြမ္းရည္မ်ားအား ရွာေဖြဆန္းစစ္ျခင္း၊ အသစ္ တီထြင္ဖန္တီးျခင္း၊ စစ္ေရးဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္းစသည္တုိ႔မွာ မိမိတုိ႔ ကိုယ္ကို မိမိဘာသာ ထိန္းခ်ဳပ္ရမည့္အစား ထုိစိတ္က်ဥ္းက်ပ္မႈမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ ေအာင္ျပဳလုပ္လ်င္းမွ ထြက္ေပၚလာေသာ ရလဒ္မ်ားသာျဖစ္သည္။´´
လူသားသည္ တစ္ဦးတည္းေနရမွာကို ေၾကာက္ရြံျခင္း၊ သူ၏ မပြင့္မလင္းမႈ၊ ေငြေၾကးမက္ေမာမႈမ်ားက သူရင္တြင္းသံစဥ္မ်ားကို နားေထာင္ႏိုင္စြမ္းမရွိေအာင္ျပဳလုပ္ေနသည္။ သူ၏ စိတ္(နာ့ဖ္စ္၀ိညာဥ္)ကို မႏိုင္ျခင္းကပင္ ကမၻာကို စစ္ေအာင္လုိျခင္းအားျဖစ္ေစသည္။ ထုိအေၾကာင္း ေၾကာင့္ပင္ ဥေရာပတုိက္သားမ်ားသည္ ေျခဆန္႔ေလရာ ကမၻာ့ေဒသမ်ားတြင္ ႐ႈတ္ေထြးမႈႏွင့္ ပရမ္းပတာျဖစ္မႈမ်ား ဖန္တီးေပးသကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေစသည္။ လူတစ္ေယာက္တြင္ သူ၏စိတ္၀ိညာဥ္စြမ္းအား ဆံုး႐ံႈးသြားေသာအခါ ကမၻာကို အႏိုင္ရစိုးမိုးႏိုင္ေသာ္လည္း အသံုးမ၀င္ေတာ့ေခ်။ အမွန္တရား၊ ေမတၱာတရား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားမ်ားအတြက္ အင္ဂ်ီလ္က်မ္းကို သင္ၾကားေပးခဲ့ရသူမ်ားသည္ ေရႊႏွင့္ေက်းကြၽန္မ်ားရွာေဖြရန္ ေျခဦးတည့္ရာ သြားခဲ့သည့္ အျဖစ္မ်ိဳး ေရာက္ခဲ့ရသည္။ အင္ဂ်ီလ္က်မ္းမွ သြန္သင္သကဲ့သုိ႔ ဘုရားသခင္၏ ႏိုင္ငံေတာ္တြင္ ခြင့္လႊတ္သည္းခံမႈ၊ တရားမွ်တမႈ ရွာေဖြရမည့္ အစား သူတုိ႔သည္ ၎တုိ႔၏ ဘာသာတရားကို အျပစ္မ်ားကင္းလြတ္ခြင့္ ရရွိေစရန္အတြက္သာ အသံုးျပဳခဲ့သည္။ ဘုရားသခင္မွ ခ်ီးျမႇင့္ေသာေကာင္းခ်ီး မဂၤလာ၊ သတင္းစကားမ်ားကို ျဖန္႔ခ်ိရမည့္အစား အျပစ္မဲ့ လူသားမ်ားအေပၚတြင္ ေသေစႏိုင္ေသာ ဗံုးမ်ားကို က်ဲခ်ခဲ့ၾကသည္။
ဤအခ်က္မ်ားမွ ထင္ဟပ္ေဖာ္ျပေနသည္မွာ လူ႔အခြင့္အေရး ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာျခင္းကိစၥသည္ အေနာက္တုိင္းသားမ်ားက ထုိလူ႔အခြင့္အေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္ က်ဴးလြန္ေစေသာ အေၾကာင္းအရင္းျဖစ္သည္။ အေနာက္တုိင္းသား မ်ား၏ လက္ေတြ႕ေနထိုင္မႈဘ၀၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ရွိေသာ အေတြးအေခၚ အယူအဆ(ဒႆန)သည္ လူ႔အခြင့္အေရး ထုတ္ျပန္ေၾကျငာျခင္းကို က်ဆံုးေစရ ေသာ စစ္မွန္ေသာ အေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္သည္။

မိသားစု အခြင့္အေရးမ်ားဆုိင္ရာ သဘာ၀က်ေသာ ယူဆခ်က္မ်ား
အထက္တြင္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ တင္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း လူသားတြင္ ေမြးရာပါ ဂုဏ္သိကၡာတစ္မ်ိဳးရွိသည္။ ကိုးကြယ္ရာအရွင္၏ ဖန္ဆင္းျခင္း သေဘာသဘာ၀အရ ထာ၀ရျဖစ္ေသာ ေျပာင္းလဲ၍မရႏိုင္ေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ားႏွင့္ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားကို လူသားအား အပ္ႏွင္းထားခဲ့သည္။ ထိုအရာမွာ အမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကျငာစာတမ္း၏ အေျခခံႏွင့္ အႏွစ္သာရပင္ ျဖစ္သည္။
အစၥလာမ္ႏွင့္ အေရွ႕တုိင္း၏ ဒႆန(အေတြးအေခၚ)မ်ားက ဤအႏွစ္သာ ရသေဘာကို ေထာက္ခံသည္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကျငာခ်က္၏ အေျခခံ သေဘာတရားႏွင့္ မကိုက္ညီသည့္အရာမွာ အေနာက္တုိင္းဒႆန၏ အမ်ိဳးမ်ိဳး အေထြေထြေသာ စနစ္မ်ားက လူသား၏ မူလအစႏွင့္သေဘာသဘာ၀ အေပၚ အဓိပၸာယ္ေကာက္ယူမႈ လႊဲမွားေနျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အသိပညာကို ျပဌာန္းသည့္ တစ္ခု တည္းေသာ ခုိင္လံုသည့္ အရင္းအျမစ္သည္ ႀကီးက်ယ္၍တန္ဖိုး ျမင့္မားလွသည့္ စာအုပ္မွာ သဘာ၀တရားပင္ ျဖစ္ေခ်သည္။ ဤႀကီးက်ယ္ ထင္ရွားလွသည့္ စာအုပ္၏ စာမ်က္ႏွာမ်ားကို ကိုးကား၍သာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ အားလုံုးအတြက္ အမွန္တကယ္ ဘံုျဖစ္ေစမည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိႏိုင္ေစမည္။ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ႏိႈင္းယွဥ္ ေလ့လာစီစစ္မႈမ်ိဳးကို လည္း ျပဳလုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
အံ့ၾသဖြယ္ေကာင္းသည့္အခ်က္မွာ သာမန္႐ိုးရွင္းလွေသာ စိတ္ေန စိတ္ထားရွိသူမ်ားအေနႏွင့္ပင္ ဤႀကီးမားလွသည့္ အရင္းအျမစ္ႀကီးကို သတိျပဳ မိျခင္းမရွိ။ ၎တုိ႔၏ အဆုိအရ အထက္ပါ လူ႔အခြင့္အေရးစာတမ္းႀကီးကို ထုတ္ျပန္ ရာတြင္ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ကမၻာကို လႊမ္းမိုးသည့္ အနည္းငယ္မွ်ေသာ လူသားမ်ား၏ ခႏၶာကိုယ္သည္သာလွ်င္ ခိုင္လံုကိုးစားေလာက္ေသာ အရင္းအျမစ္ မ်ားျဖစ္သည္။ ၎င္းတုိ႔ကပင္ ဤေၾကျငာစာတမ္း ထုတ္ျပန္ရန္ ခ်ယ္လွယ္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိပုဂိၢဳလ္ႀကီးမ်ားသည္ ၎င္းတုိ႔ကိုယ္တုိင္က ထုိအေၾကာင္းအရာမ်ားကို လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးမႈ ရွိခ်င္မွရွိမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အျခားပုဂိၢဳလ္မ်ားအတြက္ မူကား ျငင္းဆိုခြင့္ရွိမည္မဟုတ္။ ဤလူ႔အခြင့္အေရး ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ အမည္နာမမ်ားၾကားတြင္ပင္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ ယင္းမွကြဲျပား ျခားနားရန္ အခြင့္အေရး ရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏အျမင္အရ ခိုင္လံုလွသည့္ အရင္းအျမစ္ မွာ သဘာ၀တရားႀကီး ကိုယ္တုိင္ပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းသဘာ၀တရားႀကီးကို ကိုးကြယ္ရာအရွင္မွ လမ္းၫႊန္ ခ်မွတ္ေပးသည့္ စာအုပ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ စာ႐ႈသူ၏ အႀကိဳက္ကို လုိက္လိုေသာေၾကာင့္ ေမးခြန္းအခ်ိဳ႕ကိုေမးလုိပါသည္။ ယင္းေမးခြန္းမ်ားမွာ တစ္ခုေသာအတုိင္း အတာအရ ဒႆနဆန္ၿပီး နားလည္ရန္ ခက္ခဲေသာ ေမးခြန္းမ်ားျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕စာဖတ္ ပရိသတ္မ်ားအတြက္ဆိုလွ်င္ ပ်င္းရိၿငီးေငြ႕ဖြယ္ရာပင္ ေကာင္းပါလိမ့္ မည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ အေနႏွင့္ ဤသုိ႔ေသာ ေျခာက္ေသြ႕ၿငီးေငြ႕ဖြယ္ရာေမးခြန္းမ်ားကို ေရွာင္ရွားလုိေသာ္လည္း အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာ အေၾကာင္းအရာ မွာ ယင္းေမးခြန္းမ်ားႏွင့္ နီးကပ္စြာ ဆက္ႏြယ္ေနမႈေၾကာင့္ အားလံုးကို ထုတ္ပယ္ပစ္ရန္ မစြမ္းသာေခ်။

သဘာ၀အခြင့္အေရးႏွင့္ သဘာ၀၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားၾကားရွိ ဆက္ႏြယ္မႈ
ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏ ႐ႈျမင္သံုးသပ္မႈအရ သဘာ၀ႏွင့္ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရး မ်ားသည္ ကိုးကြယ္ထုိက္ေသာအရွင္၏ စီစဥ္ေနရာခ်ထားမႈမ်ားမွ ျဖစ္ေပၚလာ သည္။ ယင္းစီစဥ္ေနရာခ်ထားမႈအရပင္ ဖန္ဆင္းျခင္းႏွင့္ဆုိင္ေသာ ယႏ ၱရားမ်ား ႏွင့္ကိုက္ညီေသာအျမင္ကို ေရွ႕တန္းတင္ကာ ယင္းတုိ႔၏ ၿပီးျပည့္စံုမႈအတြက္ တြန္းအားေပးလွ်က္ ျပဳလုပ္စီမံထားသည္။ ယင္းတုိ႔၏ စြမ္းရည္မွာ ၎င္းတုိ႔ကို စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ စီမံမႈအေပၚတြင္သာ မ်ားစြာဆက္စပ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရ၏။ သဘာ၀စြမ္းရည္တုိင္းသည္ သဘာ၀ အခြင့္အေရး တစ္ခုေပၚ၌သာ အေျခခံ၍ ျဖစ္ေပၚလာရသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ထုိအခြင့္အေရးသည္ ယင္းကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးမည့္ သဘာ၀ဆုိင္ရာ အာဏာပိုင္လည္း ျဖစ္ေပသည္။ ဥပမာ- လူသားကေလးငယ္တုိင္းတြင္ သင္ယူျခင္းဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးရွိၿပီး ေက်ာင္းသို႔ သြားပိုင္ခြင့္လည္းရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္ သုိးငယ္တစ္ေကာင္တြင္ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ အခြင့္အေရးမရွိႏိုင္ေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ထုိသုိ႔ ျဖစ္ရပါသနည္း။
ဤသည္မွာ ကေလးငယ္တြင္ သင္ယူျခင္းကို ျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ စြမ္းရည္ရွိသကဲ့သုိ႔ သင္ယူမႈႏွင့္အတူ ပို၍ပို၍ အသိပညာရွိသူ ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ္လည္း သုိးငယ္တစ္ေကာင္တြင္ကား ထိုကဲ့သုိ႔ေသာ သဘာ၀စြမ္းရည္မ်ားမရွိႏိုင္။ ဖန္ဆင္းမႈဆုိင္ရာ စက္ယႏ ၱရားႀကီးမွ ဤအခြင့္အေရးႏွင့္ဆုိင္ေသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာကို လူသား၏ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္မႈအတြင္း သြတ္သြင္းထားေသာ္လည္း “သိုး´´၏ တည္ေဆာက္ဖြဲ႕စည္းမႈအတြင္း ထည့္သြင္းထားျခင္းမရွိေပ။ အလားတူ လူတြင္ရွိေသာ ဆင္ျခင္ ေတြးေတာပိုင္ခြင့္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္ေသာ ဆႏၵထားရွိ ပိုင္ခြင့္မ်ားကိုလည္း သုိးမ်ားတြင္ မေတြ႕ႏိုင္။
အခ်ိဳ႕ေသာ လူသားမ်ားက သဘာ၀အခြင့္အေရးးမ်ားဆိုင္ရာ သီအုိရီႏွင့္ သဘာ၀တရားဟူေသာ အယူအဆမ်ားသည္ လူသားမ်ားအတြက္  အထူးအခြင့္ အေရးျဖစ္ေစျခင္းမွာ ယုတိၱမတန္ တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္သည့္ အေတြးအေခၚမ်ား၊ ေႄကြးေၾကာ္ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ားသာျဖစ္သည္ဟု ဆုိၾကသည္။ ဧကန္စင္စစ္ လူသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ လူသားမဟုတ္ေသာ အရာမ်ား ၾကားရွိ အခြင့္အေရးမ်ားတြင္ ကြဲျပားျခားနားခ်က္ တစ္စံုတစ္ရာမရွိဟု ယူဆေန ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ အထက္ပါယူဆခ်က္မွာ အမွန္တရား မဟုတ္ေပ။ သဘာ၀ စြမ္းရည္ စြမ္းပကားမ်ားသည္ ကြဲျပားျခားနားေနပါသည္။ သဘာ၀တရားႀကီးက တည္ရွိေနသည့္ မ်ိဳးစိတ္အားလံုးကို သူ႔လမ္းေၾကာင္းႏွင့္သူ လည္ပတ္ႏိုင္ေအာင္ သြတ္သြင္းေပးထားသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မ်ိဳးစိတ္တုိင္း မ်ိဳးစိတ္တုိင္းသည္ သဘာ၀ တရားမွ အပ္ႏွင္းထားသည့္ ကန္႔သတ္ခ်က္ေဘာင္အတြင္း၌သာ ေအာင္ေအာင္ ျမင္ျမင္ လႈပ္ရွားႏိုင္သည္။ ဖန္ဆင္းရွင္ (အလႅာဟ္)မွ ထိုကဲ့သုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ျပဳျပင္ ဖန္တီးထားျခင္း ျဖစ္သည္။ မည္သည့္ ႀကံဳႀကိဳက္ တုိက္ဆုိင္မႈေၾကာင့္မွ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမဟုတ္ေပ။
ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ ယခုစဥ္းစားဆင္ျခင္ေနသည့္ မိသားစုဆုိင္ရာအခြင့္ အေရး၏ အေျခခံသေဘာမွာလည္း အျခားေသာ သဘာ၀ဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား ကဲ့သုိ႔ပင္ သဘာ၀တရားကို ရွာေဖြသံုးသပ္၍ ဆင္ျခင္သင့္ေပသည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ အေနႏွင့္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔၏ သဘာ၀စြမ္းရည္ စြမ္းပကားမ်ားကို ေလ့လာသံုးသပ္ပါက ယင္းတုိ႔တြင္ ထပ္တူက်ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား ရွိသင့္ မရွိသင့္ဟူေသာအခ်က္ကို အလြယ္တကူ ရွာေဖြေတြ႕ရွိ ႏိုင္မည္။ အထက္တြင္ ၫႊန္ျပထား သကဲ့သုိ႔ အျငင္းပြားဖြယ္ကိစၥမွာ က်ားမဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား တန္းတူညီတူ မျဖစ္ဘဲ ထပ္တူညီတူျဖစ္ျခင္း ကိစၥျဖစ္သည္။

လူမႈေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးမ်ား
လူမႈဆက္ဆံေရး၊ မိသားစုဆုိင္ရာအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူသား၏ အေနအထားမွာ အၿမဲတန္းမတူညီႏိုင္ေပ။ အခ်ိဳ႕ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား အတြက္ ၎တုိ႔သည္ ဆင္တူညီမွ်ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို ခံစားႏိုင္ၾကၿပီး အခ်ိဳ႕ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္မူ ထပ္တူထပ္မွ် မခံစားႏိုင္ၾကေခ်။ သုိ႔ေသာ္ ညီမွ်ေသာ အခြင့္အေရးကိုမူ ခံစားႏိုင္ခြင့္ရွိၾကသည္။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း၌ မူလအေျခခံျဖစ္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားသည္ လူသားအားလံုးအတြက္ “ဘံု´´ညီတူညီမွ်ခံစားခြင့္ ရွိသည္။ ဥပမာ- လူတုိင္းလူတုိင္းသည္ ၎တုိ႔၏ “ပါရမီေခၚ ပင္ကိုယ္စြမ္းရည္´´ကို အသံုးျပဳႏိုင္ခြင့္ရွိသည္။ ဘ၀အတြက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ျခင္း၊ ဘ၀စိန္ေခၚမႈအတြက္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခြင့္ရွိသည္။ လူမႈေရးရာထူးတစ္ခုအတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္ႏိုင္ခြင့္ ရွိႏိုင္သည္။ ယင္းေနရာ အတြက္လည္း တရားမွ်တေသာ နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ လံုၿခံဳမႈရရွိေစႏိုင္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ထိုသူအေနႏွင့္ ယင္းပုဂိၢဳလ္၏ လက္ေတြ႕ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္ ဥာဏဆုိင္ရာ စြမ္းရည္ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ခြင့္ရွိရမည္။
အေျခခံမူလအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ညီမွ်ျခင္းသေဘာ တရားက လူသားမ်ားအား ၎င္းတုိ႔ရရွိေသာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မညီမွ်ေသာ အေနအထားသုိ႔ ေရာက္ရွိေစသည္။ ဥပမာ-လူတုိင္းလူတုိင္း ဘ၀တုိက္ပြဲအတြက္ ပါ၀င္လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခြင့္ ရွိေသာ္ျငားလည္း အလုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္ ၿပီးစီးမႈအတြက္ကား အားလံုးတြင္ ေက်ပြန္စြာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ႏုိင္ခြင့္ကို ၎တုိ႔ဘာသာ ညီတူညီမွ် ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈမရွိ။ တခ်ိဳ႕က တခ်ိဳ႕ထက္ ပို၍စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕မွာ အနည္းငယ္သာ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ အလားတူစြာ တခ်ိဳ႕က တခ်ိဳ႕ထက္ပို၍ ကြၽမ္းက်င္ၾကၿပီး တခ်ိဳ႕မွာကား မကြၽမ္းက်င္။ အလားတူပင္ အခ်ိဳ႕ေသာ သူမ်ားမွာ ပို၍ ဗဟုသုတႏွင့္ စံုလင္ႄကြယ္၀ေသာ ပို၍ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရေလာက္ေအာင္ အရည္အခ်င္းရွိေသာ ပို၍ ကြၽမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အျခားသူမ်ားထက္ပို၍ သင့္ေလွ်ာ္ေသာ သေဘာရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎င္းတုိ႔မွ ရရွိေသာ အခြင့္အေရးမ်ားသည္လည္း တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ထပ္တူထပ္မွ်မျဖစ္ႏုိင္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တုိ႔၏ ရရွိပိုင္ဆုိင္ထားေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို  ၎တုိ႔၏ မူလဘူတ အခြင့္အေရးမ်ား နည္းတူ ထပ္တူထပ္မွ် ျဖစ္ေအာင္ လုိက္လုပ္ပါက ယင္းသည္ မတရားမမွ်တမႈ သက္သက္သာျဖစ္ၿပီး မည္သုိ႔မွ် အဓိပၸာယ္ရွိမည္မဟုတ္။
လူခပ္သိမ္းတုိ႔တြင္ တူညီေသာ အခြင့္အေရးမ်ားရွိျခင္း၊ ထပ္တူညီမွ် ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားရွိေၾကာင္း သက္ေသျပရျခင္း အေၾကာင္းအရင္းမွာ လူ႔ေရးရာကိစၥမ်ားကို ေလ့လာျခင္းျဖင့္ မည္သည့္ လူသားတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကိုမွ် သူေဌး၊ အရွင္သခင္အျဖစ္ ဖန္ဆင္းထားျခင္းမရွိ။ မည္သည့္လူသားကိုမွ်လည္း အေစအပါး၊ ေအာက္တန္းစားအျဖစ္ ဖန္ဆင္းထားျခင္းမရွိေၾကာင္း သိသာ ထင္ရွားေစရန္ ျဖစ္သည္။ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် အလုပ္သမား၊ လက္မႈ ပညာသည္၊ ေက်ာင္းဆရာ၊ ႐ံုးအရာရွိ၊ စစ္သား၊ ၀န္ႀကီးအျဖစ္ ေမြးဖြားလာျခင္း မရွိခဲ့ပါ။ ဤကြဲျပားျခားနားေသာ အေျခအေန ရာထူး အဆင့္အတန္းမ်ားသည္ ကိုးကြယ္ရာအရွင္ထံမွ ရရွိထားေသာ အဆင့္အတန္းမ်ား၏ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္သည္။ လူတစ္ဦးခ်င္းသည္ ၎င္းတုိ႔၏ အရည္အခ်င္း၊ ေမြးရာပါ စြမ္းရည္၊ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈႏွင့္ ပင္ပမ္းအားစိုက္ခဲ့မႈမ်ားေၾကာင့္ ရရွိလာေသာ အခြင့္အေရးမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
ဤသည္မွာ လူသားမ်ား၏ လူမႈဘ၀ႏွင့္ အုပ္လုိက္သင္းလုိက္ေန တတ္ေသာ ပ်ားသတၱ၀ါမ်ားၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားခ်က္ျဖစ္သည္။ ပ်ားမ်ား ဘ၀ျဖစ္ေပၚမႈ(၁၀၀%)သည္ သဘာ၀တရားျဖစ္သည္။ ယင္းတုိ႔အတြက္ မ်ားျပားလွစြာေသာ လုပ္ငန္းႏွင့္ တာ၀န္မ်ားကို သဘာ၀တရားကပင္ ခြဲေ၀ေပးခဲ့ သည္။ ယင္းတုိ႔အနက္ အခ်ိဳ႕ပ်ားမ်ားမွာ အႀကီးအကဲမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ အခ်ိဳ႕မွာ ေအာက္တန္းစား အဆင့္နိမ့္ပ်ား မ်ားျဖစ္ၾကရသည္။ ယင္းတုိ႔အနက္ အခ်ိဳ႕မွာ အင္ဂ်င္နီယာပ်ားမ်ား အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ အခ်ိဳ႕မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆုိင္ရာ ႐ံုပိုင္အရာရွိပ်ားမ်ားအျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ အခ်ိဳ႕မွာ သာမန္ အလုပ္သမားပ်ား မ်ားအျဖစ္လည္းေကာင္း ေမြးဖြားလာခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ လူသား၏ ဘ၀ျဖစ္စဥ္မွာကား ပ်ားမ်ားႏွင့္ အေတာ္ပင္ ကြာျခားေနပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ အခ်ိဳ႕ေသာ ဥာဏ္ပညာရွင္ႀကီးမ်ားက ေရွးေဟာင္းအယူ အဆျဖစ္သည့္ “လူ႕သေဘာသဘာ၀အရ လူမႈဆက္ဆံေရးျဖင့္ ေပါင္းသင္း ေနထုိင္တတ္ေသာ သတၱ၀ါျဖစ္သည္´´ဟူေသာ အယူအဆကို ျငင္းဆန္ၿပီး လူသား၏ လူမႈဆက္ဆံေရးသည္ ပဋိညာဥ္အရျဖစ္ေသာ ဆက္ဆံေရးသာ ျဖစ္သည္ဟု ယူဆထားခဲ့ၾကသည္။

မိသားစုအခြင့္အေရးမ်ား
ဤသည္တုိ႔မွာ မိသားစုမဟုတ္ေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္သည္။ သုိ႔ဆိုလွ်င္ မိသားစုႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ကား မည္သုိ႔ ျဖစ္မည္နည္း။ ၎တုိ႔၏ ရရွိထားေသာ အခြင့္အေရးမ်ားသည္ မိသားစု လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း အားလံုး ထပ္တူညီမွ်ေသာ အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိေနၾကပါ သလား။ မိသားစုအခြင့္အေရးဟုဆုိရာတြင္ မိသားစု၌ ဇနီးမယား၊ လင္ေယာက္်ား၊ မိဘ၊ သားသမီးမ်ား၊ ညီအစ္ကိုမ်ား၊ ညီအစ္မမ်ားစသည္ျဖင့္ ကြဲျပားျခားနား ေနၾကပါလွ်င္ အိမ္တြင္းေရးႏွင့္ဆုိင္ေသာ (သုိ႔မဟုတ္) မိသားစု အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အထူးဥပေဒသမ်ား ရွိေနပါသလား။
ဤေနရာတြင္ ယင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ႀကိဳတင္ယူဆထားေသာ ယူဆခ်က္ ႏွစ္ခုရွိေပသည္။ ယင္းယူဆခ်က္ႏွစ္ခုအနက္တစ္ခုမွာ လင္ေယာက္်ားႏွင့္ ဇနီးမယား ၾကားရွိဆက္စပ္မႈ (သုိ႔မဟုတ္) မိဘႏွင့္ သားသမီးမ်ားအၾကား ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားကဲ့သုိ႔၊ အျခားေသာ လူမႈေရးဆုိင္ရာ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ၎တုိ႔၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ အစုိးရပိုင္းဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားၾကားရွိ တစ္ဦးခ်င္း တစ္ဦခ်င္း၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳးႏွင့္ သၭဏာန္တူသည္။ ဤကဲ့သုိ႔ ေသာဆက္ႏြယ္မႈတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာ လူတစ္ဦးခ်င္းဆီက ေမြးရာပါ အထူးအခြင့္အေရးမ်ား၊ ေနရာမ်ားကို ဆက္ခံခြင့္ရသည္ဟု မဆိုလုိပါ။ လူတစ္ဦးက အုပ္ခ်ဳပ္သူ သူေဌးျဖစ္ၿပီး အျခားတစ္ဦးက ၎၏လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္ေနျခင္း၊ တစ္ဦးက အမိန္႔ေပး၍တစ္ဦးက အမိန္႔နာခံရျခင္း၊ တစ္ေယာက္က လစာျမင့္မား၍ အျခား တစ္ေယာက္က လစာနိမ့္ပါးျခင္း စသည္တုိ႔မွာ ယင္းတုိ႔၏ ႀကိဳးစားအားထုတ္ၿပီးမွ ရရွိထားၾကေသာ အခြင့္အေရးမ်ားသာ ျဖစ္ၾကသည္။ လူတစ္ေယာက္မွ လင္ေယာက်္ားျဖစ္ျခင္း၊ ဇနီးမယားျဖစ္ျခင္း၊ ဖခင္ျဖစ္ျခင္း၊ မိခင္ျဖစ္ျခင္း၊ သားသမီးျဖစ္ျခင္းတုိ႔မွာ မည္သူမွ် ေမြးဖြားစဥ္ကတည္းက အထူးေနရာမ်ား ပိုင္ဆုိင္ထားသည္ဟု မဆုိလုိပါ။ ယင္းအဆင့္အတန္းတုိ႔သည္ ထုိသူမ်ား၏ အားထုတ္မႈျဖင့္ ရရွိလာေသာ အဆင့္အတန္းမ်ားသာျဖစ္ၾကသည္။ ထုိအဆင့္အတန္းမ်ားသည္ ၎တုိ႔တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ဆက္ႏြယ္မႈအေနအထား မ်ားကို ရည္ၫႊန္းေနၾကျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
က်ား၊ မႏွစ္ဦးၾကားရွိ မိသားစုဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား တန္းတူညီ မွ်မႈ(ထပ္တူညီမွ်မႈ) ဟူ၍ လြဲမွားစြာ ေခၚေ၀ၚေနၾကျခင္းသည္ အထက္ေဖာ္ျပပါ ႀကိဳတင္ယူဆခ်က္အေပၚတြင္ အေျခခံထားျခင္းသာျဖစ္သည္။ ဤသီအုိရီသေဘာအရ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔သည္ မိသားစုဘ၀တည္ေဆာက္ရာတြင္ ဆင္တူျဖစ္ေသာ စြမ္းရည္စြမ္းပကားျဖင့္ ပါ၀င္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သူတုိ႔ႏွစ္ဦး စလံုးတြင္ ဆင္တူေသာ လုိအပ္ခ်က္မ်ားရွိသကဲ့သုိ႔ အခြင့္အေရးမ်ားလည္း ရွိၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တုိ႔၏ မိသားစု အခြင့္အေရးကို စုစည္းစီစဥ္ရာ၌ ဆင္တူျခင္းႏွင့္ တူညီျခင္းသေဘာတရားေပၚတြင္ အေျခခံသင့္ပါသည္။
အျခားေသာ ႀကိဳတင္ယူဆခ်က္တစ္ခုမွာ က်ားမႏွစ္ဦးတုိ႔၏ မူလသဘာ၀အခြင့္အေရးမ်ား ကြဲျပားျခားနားေနသည္ဟူေသာ ယူဆခ်က္ ျဖစ္သည္။ လင္ေယာက်္ားတစ္ေယာက္တြင္ တိက်ေသခ်ာသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားရွိသကဲ့သုိ႔ ဇနီးမယားျဖစ္သူတြင္လည္း  သူမႏွင့္ဆုိင္ေသာ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားရွိသည္ဟူေသာ အယူအဆျဖစ္သည္။ အလားတူပင္ ဖခင္၊ မိခင္ႏွင့္ သားသမီးမ်ားတြင္လည္း သက္ဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားရွိေနၾကေပသည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ကိစၥရပ္ႏွစ္ခုစလံုးတြင္ မိသားစုလူ႔အဖြဲ႕အစည္းပံုစံသည္ အျခားေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းပံုစံႏွင့္ အေတာ္အတန္ ကြဲျပားျခားနားေနပါသည္။ က်ားမႏွစ္ဦးၾကားရွိ မိသားစုအခြင့္အေရးမ်ား၊ ထပ္တူ ညီမွ်မႈမရွိျခင္းဆိုင္ရာ သီအုိရီသေဘာတရားသည္ အထက္ေဖာ္ျပပါ ႀကိဳတင္ယူဆခ်က္မ်ားအနက္ ဒုတိယယူဆခ်က္ျဖစ္ၿပီး ယင္းသည္ အစၥလာမ္မွ လက္ခံထားေသာ သေဘာတရားျဖစ္သည္။ ယခုမွစ၍ အထက္ေဖာ္ျပပါ ႀကိဳတင္ယူဆခ်က္ႏွစ္ရပ္အနက္ မည္သည္ ကမွန္သည္။ ယင္း၏ မွန္ကန္မႈကို ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ မည္သုိ႔ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ၾကမည္ကို ေလ့လာၾကည့္ၾကပါစုိ႔။

မိသားစု အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ သဘာ၀အားျဖင့္ မွန္ကန္သည္ဟု လက္ခံထားသည့္ အဆို
ဤေနရာတြင္ စာ႐ႈသူအေနႏွင့္ မွန္ကန္ေသာေကာက္ခ်က္သုိ႔ဆိုက္ေရာက္ေစရန္အတြက္ ၿပီးခဲ့ေသာ အခန္းက႑တြင္ ေဆြးေႏြးတင္ျပ ၿပီးျဖစ္သည့္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို စိတ္ထဲတြင္ မွတ္ယူထားသင့္ပါသည္။
(၁)    သဘာ၀တရားတြင္ တိက်ေသခ်ာေသာ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတုိင္ရွိ၍ ယင္းရည္မွန္းခ်က္အားျဖင့္၊ အရာရာကို တိက်ေသခ်ာေသာ စြမ္းရည္ စြမ္းပကားမ်ား၊ ဆင္ျမန္းေပးထားသည္။ သဘာ၀ဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားသည္ ဤသေဘာတရားမ်ားကို အေျချပဳ၍ ေပၚထြက္လာျခင္း ေၾကာင့္ အားလံုးေသာ သက္ရွိမ်ားအတြက္ တိက်ေသခ်ာေသာ အခြင့္ အေရးမ်ားကိုလည္း အပ္ႏွင္းထားေပသည္။
(၂)    လူသားတြင္ တိက်ေသခ်ာေသာ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားအား ခံစားခြင့္ရွိ သည္။ ယင္းကို မည္သည့္အဟိတ္တိရစၦာန္မွ ခံစားပိုင္ခြင့္မရွိ။
(၃)    သဘာ၀ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ယင္းတုိ႔၏ အရည္အေသြးမ်ားကို သိရွိရန္ ရည္ၫႊန္းကိုးကားခ်က္ယူရမည့္ အရင္းအျမစ္မွာ သဘာ၀တရားသာျဖစ္သည္။ သဘာ၀စြမ္းရည္တုိင္းသည္ သဘာ၀ဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးတိုင္း၏ အာဏာပိုင္သာျဖစ္သည္ ဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္ သည္။
(၄)    အရပ္သားလူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းတြင္ အဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ၾကသည့္ လူသား တုိင္းအတြက္ တန္းတူညီေသာ သဘာ၀အခြင့္အေရးမ်ားရွိသလုိ ထပ္တူညီေသာ အခြင့္ေရးမ်ားလည္း ရွိေပသည္။ သုိ႔ေသာ္ ထိုအခြင့္ အေရးမ်ားကို အမွန္တကယ္ ရရွိခံစားႏိုင္ခြင့္မွာ ၎တုိ႔၏ ဘ၀တုိက္ပြဲ တြင္မည္မွ်ပင္ ျပည့္စံုအထေျမာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ၿပိဳင္ပြဲ ၀င္ခဲ့ရသည္ဟူေသာ ၎င္းတုိ႔၏ အလုပ္ႏွင့္ သက္ဆုိင္ေပသည္။
(၅)    သာမန္အရပ္သား လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းရွိ လူသားမ်ားတြင္ တန္းတူညီ၍ ထပ္တူက်ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားရွိေၾကာင္းကို ေျပာႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းအရင္းကား လူ႔သဘာ၀ကို ေလ့လာဆန္းစစ္မႈမ်ားက ေထာက္ျပေနသည့္ သေဘာတရားမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ယင္းေလ့လာ မႈအရ မည္သည့္ လူသားတစ္ဦး တစ္ေယာက္မွ် အုပ္ခ်ဳပ္သူ သူေဌး သူႄကြယ္အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ေအာက္တန္းစား အေစခံအျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ အလုပ္ရွင္အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ အခုိင္းခံ အလုပ္ သမားအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ခံအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ကြပ္ကဲအုပ္ခ်ဳပ္ရေသာဗိုလ္အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ သာမန္စစ္သား အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ေမြးဖြားလာသူ ဟူ၍မရွိ။ လူသားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာကိစၥသည္ အသင္းအဖြဲ႔ႏွင့္ ေနတတ္ေသာ ပ်ားမ်ားႏွင့္ မဆုိင္။ လူသား၏ အသက္ဇီ၀ိန္ျဖစ္ေပၚ လာရျခင္းသည္ သဘာ၀တရား၏ ျပဌာန္းခ်က္ေၾကာင့္မဟုတ္သလို၊ လူသားတစ္ဦးစီအတြက္ ပိုင္းျခား သတ္မွတ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၊ အေန အထားမ်ားမွာလည္း သဘာ၀တရား သက္သက္ေၾကာင့္မဟုတ္။
(၆)    က်ား၊ မဆုိင္ရာ မိသားစုအခြင့္အေရးမ်ား၏ ဆင္တူမႈ သီအိုရီသေဘာတရားကား အိမ္တြင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းဟူသည္ မည္သည့္ အရပ္သား လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ မဆိုတူညီသည္ဟူေသာ ႀကိဳတင္ယူဆခ်က္အေပၚ အေျခခံထားသည္။ မိသားစုအတြင္းရွိ အဖြဲ႕၀င္မ်ားအားလံုးတြင္ ဆင္တူေသာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားရွိသလုိ ဆင္တူေသာစြမ္းရည္စြမ္းပကား မ်ားရွိသည္။ သဘာ၀တရားကလည္း ၎င္းတုိ႔အေပၚတြင္ ဆင္တူေသာ အခြင့္အေရးမ်ား အပ္ႏွင္းထားသည္။ “ဖန္ဆင္းျခင္း´´ဟူေသာ ဥပေဒသသည္ ၎တုိ႔၏ မည္သည့္ျပဳမူေဆာင္ရြက္ခ်က္အတြက္မွ် ပံုေသသတ္မွတ္ ထားျခင္းမရွိ။ ထုိ႔အျပင္ ၎တုိ႔အတြက္ ကြဲျပားျခားနားေသာ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား၊ အခန္းက႑မ်ားကိုလည္း ပိုင္းျခား သတ္မွတ္ထားျခင္းမရွိဟူ ေသာအခ်က္မ်ားကို လက္ခံနားလည္ထားသင့္သည္။
မိသားစုအခြင့္အေရးမ်ား ထပ္တူညီမွ် မျဖစ္ျခင္းဟူေသာ သီအုိရီ သေဘာတရားမွာ အိမ္တြင္းလူ႔အဖြဲ႕အစည္းသည္ အရပ္သား လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္မတူဟူေသာ ႀကိဳတင္ယူဆခ်က္အေပၚတြင္ အေျခခံထားသည္။ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔သည္ ထပ္တူညီေသာ စြမ္းရည္စြမ္းပကားမရွိၾကသလို၊ ထပ္တူညီေသာ လုိအပ္ခ်က္လည္းမရွိ။ ဖန္ဆင္းျခင္းဟူေသာ ဥပေဒသက ယင္းတုိ႔အား ထပ္တူမညီေသာ အေျခအေနမ်ားတြင္ ေနရာခ်ထားေပးၿပီး၊ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး အေပၚ ထင္ရွားေသာ အခန္းက႑ကို ေပၚလြင္ ထင္ရွားေစသည္။
ယခုမွစ၍ အထက္ေဖာ္ျပပါ သီအုိရီႏွစ္ခုမွ မည္သည့္ သီအိုရီသည္မွန္ သနည္း။ အဘယ္ေၾကာင့္ ထုိသီအုိရီမွန္သနည္းဆုိသည္ကို ဆန္းစစ္ၾကည့္ၾကပါစုိ႔။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ ေရွ႕တြင္ေဖာ္ျပထားၿပီးျဖစ္ေသာ စံခ်ိန္စံႏႈန္းမ်ား၊ အခြင့္အေရးကို ျပဌာန္းေပးသည့္ သဘာ၀တရားႏွင့္ လိင္ႏွစ္ခု ကြဲျပားျခားနား သည့္ စြမ္းရည္စြမ္းပကားမ်ား လုိအပ္ခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားမည္ဆုိလွ်င္ ေဖာ္ျပပါကိစၥမွာ အလြယ္တကူ ေျဖရွင္းႏိုင္သြားမည္ျဖစ္သည္။

မိသားစု ဘ၀ဟူသည္ သဘာ၀ရပိုင္ခြင့္ေလာ (သုိ႔မဟုတ္) ပဋိညာဥ္ သေဘာေလာ
လူသား၏ လူမႈဘ၀ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျမင္ႏွစ္ခုရွိေၾကာင္းကိုေရွ႕တြင္ ေဖာ္ျပထားၿပီးျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ သူမ်ားက လူသားသည္ သဘာ၀တရားအရ အေပါင္းအသင္းႏွင့္ စုေ၀းေနထုိင္ေသာ သတၱ၀ါျဖစ္သည္ဟု လက္ခံေနခ်ိန္တြင္ အခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားက လူမႈဘ၀သည္ ပဋိညာဥ္သေဘာအရ ေဆာင္ရြက္ရေသာ ကိစၥျဖစ္သည္ဟု လက္ခံယံုၾကည္ၾကသည္။ သူ႔အား အတင္းအၾကပ္ လႊမ္းမိုးခံရေသာ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ လူသားကိုယ္တုိင္က ေရြးခ်ယ္ရေသာ ကိစၥျဖစ္ သည္ဟု ႐ႈျမင္ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဤကိစၥသည္ အတြင္းပိုင္း အဇၩတသ႑ာန္ႏွင့္ မဆုိင္ဘဲ ဗဟိဒၶအျပင္ပိုင္းႏွင့္သာ သက္ဆုိင္ေသာကိစၥ ျဖစ္သည္။
မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစကာမူ လူသား၏ အိမ္တြင္းေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျမင္တစ္ရပ္သာရွိေတာ့သည္။ အားလံုးက လက္ခံထားသည့္အခ်က္မွာ အိမ္တြင္း ေရးဆုိင္ရာကိစၥသည္ လံုး၀သဘာ၀က်ေသာ ကိစၥျဖစ္သည္။ လူသည္ သဘာ၀အရ ပင္အိမ္တြင္း၌ ေမြးဖြားလာရပါသည္။ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ ႏွစ္မ်ိဳးမရွိႏိုင္။ လူမႈဆက္ဆံေရးဘ၀ကို တည္ေဆာက္မႈမရွိေသာ္ျငားလည္း စံုတဲြ ေနထုိင္တတ္ေသာ ခုိႏွင့္အျခားအင္းဆက္မ်ားတြင္ လင္မယားႏွင့္ဆိုင္ေသာ ဆက္ဆံမႈတစ္မ်ိဳးရွိတတ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ အိမ္တြင္းဘ၀ တည္ေဆာက္မႈသည္ လူမႈဘ၀ တည္ေဆာက္မႈႏွင့္မတူ ကြဲျပားျခားနားသည္။ ဤအခ်က္ကို သဘာ၀ တရားကပင္ ပိုင္းျခားဆံုးျဖတ္ ေပးသည္။ လူသားႏွင့္ အခ်ိဳ႕ေသာ တိရစၦာန္မ်ားကို ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ပါ။ ဗီဇသဘာ၀အရ တိရိစၦာန္ေရာလူပါ အိမ္တြင္းဘ၀ တည္ေဆာက္ၾကၿပီး မိသားစုႏွင့္ကေလးမ်ားရွိျခင္းကို ေတြ႕ႏိုင္သည္။ ေရွးေဟာင္း လူသားတုိ႔၏ ဘ၀ကိုေလ့လာၾကည့္ပါက မိခင္အုပ္စိုးေသာ (သုိ႔မဟုတ္) ဖခင္ အုပ္စုိးေသာ ေခတ္ကာလ ရွိခဲ့ၾကၿပီး၊ ယင္းတုိ႔၏ သေဘာသဘာ၀မွာ အိမ္တြင္း (သုိ႔မဟုတ္)အုပ္စု (သုိ႔မဟုတ္)မ်ိဳးႏြယ္စုအတြင္း လႊမ္းမုိးမႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ မ်ိဳးရွိခဲ့သည္။

ေခတ္ကာလ အပိုင္းအျခား ေလးခုႏွင့္ဆုိင္ေသာ သီအုိရီ
လူအမ်ားစုက ပစၥည္းဥစၥာ ပိုင္ဆုိင္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ လက္ခံထားေသာအယူအဆကား သမုိင္းဦးကာလတြင္ ပိုင္ဆိုင္မႈဟူသည္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း၌သာရွိခဲ့သည္။ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္း၏ ပိုင္ဆုိင္မႈသည္ အေနာက္ပိုင္းတြင္မွ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္လာသည္။ ယင္းပိုင္ဆိုင္မႈသည္ လိင္ႏွင့္ကား သက္ဆုိင္မႈမရွိခဲ့ေပ။ သမုိင္းဦးကာလ၌ ဆုိရွယ္လစ္ လကၡဏာ အသြင္အျပင္ရွိရျခင္းမွာ ထုိေခတ္ကာလသည္ လူမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား အုပ္စုဖြဲ႔ေနထုိင္ေသာ ကာလျဖစ္သည္။ မိသားစုတစ္စုတည္း၏ အသြင္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအတြင္း ပါ၀င္ၾကေသာ အသင္း၀င္မ်ားအားလံုးသည္ အတူတကြ ေနထုိင္ၾကသည္။ ၎င္းတုိ႔တြင္ စိတ္ကူး စိတ္သန္းမ်ား ခံစားခ်က္မ်ားရွိခဲ့ၾကသည္။ ဤသည္မွာ ပိုင္ဆိုင္မႈအားလံုးကို တစ္အုပ္စုလံုး၊ တစ္မ်ိဳးႏြယ္လံုးက ပိုင္ဆုိင္သည္ဟု ခံယူရျခင္း၏ အေၾကာင္းအရင္းပင္တည္း။ သမိုင္းဦးေခတ္ရွိ ေရွးက်ေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ က်ားႏွင့္ မတုိ႔၏ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို သတ္မွတ္ဆံုးျဖတ္ေပးမည့္ မည္သည့္ ဥပေဒ၊ ဓေလ့ထံုးစံမ်ားတြင္ က်ားႏွင့္မတုိ႔၏ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို သတ္မွတ္ ဆံုးျဖတ္ ေပးမည့္ မည္သည့္ဥပေဒ ဓေလ့ထံုးစံမ်ိဳးမွ် မရွိခဲ့ရေသာ အေၾကာင္းအရင္းပင္ျဖစ္သည္။ သဘာ၀တရားႏွင့္ သဘာ၀အေလွ်ာက္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ခံစားခ်က္မ်ားက ၎တုိ႔အား တိက်ေသာ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား လုပ္ေဆာင္ေစ သည္။ တိက်ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို အေလးထားလိုက္နာေစသည့္ အေၾကာင္းအရင္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ဤသုိ႔ေသာ အေျခအေနမ်ိဳး၌ပင္လွ်င္ လူသားတုိ႔သည္ အကန္႔အသတ္ကင္းမဲ့ေသာ ခ်ဳပ္တီးမႈမရွိေသာ လိင္ဆက္ဆံမႈ မ်ိဳးကို ခြင့္မျပဳခဲ့ေပ။ စံုတြဲႏွင့္ ေနတတ္ေသာ တိရစၦာန္မ်ားတြင္လည္း လူမႈေရးႏွင့္ ပဋိညာဥ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒသမ်ား မရွိၾကေသာ္လည္း သဘာ၀ ဥပေဒသမ်ားမွ ျပ႒ာန္းေသာ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား ရွိေနတတ္ၾကသည္။ ထုိသု႔ိ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား ရွိၾကေသာ္လည္း ယင္းတုိ႔ၾကားရွိ လိင္မႈ ဆက္ဆံေရးဘ၀ကို ကန္႔သတ္ တားျမစ္ထားျခင္းမရွိ။
“မစၥက္မဟာရ္အန္ဂစ္ဇ္မန္ႏူခ်ယ္ရီယန္´´က သူမ၏ “အီရန္ႏိုင္ငံ၏ အရပ္သားဆုိင္ရာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ မွတ္ခ်က္မ်ား´´စာအုပ္တြင္ `စကားခ်ီး´၌ ေရးသားတင္ျပထားသည္မွာ လူမႈေဗဒဆုိင္ရာ ႐ႈေထာင့္မွ သံုးသပ္ရေသာ္ ကမၻာ့ေနရာ ေဒသအသီးသီးတြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမမ်ား၏ ဘ၀သည္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အဆင့္ေလးဆင့္ကို ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္။ ယင္းတုိ႔မွာ-
၁။    သဘာ၀အတုိင္းရွိေနခဲ့ေသာအဆင့္
၂။    လူသားက လႊမ္းမိုးႀကီးစိုးခဲ့ေသာအဆင့္
၃။    အမ်ိဳးသမီးမ်ားက အမ်ိဳးသား၏ လႊမ္းမိုးမႈကို ျပန္လွန္ကန္႔ကြက္ ေသာအဆင့္
၄။    က်ား၊ မၾကား တူညီေသာ အခြင့္အေရးမ်ားရွိေသာအဆင့္ဟူ၍ခြဲျခား ႏိုင္သည္။ သူမကဆက္၍ ေျပာသည္မွာ ပထမဦးဆံုးအဆင့္တြင္ မည္သည့္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ိဳးမွ်မရွိဘဲ က်ားမႏွစ္မ်ိဳးစလံုးသည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ေရာေႏွာ ေနထုိင္ဆက္ဆံခဲ့ၾကသည္။
ဤကဲ့သုိ႔ေသာ ႐ႈျမင္သံုးသပ္မႈမ်ိဳးကို လူမႈေဗဒမွ လံုး၀လက္မခံႏိုင္။ လူမႈေဗဒပညာက ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍လက္ခံထားသည့္ အယူအဆမွာ ေရွးေဟာင္းလူသားမ်ားၾကားရွိ အျမင့္ဆံုးေတြ႕ရေသာ ဓေလ့ထံုးစံမွာ ညီအစ္ကိုမ်ားက ညီအစ္မမ်ားကို ေမာင္လယ္ႏွမလယ္ လက္ထပ္မႈမ်ိဳး ရွိတတ္ သည္။ အားလံုးေသာ ညီအစ္ကိုမ်ားက ညီအစ္မမ်ားႏွင့္ လက္မထပ္မီ အတူေနေသာဓေလ့ရွိခဲ့သည္။ ထုိအုပ္စုအတြင္း ေမြးဖြားလာေသာ ကေလးမ်ားကို ၎င္းတုိ႔ အားလုံးက ပူးေပါင္း ပိုင္ဆုိင္ၾကသည္။ ေနာက္ထပ္ေတြ႕ရေသာ ဓေလ့ ထံုးစံတစ္မ်ိဳးမွာ ေယာက္်ားငယ္၊ မိန္းမငယ္မ်ားသည္ ယင္းတုိ႔လက္မထပ္မီ ကာလအထိ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမရွိဘဲ လြတ္လပ္စြာ ကူးလူးဆက္ဆံခြင့္ရွိေသာ ထံုးတမ္းစဥ္လာရွိခဲ့သည္။ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းကသာ ၎တို႔အေပၚ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚေစျခင္းျဖစ္ သည္။ ဤသည္မွာ ေရွးေဟာင္း လူသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ လူသိမ်ားသည့္ ဓေလ့ထံုးစံႏွစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။ မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ၊ အကယ္၍ ေရွးေဟာင္းမ်ိဳးႏြယ္စု တစ္ခုတြင္ ေဖာ္ျပပါ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္မႈမ်ားထက္ သာလြန္၍ ရွိလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အထက္ေဖာ္ျပပါ က်ား၊ မၾကား လိင္ဆက္ဆံမႈထက္ပို၍ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ ကင္းမဲ့ေသာ လိင္္ဆက္ဆံမႈကို ခြင့္ျပဳထားလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း ဤသည္မွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ (သုိ႔မဟုတ္) သာမန္မဟုတ္ေသာ ကိစၥရပ္သာျဖစ္သည္ဟု ယူဆရေပမည္။
ေ၀းလ္ဒူးရန္႔ကသူ၏ “လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ၏ သမိုင္းအတြဲ(၁)´´ဟူေသာ စာအုပ္တြင္ “လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းအမႈသည္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ တိရစၦာန္ဘိုး၊ ေဘး၊ ဘီ၊ ဘင္မ်ား၏ တီထြင္မႈတစ္ရပ္သာျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ငွက္မ်ိဳးမ်ားတြင္ ငွက္တစ္ေကာင္ခ်င္းသည္ ယင္းတို႔၏ ၾကင္ေဖာ္ငွက္ႏွင့္သာ ကန္႔သတ္ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေနထိုင္သည္။ ထုိ႔အတူ ေဂၚရီလာ ေမ်ာက္၀ံမ်ိဳး၊ အူရန္အူတန္ေခၚ လူ၀ံမ်ိဳး တိရစၦာန္မ်ားတြင္ အထီးအမ ဆက္ဆံေရးသည္ ယင္းတုိ႔အတြဲမွ ေပါက္ဖြားလာေသာ တိရစၦာန္ အေကာင္ငယ္ေလးမ်ား ႀကီးျပင္းလာသည္အထိ ရွည္လ်ားသည္။ ထုိသုိ႔ ဆက္ႏြယ္မႈရွိေသာကာလအတြင္း အမျဖစ္သူမွ အျခားေသာ တိရစၦာန္အထီး တစ္ေကာင္ႏွင့္ နီးစပ္မႈရွိလာပါက သက္ဆုိင္ရာ တိရစၦာန္အမ၏ ၾကင္ေဖာ္က ျပင္းထန္စြာ ျပစ္တင္ဆံုးမျခင္းခံရသည္ကို ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။ ေဘာ္နီယိုကြၽန္းရွိ အူရန္အူတန္ေခၚ လူ၀ံမ်ားၾကားတြင္ ေတြ႕ရသည့္အခ်က္မွာ အေဖ၊ အေမႏွင့္ ကေလး အစုလိုက္ေနတတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေမ်ာက္၀ံမ်ားအၾကား ေမ်ာက္ငယ္ကေလးက၊ သစ္ပင္မ်ားအၾကား ေျပးလႊား ေဆာ့ကစားေနသည္ကို သစ္ပင္ေအာက္မွ သူ၏ အေမႏွင့္အေဖက သစ္သီးမ်ားစားလွ်က္ ထိုင္ေစာင့္ေနတတ္သည္ကို ေတြ႕ႏိုင္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လင္မယား ႏွစ္ေယာက္အၾကား ဆက္ဆံေရးသမိုင္းမွာ လူသားမ်ားေပၚ ေပါက္လာျခင္းဟူေသာ သမိုင္းထက္ပို၍ေရွးက်သည္။ လင္မယားဆက္ဆံမႈ မရွိေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အနည္းငယ္ရွိႏိုင္ပါသည္။ မည္သုိ႔ဆိုေစ ဤသုိ႔ေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ကိုႀကိဳးစားရွာေဖြပါက အနည္းငယ္ေတာ့ ေတြ႕ႏိုင္မည္မွာ အမွန္ပင္ ျဖစ္သည္။´´
ဤေနရာတြင္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔က အထူးအေလးေပးေထာက္ျပခ်င္သည့္အခ်က္မွာ မိသားစုဟူေသာ ခံစားခ်က္သည္ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈေၾကာင့္ ေပၚထြန္းလာေသာ အေလ့အထမဟုတ္။ လူသား၏ သဘာ၀ဗီဇစိတ္အရ ေပၚထြန္းလာေသာ အရာသာျဖစ္သည္။ မ်ားစြာေသာ တိရစၦာန္မ်ားတြင္လည္း  ဗီဇသဘာ၀အားျဖင့္ အလားတူ ခံစားခ်က္မ်ိဳးရွိႏိုင္သည္။ ဤသည္မွာ လူ႔သမုိင္း၏ ေခတ္ကာလအသီးသီးအနက္၊ လူသား မိန္းမႏွင့္ ေယာက္်ားအၾကား၌ မည္သည့္ကန္႔သတ္ခ်က္၊ ခ်ဳပ္တီးျခင္း၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္းမ်ိဳမွ မရွိဘဲ အတူတကြ ေနထုိင္ခဲ့ေသာ အခ်ိန္ကာလ မရွိခဲ့ရေသာ အေၾကာင္းအရင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ေရွးဦးေခတ္ကာလအတြင္ ေငြေရးေၾကးေရးအရ ဘံု၀ါဒရွိခဲ့သည္ဟု ေရရြတ္ေႄကြးေၾကာ္သူမ်ားကိုယ္တိုင္ပင္ လိင္မႈဆုိင္ရာ ဘံု၀ါဒရွိသည္ဟူေသာ အခ်က္ကိုမူကား၊ အခိုင္အမာ ေျပာဆုိမႈမ်ိဳးမရွိခဲ့။
ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမအၾကားဆက္ႏြယ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အဆင့္(၄) ဆင့္ဆုိင္ရာ သီအိုရီသည္၊ အမွန္စင္စစ္ ဆိုရွယ္လစ္မ်ားကို လက္ခံယံုၾကည္ ထားၾကေသာ  ဥစၥာပစၥည္းပိုင္ဆုိင္မႈအေပၚ အေျခခံ၍ ယူဆထားသည့္ မေရရာ ေသာ သီအိုရီသာျဖစ္သည္။ ယင္းဆိုရွယ္လစ္မ်ားက လက္ခံယံုၾကည္ထား ၾကသည္မွာ လူသား၏ ဥစၥာပစၥည္း ပိုင္ဆုိင္မႈ သမုိင္းကို ျပန္ၾကည့္ပါက အဆင့္ႀကီး (၄)ဆင့္ရွိခဲ့သည္။ ယင္းတုိ႔မွာ ေရွးဦး ဆုိရွယ္လစ္ေခတ္ (သမုိင္းဦးဘံုေျမေခတ္)၊ ပေဒသရာဇ္ေခတ္၊ အရင္းရွင္ေခတ္ႏွင့္ သိပံၸနည္းက်ေသာ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္ တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။ သိပံၸနည္းက် ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒဟူသည္ သမိုင္းဦးဘံုေျမ၀ါဒမွ ပို၍အဆင့္ျမင့္လာေသာ စနစ္သာျဖစ္သည္။
ေက်နပ္စရာေကာင္းသည့္အခ်က္မွာ မစၥက္မႏုခ်ယ္ရီယန္က  က်ား၊ မဆက္ႏြယ္မႈ၏ စတုတၳေျမာက္အဆင့္ကို အခြင့္အေရးတန္းတူညီမွ်မႈ အခ်ိန္ကာလဟု သတ္မွတ္ေခၚေ၀ၚၿပီး ေရွးေဟာင္းဆိုရွယ္လစ္ေခတ္ဟု မေခၚခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤေနရာတြင္ သူမအေနႏွင့္ စတုတၳေျမာက္ ေခတ္ကာလႏွင့္ ပထမဦးဆံုးေခတ္ ကာလတုိ႔တြင္ ဘံုတူညီသည့္ အခ်က္မ်ားရွိေနသည္။ သုိ႔ေသာ္ သူမက ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒီမ်ား၏ ဥပမာမ်ား ေနာက္မလိုက္ခဲ့ပါ။ သူမက စတုတၳေျမာက္ေခတ္ ကာလသည္ ပထမဆံုးေခတ္ကာလႏွင့္ ႀကီးမားေသာ အတုိင္းအတာအရ ဆက္ႏြယ္ ဆင္တူမႈမ်ားရွိသည္ဟု ေထာက္ျပ ခဲ့သည္။ ထုိကာလ ႏွစ္ခုစလံုးတြင္ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔သည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ၾသဇာအာဏာမသံုးဘဲ အတူတကြ ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည္။
သူမ၏ တင္ျပခ်က္အနက္ “ႀကီးမားေသာ အတုိင္းအတာထိ ဆက္ႏြယ္မႈ´´ ဟူသည္မွာ မည္သည္ကို ရည္ၫႊန္းေၾကာင္း၊ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ ယခုတုိင္ တိတိက်က် နားမလည္ႏိုင္ေသးပါ။ အကယ္၍ သူမအေနႏွင့္ စတုတၳေခတ္ကာလ အတြင္း၊ အားလံုးေသာ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ား တျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီး မိသားစုဟူေသာ ထံုးတမ္းစဥ္လာကို ပယ္ဖ်က္လုိက္မည္ဆုိပါက သူမလိုခ်င္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ား တန္းတူညီမွ်မႈသည္ သူမက အမွန္တကယ္ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ႏွင့္ ေထာက္ခံေသာ္လည္း သူမ၏ ဆုိလုိခ်က္မွာ အျခားေသာ သူမ်ားက ရည္ၫႊန္းေနေသာ အခြင့္အေရး တန္းတူညီမွ်မႈႏွင့္ အတန္ပင္ ကြဲျပားျခားနားေနၿပီး၊ ၎င္းတုိ႔အား မႏွစ္ၿမိဳ႕ဖြယ္ ေကာင္းေစပါသည္။
ယခုအခါ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔သည္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔၏ မိသားစုဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား၏ သေဘာသဘာ၀ေပၚသုိ႔ အား႐ံုစူးစိုက္ၿပီး ေလ့လာဆန္းစစ္ ၾကည့္ၾကပါစို႔။ ဤကိစၥကို ဆက္စပ္ စဥ္းစားမႈအတြက္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔သည္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏ စိတ္ထဲတြင္ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားၾကပါစို႔။ ပထမအခ်က္မွာ မိန္းမ၏ သဘာ၀သည္ ေယာက်္ားမ်ားႏွင့္ ကြဲျပားျခားနားမႈမရွိ။ တစ္နည္း ဆုိေသာ္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအၾကား ကြဲျပားျခားနားမႈသည္ ယင္းတုိ႔၏ မ်ိဳးပြားမႈ စနစ္အားျဖင့္ ကန္႔သတ္သက္ဆုိင္ေနမႈရွိမရွိ(သုိ႔မဟုတ္)ထုိဆက္ႏြယ္မႈ ထက္သာ လြန္နက္နဲေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားရွိ၊ မရွိဟူေသာအခ်က္မ်ား ျဖစ္သည္။
ဒုတိယေျမာက္အခ်က္မွာ အကယ္၍ က်ား၊ မၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားမႈ သည္ ယင္းတုိ႔၏ မ်ိဳးပြားမႈပံုစံႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သည္ထက္၊ သာလြန္ေသာ အေၾကာင္းတရားရွိပါက ထုိကြဲျပားမႈေၾကာင့္ ၎င္းတို႔၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္ ၀တၱရားမ်ား ကြဲျပားေစမႈရွိ၊ မရွိ (သို႔မဟုတ္) ထုိကိစၥမ်ားမွာ လူမ်ိဳးႏွင့္ အသားအေရာင္ ခြဲျခားမႈေၾကာင့္သာျဖစ္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး၏ သေဘာသဘာ၀ ႏွင့္ လံုး၀ဆက္စပ္မႈ မရွိဟူေသာအခ်က္ကို လက္ခံထားရေပမည္။

သဘာ၀တရားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး
ပထမယူဆခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဤကိစၥသည္ အျငင္းအခံုပြားၿပီး အေျဖရွာႏိုင္ေသာ အေၾကာင္းတရားဟု မယူဆပါ။ ဤနယ္ပယ္က႑ကို ေလ့လာသူတုိင္းက သိရွိထားသည့္အခ်က္မွာ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအၾကား ကြဲျပား ျခားနားမႈအခ်က္တြင္ ယင္တုိ႔၏မ်ိဳးပြားမႈစနစ္မ်ား သက္သက္ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ေဘာင္ကန္႔သတ္ထား၍မရ။ ဤေနရာတြင္ ဆန္းစစ္ အေျဖရွာရမည့္ ျပႆနာမွာ ၎တုိ႔၏ ကြဲျပားျခားနားမႈမ်ားက ၎င္းတုိ႔၏အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို ဆံုးျဖတ္သတ္မွတ္ရာတြင္ သက္ေရာက္လႊမ္းမိုးမႈရွိ၊ မရွိဟူေသာ ျပႆနာျဖစ္သည္။
ဥေရာပမွ သိပံၸပညာရွင္ႀကီးမ်ား စံုစမ္းေလ့လာစစ္ေဆးၾကသူမ်ားက ၎င္းတုိ႔၏ ဧရာမအလင္းတန္းႀကီးကို ပထမအခ်က္ေပၚတြင္ခ်ထားၿပီး ၎တုိ႔၏ နက္နဲလွေသာ ဇီ၀ကမၼဆုိင္ရာ၊ စိတ္ပညာဆိုင္ရာ ေလ့လာစူးစမ္းမႈမ်ားကလည္း ယင္းအခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ခ်န္လွပ္ထား မည္မဟုတ္ဆုိသည္မွာ သံသယပြား ဖြယ္မရွိ။ သုိ႔ေသာ္ ဤပညာရွင္ႀကီးမ်ား၏ အာ႐ံုစူးစိုက္မႈကို လံုလံုေလာက္ေလာက္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္မႈ မရွိေသာအခ်က္မွာ က်ား၊ မႏွစ္ဦးၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားမႈမ်ားက ယင္းတုိ႔၏ မိသားစုဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစႏိုင္သလား။ ယင္းကြဲျပား ျခားနားမႈမ်ားက ေယာက္်ား မိန္းမတုိ႔အား မတူညီသည့္အေနအထားသုိ႔ တြန္းပို႔ေနရာယူခဲ့ေစသလား ဟူေသာ ကိစၥရပ္ျဖစ္သည္။
ကမၻာေက်ာ္ ျပင္သစ္ဇီ၀ကမၼေဗဒပညာရွင္လည္းျဖစ္၊ ခြဲစိတ္ကု ဆရာႏွင့္ ဇီ၀ေဗဒပညာရွင္ႀကီး အလက္ဆစ္(ခ္) ကာရယ္(လ္)က သူ၏ အလြန္ထူးခြၽန္ေျပာင္ ေျမာက္လွသည့္ စာအုပ္ျဖစ္ေသာ  “Man, the Unknown Being ´´ဟူေသာ စာအုပ္တြင္ ဖြင့္ဟ၀န္ခံထားသည္မွာ ဖန္ဆင္းျခင္း ဥပေဒအရ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမကို မတူကြဲျပားျခားနားစြာ ဖန္ဆင္းထားခဲ့သည္။ ထုိကြဲျပားျခားနားမႈက ၎င္းတုိ႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို ကြဲျပားျခားနားမႈ ျဖစ္ေစသည္။ ဤစာအုပ္တြင္ “လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇ´´ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ အခန္းက႑တစ္ခုပါ၀င္သည္။  “ေ၀ွးေစ့ႏွင့္သားအိမ္´´ တုိ႔တြင္ မ်ားျပားလွစြာေသာ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားရွိၾကသည္။ ယင္းတုိ႔မွ အဖို၊ အမဆုိင္ရာဆဲလ္မ်ား ထုတ္လႊတ္ယံုမွ်မက၊ ယင္းတုိ႔ႏွစ္ခုေပါင္းစည္းျခင္းမွ လူသားတစ္ဦး ျဖစ္ေပၚတည္ရွိမႈကို ေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏိုင္သည္သာမက ထိုအဂၤါမ်ားမွ ေသြးထဲသုိ႔ စစ္ထုတ္ေပးသည့္ အရည္မ်ားမွ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏ ဖိုမဆိုင္ရာ ခံစားခ်က္မ်ားကို တစ္႐ွဴးမ်ားႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းမ်ားသုိ႔ ပို႔ေဆာင္ေပးသည္။ “ေ၀ွးေစ့´´မွ စစ္ထုတ္ျခင္းသည္ ရဲစြမ္းသတိၱရွိျခင္း ဇြဲနဘဲႀကီးျခင္း၊ လံု႔လ၀ီရိယရွိျခင္းႏွင့္ အရမ္းမဲ့ျဖစ္ျခင္းသေဘာတုိ႔ ပါ၀င္သည္။ ဤကဲ့သုိ႔ေသာ ဂုဏ္သတိၱမွာ သာမန္ ႏြားထီးတစ္ေကာင္ႏွင့္ သင္းၿပီးေသာ ႏြားထီးတစ္ေကာင္ကို ခြဲျခားႏိုင္ေသာ အခ်င္းအရာမ်ားႏွင့္ အတူတူပင္ ျဖစ္သည္။ သားအိမ္၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မွာ မိန္းမသားမ်ားအတြက္ အလားတူ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ား ေပးႏိုင္သည္။´´
“မိန္းမႏွင့္ ေယာက္်ားၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားမႈမွာ ၎တုိ႔၏ မ်ိဳးပြား အဂၤါမ်ား၏ ပံုပန္းသဏၭာန္ ကြဲျပားျခားနားမႈ တစ္ခုတည္းႏွင့္ သက္ဆုိင္ေနသည္မဟုတ္၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ သားအိမ္ရွိျခင္း၊ သားေမြးႏိုင္ျခင္းႏွင့္ ယင္းတုိ႔တြင္ အထူးထူးေသာ ပညာေရးနည္းလမ္းမ်ား စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ျခင္းတြင္ပို၍ ေလးနက္ေသာအေၾကာင္းအရင္းမ်ား ရွိသည္။ ယင္းအေၾကာင္းအရင္းမွာ မ်ိဳးပြားမႈဆုိင္ရာ ဂလင္းမွ ေသြးအတြင္းရွိစစ္ထုတ္ေသာ အရည္တြင္ပါ၀င္သည့္ ဓါတုပစၥည္းမ်ား ထြက္ေပၚလာ ျခင္းျဖစ္သည္။´´
“ဤအေရးႀကီးေသာ အခ်က္အား အမ်ိဳးသမီးလႈပ္ရွားမႈကို ေထာက္ခံ အားေပးၾကေသာသူမ်ားက လ်စ္လ်ဴ႐ႈၿပီး က်ား၊ မႏွစ္မ်ိဳးစလံုးသည္ တူညီေသာ ပညာေရးႏွင့္ ထိန္းေၾကာင္း ေလ့က်င့္မႈမ်ားကို ခံယူႏုိင္ၿပီး ယင္းပညာေရးႏွင့္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ ေလ့က်င့္မႈမ်ားက တူညီေသာ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းမႈႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္ဟု ယူဆေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ အမွန္မွာ မိန္းမမ်ားသည္ ေယာက်္ားမ်ားႏွင့္ မ်ားစြာေသာအရာမ်ားတြင္ ကြဲျပား ျခားနားသည္။ လူ႔ကိုယ္ခႏၶာ အစိတ္အပိုင္းတုိင္း၏ ဆဲလ္မ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ႄကြက္သားဆဲလ္မ်ားတြင္ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အမွတ္အသားမ်ားႏွင့္ တံဆိပ္႐ိုက္ႏွိပ္ၿပီး ျဖစ္သည္။ နကၡတၱေဗဒႏွင့္ဆိုင္ေသာ ဥပေဒသမ်ားကဲ့သုိ႔ ဇီ၀ကမၼဆိုင္ရာ ဥပေဒသမ်ားသည္လည္း လံုး၀တည္ၿငိမ္ၿပီး ေျပာင္းလဲ၍မရ။ လူသား၏ စြမ္းရည္ စြမ္းပကားသည္ ယင္းတို႔အေပၚ လႊမ္းမုိးသက္ေရာက္ႏိုင္မႈမရွိ။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ ယင္းကို အရွိအရွိအတုိင္း လက္ခံဖို႔လိုသည္။ မိန္းမမ်ားအေနႏွင့္ ေယာက္်ား မ်ားကို ေၾကာင္းက်ိဳးမျမင္ လုိက္အတုခိုးေနမည့္အစား ၎တုိ႔၏ ေမြးရာပါ စြမ္းရည္ကို ဖြံၿဖိဳးတုိးတက္ေစျခင္းျဖင့္ ၎တုိ႔၏ ေမြးရာပါ ဇာတိလကၡဏာမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ လမ္းေၾကာင္းအတုိင္း တုိးတက္ေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္သင့္သည္။ ဤသည္မွာ လူ႔ေဘာင္ လူ႔ေလာကဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအတြက္ အမ်ိဳးသား မ်ားထက္ ပို၍စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေသာ ျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသာအခ်က္ျဖစ္၍ အမ်ိဳးသမီးက ၎င္း၏တာ၀န္ကို ေက်ပြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ သူမတုိ႔အေနႏွင့္ သူမတုိ႔၏ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို ေပါ့ေပါ့ေလးမယူဆသင့္ေပ။´´
သုတ္ပိုးမ်ားႏွင့္ မမ်ိဳးဥမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈႏွင့္ ယင္းတုိ႔၏ ေပါင္းစပ္မႈ၊ ေပါင္းစပ္ပံုကို ရွင္းလင္းၿပီးေသာအခါ ကာရယ္လ္မွ ဆက္လက္ရွင္းလင္း ေထာက္ျပသည္မွာ မိန္းမ၏ သက္ရွင္တည္ရွိမႈမွာ မ်ိဳးပြားမႈအတြက္ မရွိမျဖစ္ လုိအပ္ေၾကာင္း ေယာက္်ား၏ သက္ရွင္ရပ္တည္မႈမွာ မ်ိဳးပြားမႈအတြက္ အမ်ိဳးသမီးေလာက္ အေရးမႀကီးေၾကာင္း ရွင္းျပထားသည္။ သူကထပ္မံ၍ ေပါင္းစပ္ ရွင္းလင္းျပထားသည္မွာ မိန္းမ၏ သေႏၶေဆာင္ျခင္းသည္ သူမ၏ ခႏၶာကိုယ္ႏွင့္ ၀ိညာဥ္ကို ျပည္စံုစြာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေစေၾကာင္းကို ရွင္းျပထားသည္။
ထိုအခန္း၏ အဆံုးတြင္ သူက ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္မွာ “ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ လူငယ္မ်ားအား ႐ႈျမင္သံုးသပ္ရာတြင္ ေယာက္်ားငယ္မ်ားႏွင့္ မိန္းကေလးမ်ား အား တူညီေသာဘ၀၊ စိတ္ကူး စိတ္သန္းႏွင့္ ခံစားမႈရွိသည္ဟု မယူဆသင့္ေၾကာင္း တင္ျပထားသည္။ ပညာေရးႏွင့္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေရးဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္သူ မ်ားမွ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမမ်ား၏ ကိုယ္အဂၤါ အစိတ္အပိုင္းမ်ား၊ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ကြဲျပားျခားနားမႈႏွင့္ သဘာ၀ဆုိင္ရာ တာ၀န္မ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏ အနာဂတ္ယဥ္ေက်းမႈကို စဥ္းစားရာ၌ ဤအေျခခံသေဘာတရားကို အေရးႀကီးဆံုး ေနရာတြင္ထား၍ ထည့္သြင္း စဥ္းစားသင့္သည္။´´
အသင့္အေနႏွင့္ ေလ့လာ႐ႈျမင္သံုးသပ္မိမည္ဟု ထင္ပါသည္။ ဤႀကီးက်ယ္ေသာ သိပံၸပညာရွင္ႀကီးအေနႏွင့္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမၾကားရွိ ကြဲျပား ျခားနားမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးေပၚတြင္ အေလးေပးေလ့လာထားသူျဖစ္သည္။ ဤကြဲျပား ျခားနားခ်က္မ်ားက က်ား^မအား ထပ္တူမညီေသာေနရာ အေန အထားသုိ႔ ေရာက္ရွိေစသည္ဟု ယံုၾကည္သည္။ ဆက္လက္ေဖာ္ျပမည့္ အခန္းက႑တြင္ ယင္းအခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သိပံၸပညာရွင္မ်ား၏ ႐ႈျမင္ပံုကို ကိုးကား ေဖာ္ျပမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ မိန္းမႏွင့္ ေယာက္်ားတုိ႔တြင္ ထပ္တူညီမွ်ေသာ စြမ္းရည္မ်ား လုိအပ္ခ်က္မ်ားရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တုိ႔တြင္ ထပ္တူညီမွ်ေသာ အခြင့္အေရး မ်ားႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားရွိသင့္သည္။ မည္သည့္ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ထပ္တူညီမွ် မဟုတ္ေသာ အေနအထားမ်ား ျဖစ္သင့္သည္။ ထုိ႔အတြက္ ထပ္တူညီမွ် မဟုတ္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား ရွိသင့္သည္ဟူေသာ ေကာက္ခ်က္မ်ား ဆြဲႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
မိသားစုအခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ သတ္မွတ္ေရး အတြက္ ဤက်မ္း၏ ယင္းအစိတ္အပိုင္းသည္ အေရးႀကီး သကဲ့သုိ႔ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏ ေလ့လာ ဆန္းစစ္မႈမ်ားအတြက္ အေရးႀကီးေသာ အစိတ္အပိုင္းလည္း ျဖစ္သည္။

အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားခ်က္
ဤစကားစုမွာ ထူးဆန္းေသာ စကားစုဟု ထင္ျမင္ယူဆရပါသည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔သည္ (၂၀)ရာစုေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ္လည္း၊ အခ်ိဳ႕ေသာ လူမ်ားသည္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမ မတူကြဲျပားျခားနားသည္ ဟူေသာအခ်က္ကို လက္ခံယံုၾကည္ေနၾကသည္။ ဤကား ဥေရာပအလယ္ေခတ္တြင္ ရွိခဲ့ေသာ ေခတ္ေနာက္က်သည့္ အယူအဆတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ထုိသူမ်ားသည္ အလယ္ေခတ္ လူသားမ်ားကဲ့သုိ႔ပင္ မိန္းမဟူသည္ အဆင့္အတန္းနိမ့္က်ေသာ လိင္အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ လူစင္စစ္မဟုတ္ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ႐ႈျမင္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ မိန္းမသည္ ေယာက်္ားႏွင့္ တိရစၦာန္ၾကားရွိ သတၱ၀ါတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ သူမအေနႏွင့္ လြတ္လပ္၍ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈကင္းေသာ ဘ၀ကို တည္ေဆာက္ေနထုိင္ရန္ အဆင့္အတန္းမရွိ။ ေယာက္်ား၏ လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္မႈ၊ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲမႈေအာက္၌ သာ အသက္ရွင္ေနထုိင္ သင့္သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ အားလံုးသိထားၾကသည္မွာ ဤေဖာ္ျပပါ အယူအဆမ်ား အားလံုးသည္ ေခတ္ေနာက္က်၍ တိမ္ေကာ သြားေသာ အယူအဆ အေဟာင္းႀကီးသာျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ပတ္သက္၍ လုပ္ႀကံဖန္တီးထားေသာ လုပ္ဇာတ္ႀကီးမ်ားမွာ ေယာက္်ားမ်ား ၾသဇာအာဏာ လႊမ္းမုိးခ်ိန္က ေခတ္စားခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ လံုး၀လက္မခံႏိုင္ေသာ အယူအဆႀကီးသာျဖစ္သည္ကို ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ ေကာင္းစြာနားလည္ၿပီး ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ သက္ေသ အခိုင္အမာ ျပဳထားသည့္အခ်က္မွာ မိန္းမသည္ အဆင့္ျမင့္ လိင္ျဖစ္၍ ေယာက္်ားမွာ အဆင့္နိမ့္ေသာ လိင္ျဖစ္သည္။
ဤသည္တုိ႔မွာ ေခတ္သစ္ အေနာက္တုိင္းသားအခ်ိဳ႕၏ အျမင္မ်ားျဖစ္ သည္။ အမွန္စင္စစ္ (၂၀)ရာစုႏွစ္၏ အံ့ၾသဖြယ္ေကာင္းလွေသာ သိပံၸပညာ၏ တုိးတက္မႈသည္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားခ်က္ရွိေၾကာင္းကို သက္ေသ အထင္အရွားျပႏုိင္ခဲ့သည္။ ထုိကြဲျပား ျခားနားမႈမ်ားမွာ မလုိမုန္းထား အၫိႈးပြား၍ မွားယြင္းစြာ တင္ျပထားခ်က္မ်ားမဟုတ္။ ေလ့လာဆန္းစစ္႐ႈျမင္ သံုးသပ္မႈမ်ားႏွင့္ စမ္းသပ္ခ်က္မ်ားအေပၚတြင္ အေျခခံထားသည့္ သိပံၸဆုိင္ရာ အမွန္တရားတစ္ခုျဖစ္သည္။ မည္သုိ႔ပင္ဆိုေစကာမူ ဤကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ားသည္ ျမင့္ျမတ္၍ အဆင့္ျမင့္ေသာလိင္၊ နိမ့္က်၍ အဆင့္နိမ့္ေသာလိင္ဟူ၍ကား မည္သုိ႔မွ် အဆံုးအျဖတ္မေပးႏိုင္ပါ။ ဖန္ဆင္းျခင္းဆိုင္ရာ နိယာမ ဥပေဒသသည္ က်ား၊ မ ႏွစ္ဦးၾကားရွိ လင္မယားဆက္ဆံေရးကို ပိုမိုခိုင္မာေအာင္ စီမံေပးထားသည္။ ထုိ႔အျပင္ လင္ေယာက္်ားႏွင့္ ဇနီးမယားၾကားရွိ ဆက္ဆံ ပူးေပါင္းမႈကို ပို၍ နက္႐ိႈင္းေသာ ပို၍ေကာင္းေသာ အေျခခံသေဘာတရားမ်ားျဖင့္ ခ်မွတ္ေပးသည္။ မိန္းမႏွင့္ ေယာက္်ားမ်ားၾကားရွိ မိသားစုဆုိင္အရာ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို သဘာ၀တရားက မိမိ၏ စြမ္းရည္ သတိၱမ်ားျဖင့္ ခြဲေ၀ေစသည္။ ကိုယ္ခႏၶာတစ္ခုရွိ အမ်ိဳးမ်ိဳးအေထြေထြေသာ ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ားၾကားတြင္ ျခားနားမႈရွိ သကဲ့သုိ႔ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားခ်က္ကိုလည္း သဘာ၀နိယာမ ဥပေဒသကပင္ ျပဳလုပ္စီမံေပးသည္။ အကယ္၍ လူတစ္ဦးခ်င္းသည္ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္း မ်ားအတြက္၊ ထင္ရွားေသာ မ်က္လံုးမ်ား၊ နားမ်ား၊ လက္မ်ား၊ ေျခေထာက္မ်ား ႏွင့္ ေၾကာ႐ိုးစသည္တုိ႔ေပးခဲ့သည္ဆုိလွ်င္ ဤသည္မွာ တရားမွ်တမႈ မရွိဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ က်ား၊မႏွစ္ဦးၾကားတြင္ ကြဲျပားျခားနားမႈရွိသည္ ဟူ၍လည္း ေကာင္းမဆုိသာေခ်။

အခ်ိဳးအစား က်နျခင္းေလာ၊ ျပည့္စံုျခင္းေလာ၊ မျပည့္စံုျခင္းေလာ
ေယာက္်ားႏွင့္မိန္းမအၾကားရွိ ႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာႏွင့္ ဇီ၀ကမၼဆုိင္ရာ စြမ္းရည္ မ်ား၏ ကြဲျပားျခားနားမႈမွာ မိန္းမ၏ မျပည့္စံုမႈႏွင့္ ေယာက္်ား၏ ျပည့္စံုမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟူေသာ အယူအဆကို အခ်ိဳ႕ေသာလူမ်ားက ေထာက္ခံ အားေပးေနၾကသည္။ ဤကား အံ့ၾသစရာေကာင္းသည့္ အခ်က္ပင္တည္း။ ထုိသူမ်ားက မိန္းမမ်ားကို မျပည့္စံုေအာင္ ဖန္ဆင္းထားျခင္းမွာ အထူးရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည္ဟူေသာ အယူအဆကို ဆြဲကိုင္ထားၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
အမ်ိဳးသမီးသည္ မျပည့္စံုဟူေသာ အယူအဆမွာ အေရွ႕တုိင္းမွာထက္၊ အေနာက္တုိင္းတြင္ ပို၍ေခတ္စားသည္။ အေနာက္တုိင္းသားမ်ားသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ ရက္စက္စြာ သေဘာထား၍ ျပဳမူဆက္ဆံသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ ထုိသူမ်ားက ဘာသာေရးဆိုင္ရာ မွားယြင္းေသာ ကိုးကားမႈမ်ားႏွင့္ မိန္းမမ်ားသည္ ၎င္းတုိ႔ကိုယ္ကို ရွက္ရြံ႕သင့္သည္ဟု ဆုိၾကသည္။ ထုိသူမ်ားက ဆုိၾကျပန္သည္မွာ “မိန္းမဟူသည္ ဆံပင္ရွည္ရွည္ႏွင့္ ဦးေႏွာက္မျပည့္၀ေသာ သတၱ၀ါတစ္မ်ိဳးသာျဖစ္သည္။´´“မိန္းမဟူသည္ ေယာက္်ားႏွင့္ တိရစၦာန္ အၾကားတြင္ရွိေသာ ႏွစ္ပိုင္းတစ္ပိုင္းသတၱ၀ါတစ္မ်ိဳးသာျဖစ္သည္။´´
ယခုအခါ (၁၈၀)ဒီဂရီ ေျပာင္းလဲသြားသကဲ့သုိ႔ပင္ ပို၍ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းေသာအခ်က္မွာ (၁၀၀၁)ခုေျမာက္ ျငင္းခံုခ်က္မ်ားကို ေရွ႕တန္းတင္ၿပီး ေျပာခဲ့ေသာ အေနာက္တုိင္းသားမ်ားက သက္ေသျပေနသည္။ ၎င္းမွာ ဖန္ဆင္း ျခင္းအရ ေယာက္်ားသည္ အဆင့္အတန္း နိမ့္က်ၿပီး၊ မျပည့္၀။ မိန္းမသည္သာ ျမင့္ျမတ္ၿပီး ျပည့္စံုေသာ အဖန္ဆင္းခံျဖစ္သည္ဟူေသာ အယူအဆကို ေရွ႕တန္း တင္လာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ သင္သည္ အက္ရွ္ေလမြန္တက္(ဂ္)၏ “အမ်ိဳးသမီး သာလွ်င္ ျမင့္ျမတ္လိင္´´ဟူေသာ စာအုပ္ကို ဖတ္မိမည္ဆုိပါက စာေရးသူ၏ အမ်ိဳးသမီးသည္ အမ်ိဳးသားထက္ပို၍ ၿပီးျပည့္စံုေသာ လိင္ျဖစ္ေၾကာင္းကို မည္သုိ႔ေသာအခ်က္ အလက္မ်ားအား အဓိပၸာယ္ေကာက္ယူ၍ အျခားပညာရွင္ မ်ားႏွင့္မတူ တစ္ထပ္တည္း မက်ေသာ ျငင္းခံုခ်က္မ်ားျဖင့္ တမူထူးျခားစြာ သက္ေသျပ တင္ျပထားသည္ကို သိႏုိင္မည္။ သုိ႔ေသာ္ ယင္းစာအုပ္မွာ ေဆးပညာ႐ႈေထာင့္၊ စိတ္ပညာႏွင့္ လူမႈေရးပညာ႐ႈေထာင့္မွ ၾကည့္လွ်င္ အလြန္အဖုိးတန္ေသာ စာရင္းဇယား၊ အခ်က္အလက္မ်ား ပါ၀င္ေနသည္ကို ေတြ႕႔ႏိုင္သည္။ တဖန္ စာေရးဆရာမွ မိမိ၏ ဖြင့္ဟယူဆခ်က္မ်ားကို သက္ေသျပရန္အလုိ႔ငွာ သူ၏စာအုပ္ေခါင္းစဥ္အတြက္ သူကိုယ္ပိုင္ နိဂံုးေကာက္ခ်က္ခ်ရာတြင္မူ သူသည္ ရယ္ရႊင္ဖြယ္ေကာင္းေလာက္ေအာင္ တဖက္စြန္းသုိ႔ ေရာက္လုနီးနီး ျဖစ္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ႏိုင္သည္။ အေနာက္တုိင္းသားမ်ားအေနႏွင့္ တစ္ေန႔တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ မိႈခ်ိဳး၊ မွ်စ္ခ်ိဳးႏွိမ္ၿပီး ေျပာခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေနာင္တစ္ေန႔တြင္ အတိတ္မွ မိမိတို႔၏ ခ်ိဳးႏွိမ္မႈမ်ားကို ေၾကရာေၾကေၾကာင္း ေတာင္းပန္ႏွင့္ျပဳလုပ္ေနသည္မွာ နားမလည္ႏိုင္ ေအာင္ျဖစ္ရသည္။ ထုိသူမ်ားက အတိတ္မွ မိမိတုိ႔၏ ခြၽတ္ယြင္းခ်က္၊ စြဲဆုိခ်က္မ်ားျဖစ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးသည္ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မ်ား၏ အေၾကာင္းတရားမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ျခင္း ေယာက်္ားႏွင့္ ႏိႈင္းစာလွ်င္ မိန္းမသည္ နိမ့္က်သည္၊ ယင္းစြဲဆုိ ခ်က္မ်ားမွ အတင္းအၾကပ္ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ရေအာင္ ျပဳလုပ္ေနၾကသည္။ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ားကို လိင္အမ်ိဳးအစား တစ္မ်ိဳး၏ ၿပီးျပည့္စံုျခင္း ရလာဒ္ဟု လည္းေကာင္း၊ မျပည့္စံုမႈ၏ ရလဒ္ဟုလည္း ေကာင္း အဘယ္ေၾကာင့္ အျပစ္ရွာရန္ လုိအပ္ပါသနည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အေနာက္တုိင္းသားမ်ားသည္ တစ္ခါတရံ ေယာက္်ားဘက္မွ လည္းေကာင္း၊ တစ္ခါတရံ မိန္းမဘက္မွ လည္းေကာင္း၊ အတင္းအၾကပ္ ျပဳေစသလို ျဖစ္ေနသည္။
ဤစာအုပ္ကို ေရးသားသူသည္ အမ်ိဳးသမီးအေနႏွင့္ အမ်ိဳးသားထက္ သာလြန္ျမင့္ျမတ္သည္။ ေယာက္်ား၏ အထူးအခြင့္အေရးသည္ သမိုင္းေၾကာင္း၊ လူမႈေရးရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္သည္။ မိန္းမႏွင့္ဆုိင္ေသာ အထူးအခြင့္အေရးသည္ သဘာ၀အေၾကာင္းအရင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အခြင့္အေရးျဖစ္သည္ဟု လက္ခံယံုၾကည္သည္။ အမွန္စင္စစ္ မိန္းမႏွင့္ေယာက္်ားၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ား ဟူေသာ ျပႆနာမွာ အခ်ိဳးအစားညီျခင္းႏွင့္ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ၿပီးျပည့္စံုျခင္းႏွင့္ မၿပီးျပည့္စံုျခင္းဟူေသာ သေဘာတရားမ်ားမဟုတ္ပါ။ ဖန္ဆင္းျခင္း ဥပေဒသည္ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔ကို အထူးပူးေပါင္း ေနထုိင္ရ ေသာ ဘ၀တည္ေဆာက္ရန္ အမိန္႔ ဥပေဒျပ႒ာန္း သတ္မွတ္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ ၎င္းတုိ႔အေနႏွင့္ မိမိတုိ႔၏ ကြဲျပားျခားနားမႈမ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈ၍ မိမိတုိ႔၏ ထူးျခားေသာ စြမ္းရည္ စြမ္းပကားမ်ား၊ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကိုသာ အေလးေပး စဥ္းစားသင့္ပါသည္။ ဤအခ်က္ကို  အေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆက္လက္ ရွင္းလင္း တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။

ပေလတုိ၏ သီအိုရီ
ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားမႈ ဟူေသာ ျပႆနာသည္ ယခုေခတ္ေရာက္မွ ႐ုတ္တရက္ေပၚထြက္လာေသာ ျပႆနာမဟုတ္ပါ။ ဤျပႆနာသည္ အနည္းဆံုး ႏွစ္ေပါင္း (၂၄၀၀)ခန္႔ ၾကာရွည္ခဲ့ပါသည္။ ဤျပႆနာကို ပေလတုိက သူ၏  “ျပည္သူလူထု´´ ဟူေသာ စာအုပ္ထဲတြင္ ေဆြးေႏြးတင္ျပ ထားပါသည္။ ပေလတုိက အတိအက် အဓိကဆုပ္ကိုင္ထားေသာ အယူအဆမွာ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔တြင္ တူညီေသာ စြမ္းရည္စြမ္းပကားမ်ား ပုိင္ဆုိင္ထားသည္။ မိန္းမမ်ားသည္ ေယာက္်ားမ်ားကဲ့သုိ႔ တူညီေသာ အလုပ္ကိုလုပ္ကိုင္ႏိုင္ သကဲ့သုိ႔ ေယာက္်ားမ်ားခံစားၾကေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကိုလည္း ခံစားႏိုင္ၾက သည္ဟူေသာ အယူအဆျဖစ္သည္။
အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေတြးအေခၚအယူအဆမ်ား အားလံုး၏ မ်ိဳးေစ့ဗီဇသည္ (၂၀)ရာစုအတြင္း စတင္ေပၚထြန္းလာသည္။ ထုိအယူအဆမ်ားက (၂၀)ရာစု လူသားမ်ားအတြက္ ထူးဆန္းအံ့ၾက၍ လက္မခံ ႏိုင္ဖြယ္ရာမ်ား ျဖစ္လာခဲ့ရသည္။ ဤကဲ့သုိ႔ေသာ အေတြးအေခၚမ်ားကို ပေလတုိ၏ ႐ႈျမင္သံုးသပ္ပံုတြင္ ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ ပေလတုိအား လူအမ်ားက မ်ားစြာ ၾကည္ၫိုေလးစား၍ “ဒႆနအေတြး အေခၚပညာရပ္၏ ဖခင္ႀကီး´´ဟု ေခၚေ၀ၚ သမုတ္ၾကသည္။ ပေလတုိ၏ ပဥၥမေျမာက္ စာအုပ္ျဖစ္သည့္ “ျပည္သူလူထု´´ဟူေသာ စာအုပ္တြင္ ေအာက္ပါျပႆနာမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ လႈပ္ရွားမႈ၊ မ်ိဳးေကာင္း မ်ိဳးသန္႔ လူသားမ်ားျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေရး၊ အခ်ိဳ႕ေသာ အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ၿမံဳျခင္း၊ ျမင့္မားသည့္ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇ အရည္ အေသြးမ်ားကို ပိုင္ဆုိင္သူမ်ားကိုသာလွ်င္ ကေလးေမြးမႈ အခြင့္အလမ္းကို ကန္႔သတ္ေပးေရး၊ မိသားစု အသုိင္းအ၀န္းႏွင့္ ကင္းကြာေနေသာ ကေလး မ်ားကို ေကြၽးေမြးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ မ်ိဳးပြားျခင္းအမႈကို သက္တမ္း၏ ႏွစ္အပိုင္းအျခားအလိုက္ ကန္႔သတ္ေရး၊ အထူးသျဖင့္ မ်ိဳးပြားႏႈန္း အေကာင္းဆံုးကာလ(အမ်ိဳးသမီးမ်ား သေႏၶေဆာင္ သားေမြးရန္ အေကာင္း ဆံုးကာလ)ကို ကန္႔သတ္ေပးေရးစသည့္ အေတြးအေခၚမ်ား၊ ေဆြးေႏြးတင္ျပ ခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည္။
ပေလတုိမွ ယံုၾကည္သည္မွာ ေယာက္်ားမ်ားကဲ့သုိ႔ပင္ မိန္းမမ်ားအား လည္း စစ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ သင္တန္းမ်ားေပးသင့္သည္။ ကိုယ္ခႏၶာ က်န္းမာႀကံ့ခုိင္ ျဖတ္လတ္သန္စြမ္းမႈဆိုင္ရာ ၿပိဳင္ပြဲမ်ား (ဥပမာ အားကစားၿပိဳင္ပြဲ မ်ား) ယွဥ္ၿပိဳင္ေစျခင္းမ်ားကို ေယာက်္ားသားမ်ားကဲ့သုိ႔ပင္ မိန္းမမ်ားအားလည္း ျပဳလုပ္ေစသင့္သည္။ မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစကာမူ ပေလတုိမွ ေထာက္ျပေျပာဆုိခဲ့သည့္ အေၾကာင္း တရားမ်ားတြင္ အခ်က္ႏွစ္ခုရွိသည္။ ပထမအခ်က္အား ပေလတုိမွ ၀န္ခံခဲ့သည္မွာ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာအရ ေသာ္လည္းေကာင္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားထက္ အားနည္းသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ဆုိေသာ္ ပေလတို၏ စဥ္းစားဆင္ျခင္မႈမွာ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမၾကားကြဲျပားျခားနားမႈသည္ အေရအတြက္အားျဖင့္ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအၾကား အရည္အခ်င္းအရ ကြဲျပားျခားနားမႈမရွိဟု ေဖာ္ျပသည္။ သူကမိန္းမႏွင့္ ေယာက္်ား တြင္ဆင္တူေသာ ပင္ကိုယ္စြမ္းရည္ ရွိၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ က႑မ်ား၊ အေရးကိစၥ မ်ားအတြက္ မိန္းမမ်ားသည္ ေယာက္်ားမ်ားထက္ အားနည္းခ်က္မ်ားရွိသည္။ ဤအေၾကာင္းအရင္းမ်ားေၾကာင့္ ၎င္းတုိ႔အား သီးသန္႔လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားအား အလႊာခြဲ၍ လုပ္ခိုင္းစရာမလုိဟု ယူဆသည္။
ပေလတုိက မိန္းမသည္ ေယာက္်ားထက္ အားနည္းခ်က္ရွိေသာေၾကာင့္ သူ႔အား ဘုရားသခင္သည္ ေယာက်္ားအျဖစ္ ေမြးဖြားေပးခဲ့သည္ကို ေက်းဇူးတင္သည္ဟု ဆိုသည္။ သူကေျပာခဲ့သည္မွာ “ကြၽႏ္ုပ္သည္ ဘုရားသခင္ က ကြၽႏ္ုပ္အား ဂရိလူမ်ိဳးအျဖစ္ ေမြးဖြားေပးခဲ့ျခင္း၊ ဂရိမဟုတ္သူအျဖစ္ မေမြးဖြားေပးခဲ့ျခင္း၊ လြတ္လပ္သူအျဖစ္ ေမြးဖြားေပးခဲ့ျခင္း၊ ေက်းကြၽန္အျဖစ္ မေမြးဖြားေပးခဲ့ျခင္း၊ ေယာက္်ားအျဖစ္ေမြးဖြားေပးခဲ့ျခင္း၊ မိန္းမအျဖစ္ မေမြးဖြားေပးခဲ့ျခင္းအတြက္ ဘုရားသခင္အား ကြၽႏ္ုပ္ေက်းဇူးတင္သည္´´ဟု ဆိုခဲ့၏။
ပေလတုိတင္ျပခဲ့သည့္ ဒုတိယအခ်က္မွာ မ်ိဳးေကာင္း မ်ိဳးသန္႔မ်ား တုိးပြားလာေရး။ က်ား၊ မလိင္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး၏ ပင္ကိုယ္စြမ္းရည္မ်ား တူညီစြာ တုိးတက္လာေစေရး၊ မိန္းမမ်ားႏွင့္ကေလးမ်ား၏ လူမႈေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစား အထူးသျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသမား အေတြးအေခၚ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္သာ သက္ဆုိင္သည္။ သူ၏ အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ ဤလူတန္းစားမ်ားသည္သာ အုပ္ခ်ဳပ္သူရာထူးႏွင့္ ထုိက္တန္ၾကျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရားအရ ပေလတုိသည္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ သေဘာေဆာင္ေသာ္လည္း မင္းမ်ိဳး မင္းႏြယ္ အထက္တန္းလႊာမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေထာက္ခံသူျဖစ္ေၾကာင္း ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ သိၾကရေပသည္။ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ သူ႔အဆုိမွာ မင္းမ်ိဳးမင္းႏြယ္မ်ားဘက္မွသာ ရပ္တည္ေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။ သူ႕(ပေလတုိ)တြင္ အျခားလူတန္းစားမ်ားအတြက္ ကြဲျပားျခားနားေသာ ႐ႈျမင္ သံုးသပ္ပံုမ်ား ရွိေပသည္။

အရစၥတုိတယ္(လ)ႏွင့္ ပေလတုိ
ပေလတုိ၏ တပည့္အရစၥတုိတယ္(လ္)ဆုိသူမွာ မ်က္ေမွာက္ကမၻာရွိ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ ေလ့လာသိရွိႏိုင္ေသာ ေရွးေဟာင္းအေတြးအေခၚပညာရွင္ ေနာက္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ အရစၥတိုတယ္(လ္)သည္လည္း က်ား၊ မၾကားရွိ ကြဲျပား ျခားနားခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သူ႔အျမင္ကို တင္ျပခဲ့သည့္အျပင္ သူ႔ဆရာ၏ အယူအဆကိုလည္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ခဲ့သည္။ ၎င္းက ယံုၾကည္ခဲ့ သည္မွာ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားခ်က္မွာ အေရအတြက္အားျဖင့္သာမက အရည္အေသြးအားျဖင့္ပါ ကြဲျပားျခားနားေပသည္။ လိင္ႏွစ္မ်ိဳး စလံုးတြင္ ကြဲျပားျခားနားေသာ စြမ္းရည္မ်ား ပိုင္ဆုိင္ထားၾကသည္။ ယင္းတုိ႔ အေပၚ အပ္ႏွင္းထားေသာ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားမွာ ဖန္ဆင္းျခင္းဆုိင္ရာ နိယာမ ဥပေဒသေပၚမူတည္၍ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားစြာျဖစ္လာရျခင္း ျဖစ္သည္။ အရစၥတိုတယ္(လ)၏ အဆိုအရ ၎င္းတုိ႔၏ ကိုယ္က်င့္တရားမ်ားဆုိင္ရာ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒသမ်ားမွာလည္း မ်ားစြာေသာ က႑မ်ားအတြက္ ကြဲျပား ျခားနားေပသည္။ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိသည္မွာ ကိုယ္က်င့္တရားဆုိင္ရာ အရည္အေသြး မွာ ေယာက်္ားမ်ားအတြက္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း မိန္းမမ်ားအတြက္ ကား ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိခ်င္မွရွိမည္။ ေရွးေဟာင္းေခတ္ကမၻာတြင္ ပေလတုိ၏ အယူအဆမ်ားအား အရစၥတိုတယ္(လ)၏ အေတြးအေခၚမ်ားျဖင့္ အစားထုိးခံခဲ့ရသည္။ ေႏွာင္းေခတ္ အသိပညာရွင္မ်ားအေနႏွင့္ ပေလတုိ၏ အယူအဆထက္ အရစၥတုိတယ္(လ)၏ အေတြးအျမင္ အယူအဆကို ပို၍သေဘာက် ႏွစ္သက္ခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရသည္။

ေခတ္သစ္ ကမၻာ၏ အေတြးအျမင္
အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့သည္မွာ ေရွးေဟာင္းကမၻာ၏ အေတြးအျမင္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္မွစ၍ ေခတ္သစ္ကမၻာအေၾကာင္း ေလ့လာၾကပါစုိ႔။ ဤေလ့လာ သံုးသပ္မႈတြင္ မွန္းဆျခင္းႏွင့္ အနီးစပ္ဆံုး ခန္႔မွန္းခ်က္မ်ားကို မတတ္သာသည့္ အဆံုးတြင္ေတာင္မွ သံုးမည္မဟုတ္။ ဤေလ့လာသံုးသပ္ခ်က္တြင္ လက္ေတြ႔ဆန္းစစ္မႈမ်ား၊ စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈ မ်ားႏွင့္ လက္ေတြ႕စမ္းသပ္ခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည္။ ဤေလ့လာမႈ၏ နိဂံုးခ်ဳပ္ ေကာက္ခ်က္ မ်ားသည္ အခ်က္အလက္မ်ား၊ ကိန္းဂဏာန္းမ်ားႏွင့္ ဓမၼဓိဌာန္က်ေသာ ေလ့လာမႈမ်ားအေပၚတြင္ အေျခခံထား ပါသည္။ နက္နဲေသာေဆးပညာ၊ ဇီ၀ကမၼပညာႏွင့္ လူမႈေရးဆိုင္ရာ ဆန္းစစ္ ေလ့လာမႈမ်ားေၾကာင့္ ေရွးေဟာင္း ေခတ္ လူသားတုိ႔ သတိမျပဳမိခဲ့ၾကေသာ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမအၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ားကို ပို၍ ႀကီးမားစြာ ပိုင္းျခားနားလည္ ႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။
ေရွးေခတ္လူသားမ်ားက ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔အား ခြဲျခားရာတြင္ တစ္မ်ိဳး (ေယာက္်ား)က ပို၍ ၾကမ္းတမ္းသည္။ ပို၍ အေမႊးအမွ်င္ထူသည္၊ ႀကီးမားေသာ ေျခဆံလက္ဆံရွိသည္။ အသံပို၍ ၾသသည္ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ အျခားတစ္မ်ိဳး (မိန္းမ)က ပို၍ႏူးညံ့သည္၊ အရပ္ပုသည္၊ ပို၍ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း ေနတတ္သည္။ အသံေသး၍ စူးရွသည္စသည္ျဖင့္ အကဲျဖတ္ၾကသည္။ ၎င္းတုိ႔၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားမွာ လိင္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး၏ ပ်ိဳေဖာ္၀င္အရြယ္ရွိ အသိဥာဏ္ဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ၊ ဥာဏ္ရည္ဆုိင္ရာ ဖြံၿဖိဳးတုိးတက္မႈႏွင့္ ခံစားမႈဆုိင္ရာ ကြဲျပား ျခားနားခ်က္မ်ားအေပၚ တြင္မူတည္သည္။ ေရွးေခတ္လူသားမ်ားအေနႏွင့္ အသိပညာ၏ သေကၤတအျဖစ္ ေယာက္်ားကိုလည္းေကာင္း၊ စိတ္လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ၏ သေကၤတအျဖစ္ မိန္းမကိုလည္းေကာင္း သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ယခုအခါ အျခားမ်ားျပားလွစြာေသာ ကြဲျပားျခားနားခ်က္ကို သိျမင္လာၾကၿပီးျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ေလာကသည္ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ ေလာကႏွင့္ ႏိႈင္းဆလွ်င္မ်ားစြာေသာက႑မ်ား၌ ကြဲျပားျခားနားေနသည္ဟူေသာ အခ်က္ကို အားလံုးသိရွိၿပီးျဖစ္သည္။
ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ က်ား၊ မၾကားကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ားကို ဤနယ္ပယ္တြင္ ႏွံ႕စပ္ကြၽမ္းက်င္ၾကကုန္ေသာ ပညာရွင္ႀကီးမ်ား၏ ေရးသား တင္ျပခ်က္မ်ားကို စုေဆာင္းကိုးကားလွ်က္ ရွင္းလင္းတင္ျပသြား မည္ျဖစ္သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အေနႏွင့္ ထုိပညာရွင္ႀကီးမ်ား၏ ဒႆနဆိုင္ရာ ယူဆခ်က္မ်ားကို ထုတ္ေဖာ္တင္ျပ သြားမည္ျဖစ္သလို က်ား၊ မလိင္ႏွစ္ခုၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနား ခ်က္မ်ားက မည္သည့္သေဘာတရားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ မည္သုိ႔ေသာ သမုိင္း ေရးရာႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ၊ လူမႈေရးဆုိင္ရာ အေၾကာင္းအခ်င္း အရာမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ကိုလည္း ေထာက္ျပေ၀ဖန္သြားမည္ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ကြဲျပား ျခားနားခ်က္မ်ားမွာ ထင္ရွားလြန္း၍ မျငင္းႏိုင္သည္မ်ားလည္းရွိသည္။ အခ်ိဳ႕ ေသာ ကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ားမွာကား ယင္းတုိ႔ကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ၿပီး ရရွိလာေသာ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား အရသာ သိရွိနားလည္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

လကၡဏာႏွစ္ရပ္ဒြန္တြဲေနျခင္း
႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ႐ႈေထာင့္မွ ၾကည့္လွ်င္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ ေယာက္်ားမ်ား တြင္ ႀကီးမားရွည္လ်ားေသာ ေျခလက္အဂၤါမ်ားရွိသည္။ မိန္းမမ်ားမွာမူ ေသးသြယ္တတ္ၾကသည္။ ေယာက္်ားသည္ အရပ္ပိုရွည္၍ မိန္းမမ်ားမွာ အရပ္ပု တတ္ၾက သည္။ ေယာက္်ားမ်ားမွာ ၾကမ္းတမ္းခက္ထန္ၿပီး မိန္းမမ်ားသည္ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕ တတ္ၾကသည္။ ေယာက်္ားမ်ား၏ အသံမွာ၊ မိန္းမမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက အသံၾသၾသ ၾကမ္းရွရွ ရွိတတ္ၾကသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ စူးရွ၍ သိမ္ေမြ႔ ႏူးညံ့ေသာ အသံရွိသည္။ မိန္းကေလး၏ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးထြားမႈႏႈန္းသည္ ျမန္ဆန္ ၍ ေယာက်္ားေလးမ်ားသည္ ေႏွးေကြးတတ္ၾကသည္။ သေႏၶသားဘ၀တြင္ပင္ မိန္းကေလးျဖစ္မည့္သေႏၶသား၏ ႀကီးထြားမႈႏႈန္းသည္ ေယာက္်ားေလးျဖစ္မည့္ သေႏၶသားထက္ ျမန္သည္ဟု အဆိုရွိသည္။ ႐ူပလကၡဏာအားျဖင့္ ေယာက်္ား သည္ မိန္းမထက္ပို၍ သန္မာထြားႀကိဳင္းၿပီး၊ သူ၏ ႄကြက္သားမ်ားမွာပို၍ ဖြံ႕ၿဖိဳးၾကသည္။ မိန္းမမ်ားတြင္မူ ေယာက္်ားထက္ပိုေသာ ခုခံႏိုင္မႈစြမ္းရည္ရွိ သည္။ မိန္းကေလးမ်ားသည္ ပ်ိဳေဖာ္၀င္အရြယ္ကို ေစာ၍ ေရာက္ရွိလာသကဲ့သုိ႔ မ်ိဳးပြားမႈ စြမ္းရည္မွာလည္းေစာ၍ ကုန္ဆံုးသည္။ မိန္းကေလးသည္ ေယာက္်ား ေလးထက္ေစာ၍ စကားေျပာတတ္ေလ့ရွိသည္။ ေယာက္်ား၏ ဦးေႏွာက္အရြယ္အစားသည္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ မိန္းမ၏ ဦးေႏွာက္အရြယ္အစားထက္ ႀကီးသည္။ ခႏၶာကိုယ္ အခ်ိဳးအစားႏွင့္ႏိႈင္းစာလွ်င္ မိန္းမ၏ ဦးေႏွာက္က ခႏၶာကိုယ္ထက္ပို၍ ႀကီးမားသည္။ ေယာက္်ား၏ အဆုပ္မ်ားသည္ မိန္းမ၏ အဆုပ္မ်ားထက္ ေလကိုပို႐ႈႏုိင္သည္။ မိန္းမ၏ ႏွလုံးခုန္ႏႈန္းသည္ ေယာက္်ားထက္ ပို၍ျမန္သည္။
စိတ္ပညာ သေဘာအရ ေယာက္်ားသည္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈကို ႏွစ္သက္၍ အမဲလုိက္ျခင္း၊ ျဖတ္လတ္တတ္ႄကြေသာ ဘ၀ကို ႏွစ္သက္သည္။ ေယာက္်ား၏ စိတ္ခံစားခ်က္မ်ားသည္ စိန္ေခၚတတ္ေသာ ရန္လိုတတ္ေသာ (ရန္မူတတ္ေသာ)သေဘာရွိေသာ္လည္း မိန္းမမ်ားမွာ စိတ္ဓါတ္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေသာ သေဘာရွိသည္။ ေယာက်္ားမ်ားမွာ ရန္လုိေသာ သေဘာရွိေသာ္လည္း မိန္းမမ်ားမွာ တည္ၿငိမ္၍ တိတ္ဆိတ္ ေအးခ်မ္းေသာ သေဘာရွိသည္။ မိန္းမမ်ားသည္ ဤသုိ႔ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေသာေၾကာင့္ မိမိတုိ႔ကိုယ္ကို မိမိတုိ႔ ေသေၾကာင္းၾကံစည္ျခင္း၊ သတ္ေသျခင္းမွာ နည္းပါးသည္။ ေသေၾကာင္းႀကံစည္မႈ မ်ိဳးတြင္ေတာင္မွ ေယာက္်ားမ်ား၏ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ိဳး ပါ၀င္ေၾကာင္း သိသာႏိုင္သည္။ ေယာက်္ားတုိ႔သည္ မိမိတုိ႔ဘာသာ  မိမိတုိ႔ေသနတ္ႏွင့္ျပစ္ျခင္း၊ ဇြဲႀကိဳးခ် ေသျခင္း၊ အလြန္ျမင့္ေသာ အေဆာက္အဦးမ်ားေပၚမွ ခုန္ခ်ေသျခင္း ျပဳေလ့ရွိၾက သည္။ မိန္းမမ်ားမွာမူ အိပ္ေဆးျပားမ်ား ေသာက္ျခင္း၊ ဘိန္းစားျခင္းတုိ႔ျဖင့္ ေသေၾကာင္းၾကံစည္တတ္ၾကသည္။ မိန္းမမ်ားသည္ ပို၍ စိတ္ထိခုိက္လႈပ္ရွားမႈ၊ ခံစားရမႈလြယ္ကူၿပီး ေယာက္်ားမ်ားထက္ စိတ္လႈပ္ရွား ထိခိုက္လြယ္တတ္ေသာ သေဘာရွိသည္။ မိန္းမမ်ားႏွင့္ႏိႈင္းစာလွ်င္ ေယာက္်ားမ်ားသည္ ေသြးေအးေအး ႏွင့္ စိတ္ဓါတ္တည္ၿငိမ္သည္။ သဘာ၀အားျဖင့္ မိန္းမသည္ အဆင္တန္ဆာမ်ား၊ အလွျပင္ပစၥည္းမ်ား၊ မိတ္ကပ္ႏွင့္ ေနာက္ဆံုးေပၚ အ၀တ္အထည္ပစၥည္းမ်ား၊ ဖက္ရွင္ဒီဇိုင္း ပံုသၭဏာန္မ်ားကို စိတ္၀င္စား တတ္ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေယာက္်ား မ်ားမွာ စိတ္မ၀င္စားေပ။ မိန္းမမ်ား၏ စိတ္ခံစားမႈမ်ားမွာ တည္ၿငိမ္မႈမရွိ၊ ေယာက္်ားႏွင့္ ယွဥ္လွ်င္ အလြန္ေျပာင္းလဲလြယ္ေသာ သေဘာရွိသည္။ မိန္းမသည္ ေယာက္်ားထက္ သတိႀကီးေသာ ဘာသာေရးကိုင္း႐ိႈင္းေသာ၊ ပို၍ စကားမ်ားေသာ ပို၍ ေၾကာက္တတ္ေသာ ပို၍ဟိတ္ဟန္ပါေသာ သေဘာရွိသည္။ သူမ၏ စိတ္ခံစားမႈမ်ားသည္ ကေလးဘ၀ကတည္းက မိခင္စိတ္ရွိသည္။ မိန္းမမ်ားအေန ႏွင့္ ထုတ္ယူဆင္ျခင္ရသည့္ သိပံၸပညာရပ္မ်ားႏွင့္ ခက္ခဲနက္နဲေသာ အသိဥာဏ္ ဆုိင္ရာ ဘာသာရပ္မ်ားတြင္ ေယာက္်ားမ်ားႏွင့္ မယွဥ္ႏိုင္။ သုိ႔ေသာ္ စာေပႏွင့္ အႏုပညာဘာသာရပ္မ်ား၊ ဥပမာ-ပန္းခ်ီအႏုပညာတြင္ ေယာက်္ားမ်ားႏွင့္ တန္းတူယွဥ္ႏိုင္သည္။ အရာအားလံုး၌ ေနာက္တြင္ က်န္ေနသည္ဟု မဆိုသာ။ ေယာက္်ားမ်ား၌ ၎တုိ႔၏ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္မ်ားကို ဖံုးကြယ္ႏိုင္သည့္စြမ္းအားသည္ပို၍ မ်ားသည္။ သူသည္ သူ႔အတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ရာ မေကာင္းေသာ အျဖစ္အပ်က္ မ်ားကို မ်ိဳသိပ္ႏိုင္စြမ္းမ်ားသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ သူတုိ႔သည္ ဘာသိဘာသာ ေနတတ္ၾကသည္။ ၎၏ အတြင္းစြဲ သဘာ၀ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ ေရာဂါ ေ၀ဒနာမ်ား၏ ဖိစီးႏွိပ္စက္မႈကို ခံရျခင္းျဖစ္သည္။ မိန္းမသည္ ေယာက္်ားမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ ပို၍ ထိခိုက္ခံစားလြယ္တတ္သည္။ စိတ္ႏွလံုးသား ေပ်ာ့ေျပာင္းႏူးညံ့ေသာ သေဘာရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ သူမတုိ႔သည္ အလြယ္တကူ ငိုေႄကြး ၀မ္းနည္းတတ္၍ တစ္ခါတစ္ရံ လံုး၀ အသိစိတ္ကင္းမဲ့သြားသလို ျဖစ္တတ္သည္။

တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ႏိႈင္းယွဥ္သည့္ ႐ႈျမင္သံုးသပ္ခ်က္
ေယာက်္ားသည္ သူ႔လိုအင္ဆႏၵ၏ ေက်းကြၽန္ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ မိန္းမသည္ အခ်စ္၏ ေက်းကြၽန္၊ သံေယာဇဥ္အေႏွာင္အဖြဲ႕ႀကီးမားသူျဖစ္သည္။ ေယာက္်ားသည္ မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာ မိန္းမကိုသာ ခ်စ္ေလ့ရွိၿပီး၊ မိန္းမမွာမူ သူမ၏ တန္ဖိုးထားမႈမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳသူ၊ သူမကို ခ်စ္ခင္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသူအား ခ်စ္ေလ့ရွိသည္။ ေယာက္်ားသည္ မိန္းမကို ပိုင္ဆုိင္လိုစိတ္ရွိၿပီး မိန္းမမွာမူ မိမိခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္သူ ေယာက်္ား၏ ႏွလံုးသားကို စိုးမိုးလုိသည္။ ေယာက္်ားသည္ မိန္းမကို အႏိုင္ယူလုိေသာ္လည္း မိန္းမက ေယာက္်ား၏ ႏွလံုးသားအတြင္းသုိ႔ ထုိးေဖာက္၀င္ေရာက္လုိသည္။ ေယာက္်ားက မိန္းမကို သိမ္းသြင္း ဆြဲေဆာင္လုိၿပီး၊ မိန္းမကမူ ဖမ္းဆီးသိမ္းသြင္းခံလိုသည္။
မိန္းမက ေယာက္်ားအား ရဲရင့္ေသာ၊ သတိၱရွိေသာ၊ ျမင့္ျမတ္ေသာသူအျဖစ္ လိုလားၿပီး၊ ေယာက္်ားက မိန္းမအားလွပ၍ စြဲမက္စရာ ေကာင္းေသာသူအျဖစ္ အလုိရွိသည္။ မိန္းမသည္ ေယာက္်ား၏ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈကို လုိလားၿပီး ထုိသုိ႔ေသာ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈကိုလည္း သူမ၏ ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားအနက္ တန္ဖိုးအႀကီးဆံုး၊ တန္ဖိုးအရွိဆံုးအရာဟု ယံုၾကည္သည္။  မိန္းမသည္ သူမ၏ ဆႏၵမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ေသာ စြမ္းအားရွိသည္။ ေယာက္်ား၏ လိင္မႈဆိုင္ရာ ဆႏၵျပင္းျပမႈမွာ အလြန္တက္ႄကြၿပီး ရန္လုိေသာသေဘာ ရွိသည္။ မိန္းမမွာမူကား ျပဳသမွ် ႏုရသည္ကို ႏွစ္သက္ၿပီး သူမ၏ လိင္မႈဆႏၵမွာ စိတ္လႈပ္ရွား ဖြယ္ရာေကာင္းသည္။

ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအၾကားရွိ ကြဲျပားျခားနားမႈမ်ား
အေမရိကန္ စိတ္ပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ပါေမာကၡရီခ္ဆုိသူသည္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမ၏ အေရးကိစၥမ်ားကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္ထားေသာ သူ၏ သုေတသနဆုိင္ရာ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို ႀကီးမားထူထဲလွေသာ စာအုပ္အျဖစ္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ေယာက္်ားမ်ား၏ ေလာက၊ ၎တုိ႔၏ ကမၻာသည္ မိန္းမမ်ား၏ ေလာက၊ ကမၻာႏွင့္ လံုး၀ကြဲျပားျခားနားသည္ဟု သူကဆိုခဲ့သည္။ အကယ္၍ မိန္းမမ်ားသည္ ေယာက္်ားမ်ားကဲ့သုိ႔ မေတြးႏိုင္၊ မျပဳမူႏိုင္ျခင္းမွာ ၎တုိ႔သည္ ကြဲျပားျခားနားေသာ ေလာကသားမ်ား ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
သူကဆက္၍ ေျပာသည္မွာ “ဓမၼေဟာင္းက်မ္း၏ အဆုိအရ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမသည္ အေသြးအသား တစ္မ်ိဳးတည္းမွ ဆင္းသက္ ျဖစ္ေပၚလာသည္။´´ မွန္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ သူတုိ႔ႏွစ္ဦးသည္ အေသြးအသား တစ္မ်ိဳးတည္းမွ ျဖစ္ေပၚလာသည္မွာ မွန္ေသာ္လည္း ၎တုိ႔တြင္ ကြဲျပားျခားနားေသာ ကိုယ္ခႏၶာမ်ား ရွိၾကသည္။ ၎င္းတုိ႔၏ ကိုယ္ခႏၶာ ဖြဲ႕စည္းပံုမ်ားမွာလည္း မတူညီၾကေခ်။ သူတုိ႔တြင္ တူညီေသာ ခံစားခ်က္မ်ား၊ မည္သည့္အခါတြင္မွ် မရွိႏိုင္သကဲ့သုိ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ တုိက္ဆိုင္မႈမ်ားလည္း ရွိႏုိင္သည္။ သူတုိ႔သည္ ကြဲျပားျခားနားသည့္ ပတ္လမ္းေၾကာင္းအတြင္း လွည့္ပတ္ေနသည့္ ၿဂိဳဟ္ႏွစ္လံုးႏွင့္လည္း တူသည္။ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး နားလည္မႈ ေပးႏုိင္သကဲ့သုိ႔ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ပါရမီျဖည့္ဘက္ အေဖာ္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။
သုိ႔ေသာ္ ဘယ္ေသာအခါမွ် တစ္ေပါင္းတစ္စည္းတည္း တစ္သားတည္း မျဖစ္ႏိုင္။ ဤသည္မွာ ၎င္းတုိ႔ ႏွစ္ဦးအတူတကြ ေနထုိင္ႏိုင္ျခင္း၊ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ခ်စ္ျမတ္ႏိုးႏိုင္ျခင္း၊ တစ္ဦးက တစ္ဦး၏ ပင္ကိုယ္စ႐ိုက္ကို ညိႇယူႏိုင္ရျခင္း အေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္သည္။
ပါေမာကၡရီခ္သည္ ေယာက္်ား၏ စိတ္ဓါတ္ေရးရာ အေျခအေနကို မိန္းမႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္၍ သူတုိ႔၏ ထပ္တူညီမွ်မႈ မရွိႏိုင္ျခင္းကို ေအာက္ပါအတုိင္း တင္ျပထားသည္။ သူကေျပာသည္မွာ-
“ေယာက်္ားတစ္ေယာက္အတြက္ သူႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာ မိန္းမတစ္ဦးႏွင့္ အၿမဲတေစ အတူေနရျခင္းမွာ ပ်င္းရိ ၿငီးေငြ႕ဖြယ္ ေကာင္းသည္။ သုိ႔ေသာ္ မိန္းမတစ္ေယာက္အတြက္မူကား ၎တုိ႔ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ေယာက်္ားတစ္ေယာက္ အနီးအပါးတြင္ ေနရျခင္းေလာက္ ေပ်ာ္ရႊင္စရာေကာင္းေသာ ကိစၥမရွိ။´´ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္အတြက္ အၿမဲတေစ တူညီေသာ အသြင္အျပင္ ႏွင့္ ေနလုိေသာ္လည္း မိန္းမတစ္ေယာက္အတြက္မူကား နံနက္တုိင္း ဆန္းသစ္ လတ္ဆတ္ေသာ အသြင္သစ္ကို လုိလား ေတာင့္တသည္။
ေယာက္်ားတစ္ေယာက္က မိန္းမတစ္ေယာက္အား ေျပာေလ့ရွိေသာ အေကာင္းဆံုးစကားမွာ “အို-ကြၽႏ္ုပ္ရဲ႕ အခ်စ္ကေလး၊ ကြၽႏ္ုပ္မင္းကို ခ်စ္ပါတယ္´´၊ သုိ႔ေသာ္ မိန္းမတစ္ေယာက္က သူမေရြးခ်ယ္ထားသည့္ ေယာက္်ား တစ္ေယာက္အတြက္ ေျပာေလ့ရွိေသာ အလွပဆံုး၀ါက်မွာ “ကြၽန္မဟာရွင့္ အတြက္ ဂုဏ္ယူပါတယ္´´ဟု ျဖစ္သည္။
ဘ၀တြင္ မိန္းမ (အေျမႇာင္မယား၊ အေပ်ာ္မယား) မ်ားျပားစြာရွိခဲ့ေသာ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္သည္ အျခားမိန္းမမ်ားကို စြဲေဆာင္ႏိုင္ေသာသူ (မိန္းမက်မ္းေက်ေသာ မိန္းမအေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းနားလည္ေသာသူ) တစ္ေယာက္ကဲ့သုိ႔ ျဖစ္သြားသည္။ ေယာက္်ားမ်ားအတြက္မူကား သူ၏ လက္တြဲေဖာ္ (ဘ၀ၾကင္ေဖာ္) မိန္းမသည္ သူ႔ထက္ပိုေသာ အျခားေယာက္်ားေဖာ္ မ်ားရွိခဲ့သည္၊ ရွိေနသည္ကို မႏွစ္သက္ၾကေခ်။ ေယာက္်ားမ်ား အိုမင္းမစြမ္း ျဖစ္လာေသာအခါ ၎င္းတုိ႔မွီခိုတြယ္ တာေနရေသာ၊ အလုပ္အကိုင္ ဆံုး႐ံႈးသြားရသျဖင့္ စိတ္ဓါတ္က်ျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးျခင္း မ်ားကို ခံစားရတတ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ မိန္းမမ်ား အိုမင္းမစြမ္းျဖစ္လာေသာအခါ သူမတုိ႔၏ ႐ႈေထာင့္မွ သူမတုိ႔ဆႏၵရွိေသာအရာမ်ားအနက္ အေကာင္းဆံုးအရာမ်ား ျဖစ္သည့္ အိမ္ႏွင့္ေျမအနည္းငယ္ကို ပိုင္ဆုိင္ထားရေသာေၾကာင့္ ေပွ်ာ္ရႊင္မႈကို ခံစားရသည္။
ေယာက္်ားတစ္ေယာက္အတြက္ ကံေကာင္းျခင္းဆိုသည္မွာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုအတြင္း၊ အမ်ားက ေလးစားၾကည္ညိဳ ဖြယ္ရာ ေနရာတစ္ခု ပိုင္ဆုိင္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ မိန္းမတစ္ေယာက္အတြက္ ကံေကာင္းျခင္းဟူသည္မွာ သူမ၏ ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးသူ ေယာက္်ား၏ ႏွလံုးသားကို စြဲေဆာင္ႏိုင္ျခင္း၊ ထုိေယာက္်ားကို သူမ၏ ဘ၀တစ္သက္ တာလံုးအတြက္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်စြာ ထိန္းထားႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္သည္ မိမိ ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးသူ မိန္းမအား မိမိ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္မႈသုိ႔ ေျပာင္းလဲေရြးခ်ယ္ေစၿပီး သူ၏ ယံုၾကည္ရာ ဘာသာတရားႏွင့္ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္သုိ႔ပင္ မိန္းမအား ေျပာင္းလဲေစလုိသည္။ မိန္းမတစ္ေယာက္အတြက္ သူမ၏ ဘာသာတရားႏွင့္ ႏိုင္ငံသားကို သူမႏွစ္သက္သူ လင္ေယာက္်ားအတြက္ အလြယ္တကူေျပာင္းလဲႏုိင္စြမ္း ရွိသည္။ လက္ထပ္ၿပီးသည့္ေနာက္ သူမ၏ မိသားစုမ်ိဳး႐ိုးစဥ္ဆက္အမည္ကို ပင္ ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္သည္။

ဖန္ဆင္းျခင္း၏ အေျပာင္ေျမာက္ဆံုးဂႏၲဝင္လက္ရာတစ္ခု
“ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအၾကားရွိ ထပ္တူညီမွ်မႈ မရွိျခင္းေၾကာင့္ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား ထပ္တူညီမွ်မႈ မရွိျခင္း၊ သေဘာတရား ကို ျဖစ္ေပၚေစပါသလား´´ဟူေသာ ျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ေျဖဆုိပါမည္။ ထပ္တူညီမွ်မႈ မရွိျခင္းသည္ ဖန္ဆင္းျခင္း သေဘာတရား၏ အံ့ၾသဖြယ္ အေကာင္းဆံုးေသာ၊ အေျပာင္ေျမာက္ဆံုးေသာ ဂႏ ၱ၀င္လက္ရာ တစ္ခုပင္ျဖစ္ သည္။ ယင္းျပႆနာရပ္သည္ ကိုးကြယ္ရာအရွင္ျဖစ္ေတာ္မူေသာ အလႅာဟ္အရွင္အား အသိအမွတ္ျပဳ၍ ထုိအရွင္၏ တစ္ပါးတည္းတည္ရွိျခင္း (ဧေကာ ဓေမၼာ)ကိုလက္ခံရန္အေၾကာင္းတရား ျဖစ္သည္။ ေယာက်္ားႏွင့္မိန္းမၾကား ထပ္တူညီမွ်မႈ မရွိျခင္း၏ ဖန္ဆင္းမႈသေဘာ တရားပင္ ဤကမၻာေလာကႀကီးတြင္ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာျဖစ္စဥ္ စနစ္ႀကီးမ်ားကို အနႏ ၱပညာ အသခၤတဥာဏ္ေတာ္ရွင္က သိမ္ေမြ႔ႏူးညံ့စြာ ျပဳျပင္စီရင္ထားသည္ကို ေသခ်ာစြာ သက္ေသျပၿပီးျဖစ္ေလသည္။ ၎င္းျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ပင္ “ဖန္ဆင္းျခင္းဟူသည္ မေတာ္တဆ ႀကံဳႀကိဳက္ တုိက္ဆိုင္မႈေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာေသာအရာမဟုတ္၊ သဘာ၀တရားသည္ မ်က္ကန္း အင္အားစုႀကီးမဟုတ္၊ ဤကမၻာေလာကတြင္ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ အေၾကာင္းတရားမ်ား အားလံုး၏ အႏိၱမအေၾကာင္း တရားကို အသိအမွတ္ မျပဳပဲႏွင့္ နားလည္သေဘာ ေပါက္ေအာင္ ႀကိဳးစားရန္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ မ်ိဳးစိတ္၊ မ်ိဳး႐ိုးမ်ားကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရန္ဟူေသာ အျမင္ႏွင့္ၾကည့္ပါက မ်ိဳးပြားျခင္းဟူေသာ စနစ္ႀကီးတစ္ခုျဖစ္လာရန္ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားေသာ ဖန္ဆင္းျခင္း ဆုိင္ရာယႏ ၱရားတစ္ခုကို ျဖစ္ေပၚတည္ရွိလာေအာင္ ေဆာင္ၾကဥ္းလာရေပမည္။ လူသားသည္ အဖုိႏွင့္ အမမ်ားအား ဆက္တုိက္ေမြးဖြားေပးလွ်က္ရွိသည္။ လူသားမ်ိဳးစိတ္မ်ား ဆက္တုိက္ ေမြးဖြားရွင္သန္ဖို႔ရာ ၎တို႔အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈအေပၚ မွီတည္ေနသည္။ သဘာ၀တရားသည္လည္း လူသားအဖိုႏွင့္အမမ်ားအား တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးအတူယွဥ္တြဲ၍ သက္ရွင္တည္ရွိေနႏိုင္ေသာ သေဘာကိုျဖစ္ေစေသာအရာကဲ့သုိ႔ ႐ႈျမင္သံုးသပ္ႏိုင္ ပါသည္။ ထုိသုိ႔ျဖစ္ရန္မွာကား သက္ရွိသတၱ၀ါတုိင္းမရွိမျဖစ္ လုိအပ္သည့္ မိမိတုိ႔၏ ကိုယ္က်ိဳးၾကည့္ျခင္းကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ သည္းခံျခင္းစေသာသေဘာတရားကို ေျပာင္းလဲျပဳလုပ္ရန္လုိသည္။ ေဖာ္ျပပါအစီအစဥ္ကို လက္ေတြ႕ ျပဳလုပ္ရန္မွာ ခႏၶာကိုယ္ႏွင့္ စိတ္၀ိညာဥ္မ်ား တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု အံ၀င္ဂြင္က် ျဖစ္ရန္လုိအပ္သည္။ ထုိသုိ႔ အံ၀င္ ဂြင္က်ျဖစ္ေစရန္မွာ က်ားမႏွစ္ဦးၾကားရွိ ႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာႏွင့္ နာမ္ပိုင္းဆုိင္ရာ တိက်ေသာ ကြဲျပားျခားနားခ်က္ကို စီစဥ္ရန္လုိအပ္သည္။ ဤကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ားကပင္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔အား တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး စြဲေဆာင္မႈ၊ စြဲမက္ေစမႈ ကိုျဖစ္ေစသည္။ အကယ္၍ မိန္းမတြင္ ေယာက္်ားႏွင့္တူညီေသာ ႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အသြင္အျပင္ႏွင့္ စိတ္ေန သေဘာထား အက်င့္စ႐ိုက္တုိ႔ ရွိသည္ဆိုပါက လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ေယာက္်ားအား သူမကိုစိတ္၀င္စားလာေအာင္ စြဲေဆာင္ႏုိင္သကဲ့သုိ႔ စြဲေဆာင္ႏိုင္မည္မဟုတ္။ ေယာက္်ားမ်ားတြင္ မိန္းမမ်ားကဲ့သုိ႔ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ ရာဓါတ္ခံရွိမည္ဆုိပါက သူမ၏ စံျပပုဂိၢဳလ္ျဖစ္လာႏိုင္မည္မဟုတ္။ ထုိေယာက္်ား၏ ႏွလံုးသားကို ေအာင္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားစရာလည္း လုိမည္မဟုတ္။ ေယာက္်ား အား ကမၻာေလာကကို လႊမ္းမုိးခ်ယ္လွယ္ရန္ ဖန္ဆင္းထား၍ မိန္းမအား ေယာက္်ားကို လႊမ္းမိုးခ်ယ္လွယ္ရန္ ဖန္ဆင္းထားသည္။
ဖန္ဆင္းျခင္း ဥပေဒသသည္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအား တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ရွာေဖြတတ္ေအာင္ စိတ္၀င္စားမႈရွိေအာင္ အေျခအေနမ်ားကို စီမံေပးထား သည္။ သုိ႔ေသာ္ သူတုိ႔ႏွစ္ဦးအၾကားရွိ ဆက္ႏြယ္မႈသည္ သူတုိ႔တြင္မရွိေသာ အျခားပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲ သေဘာသဘာ၀၏ ထူးျခားမႈေၾကာင့္ျဖစ္ သည္။ ထုိဆက္ႏြယ္မႈသည္ ၎င္းတုိ႔၏ တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္မႈမွ (အတၱ က်ဴးလြန္မႈ) ေပါက္ပြားလာျခင္းျဖစ္သည္။ သူတုိ႔သည္ ကိုယ္ပိုင္သံုးလိုေသာ ပစၥည္းမ်ားကို ပိုင္ဆုိင္လုိၾကၿပီး တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး သူတုိ႔အသီးသီးအသက၏ သက္ေတာင့္သက္သာ အဆင္ေျပေရးအတြက္ နည္းလမ္းမ်ားျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအၾကားရွိ ဆက္ႏြယ္မႈဟူသည္ တစ္ဦးက အျခားတစ္ဦး၏ အဆင္ေျပ ညီၫြတ္မႈႏွင့္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ အတြက္လည္းေကာင္း၊ အျခားတစ္ဦး၏ ဘ၀ေပ်ာ္ရႊင္သာယာေရးအတြက္ စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံျခင္းဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ အဓိပၸာယ္ေဆာင္သည္။

ခ်စ္စိတ္ျပင္းျပမႈထက္ သာလြန္ေသာ ဆက္ႏြယ္မႈ
အခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားသည္ လိင္မႈဆုိင္ရာ ရမၼက္ျပင္းျပမႈႏွင့္ အခ်စ္ကို ခြဲျခားႏုိင္စြမ္းမရွိျခင္းသည္ အံ့ၾသစရာေကာင္းေသာ အခ်က္ျဖစ္ သည္။ ၎င္းတုိ႔က လင္ေယာက္်ားႏွင့္ ဇနီးမယားၾကားရွိ ဆက္ႏြယ္မႈသည္ ေလာဘႀကီးျခင္း၊ တဏွာရာဂႏွင့္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ေခါင္းပံုျဖတ္ခ်ယ္လွယ္ျခင္းဟူေသာ အထူးသီးသန္႔ အရာမ်ား၌သာ အေျခခံထားသည္ဟု ထင္ျမင္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိသူမ်ားက အထက္ေဖာ္ျပပါ လင္မယားၾကားရွိ ဆက္ႏြယ္မႈသည္ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္မွ သူစားသံုးေသာ အစားအေသာက္၊ အ၀တ္အထည္၊ အစီးအနင္း ယာဥ္ရထားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနေသာ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ိဳးသာျဖစ္သည္ဟူေသာ အယူအဆကို ဆြဲကိုင္ထားသည္။ ဤပုဂိၢဳလ္မ်ားမွာ သဘာ၀တရားကို နားမလည္ၾက။ မိမိ၏ တစ္ကိုယ္ေကာင္း စိတ္၀င္စားမႈအျပင္ဘက္တြင္ရွိေသာ အျခားဆက္ႏြယ္မႈမ်ားလည္း ရွိႏိုင္သည္ဟူ ေသာ လူ႔စိတ္သေဘာသဘာ၀ကို နားမလည္ၾကေခ်။ ထုိအျခားေသာ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားကို အေျခခံ၍ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံျခင္း၊ စိတ္ရွည္သည္းခံျခင္းႏွင့္ ေကာင္းျမတ္ေသာ ဆႏၵမြန္မ်ား ေပါက္ပြားလာျခင္းျဖစ္သည္။ “လူသားပီသျခင္း´´ဟူေသာ သဘာတရား ကိုလည္း သ႐ုပ္ေဖာ္တင္ျပေပးသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ေသာ ဆက္ႏြယ္မ်ိဳးကို တိရစၦာန္မ်ားအၾကား၌လည္း အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ ရွိသည္ကို ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။ တိရစၦာန္မ်ား၏ မိတ္လိုက္ဖက္မ်ားႏွင့္ သားငယ္မ်ား၏ ပတ္သက္မႈတြင္ ယင္းဆက္ႏြယ္မႈမ်ားအေၾကာင္း အထင္အရွား သိျမင္ႏိုင္သည္။
ဤပုဂိၢဳလ္မ်ားက ေတြးထင္ၾကသည္မွာ ေယာက္်ားသည္ အၿမဲတေစ မိန္းမအား လူပ်ိဳလူလြတ္ တစ္ေယာက္က ေသာက္စားမူးယစ္ေသာ အခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ ၾကည့္ေလ့ရွိေသာ တဏွာယစ္မူးမႈမ်ိဳးႏွင့္သာ ၾကည့္ေလ့ရွိသည္ဟု ယူဆသည္။ သူတုိ႔က ယံုၾကည္ေနၾကသည္မွာ တဏွာရာဂအားျဖင့္သာ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔ သည္ ေပါင္းဖက္ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကသည္။ အမွန္စင္စစ္ အိမ္ေထာင္ေရးအရ ေပါင္းဖက္မႈသည္ ႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ တဏွာရာဂျပင္းျပမႈထက္ပို၍ သာလြန္ေသာ အရာျဖစ္သည္။ အိမ္ေထာင္ေရးေပါင္းစည္းမႈ၏ အေျခခံသေဘာတရားမွာ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာႏွင့္ က႐ုဏာပင္ျဖစ္သည္။
က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္မွာ-
“ထိုနည္း တူစြာ(ဤသည္လည္း) ထုိအရွင္ျမတ္၏ သက္ေသ လကၡဏာေတာ္မ်ားတြင္ အပါအ၀င္ ျဖစ္ေပသည္။ ထုိအရွင္ျမတ္သည္ အသင္တုိ႔အဖို႔ အသင္တုိ႔၏ အမ်ိဳးအစားမ်ားအနက္မွပင္ ၾကင္ယာၾကင္ဖက္ မ်ားကို ၎တုိ႔ထံတြင္ အသင္တုိ႔ အနားယူ စိတ္ခ်မ္းသာမႈရရွိအံ့ေသာငွာ ဖန္ဆင္းေတာ္မူခဲ့၏။ ထိုမွတစ္ပါး ထုိအရွင္ျမတ္သည္ အသင္တုိ႔ စပ္ၾကား၌ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကို လည္းေကာင္း၊ အၾကင္နာတရားကိုလည္းေကာင္း စီမံျပဳလုပ္၍ ေပးသနားေတာ္မူခဲ့၏။´´ (ေရာမက႑၃၀း၂၁)
ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမအၾကား ဆက္ႏြယ္မႈသမိုင္းကို အဓိပၸာယ္ ေကာက္ယူရာ၌ အလုပ္ခန္႔ျခင္းႏွင့္ အက်ိဳးရွိရွိ အျပည့္အ၀ အသံုးခ်ျခင္း ႐ႈေထာင့္မွ ၾကည့္မည္ေလာ (သုိ႔မဟုတ္) အသက္ရွင္ရပ္တည္ေရးအတြက္ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွားျခင္းဟူေသာ ႐ႈေထာင့္မွ ၾကည့္မည္ေလာ ဆုိသည္မွာ အလြန္ အေရးႀကီးေသာကိစၥျဖစ္၍ အမွားမရွိေအာင္ သတိျပဳသင့္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ယခုတိုင္ အခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားသည္ ေဖာ္ျပပါ အေျခအျမစ္မရွိေသာ အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ား၊ ႐ႈေထာင့္မ်ားကို စြဲကိုင္ထားၾကသည္သာမက ေရွ႕သုိ႔ပိုတုိး၍ သူတုိ႔၏ ေတြးေခၚမႈ လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို ေထာက္ပံ့အားေပးေနၾကသည္။ က်ား၊ မဆက္ႏြယ္မႈသမိုင္းကို ရွင္းလင္း တင္ျပရာတြင္ ေရွ႕ေနာက္မညီေသာ ၀ိေရာဓိ သေဘာတရားမ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ တင္ျပေနျခင္းကို အလြန္အံ့ၾသမိပါသည္။ ထုိသုိ႔တင္ျပရာတြင္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမအား တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အၿမဲတမ္း ပဋိပကၡျဖစ္ေနတတ္ေသာ၊ ျဖစ္ေနေသာ ကြဲျပားျခားနားသည့္ လူမႈလူတန္းစားအျဖစ္ ႐ႈျမင္သံုးသပ္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ဖခင္မ်ားႏွင့္ သားသမီးမ်ားၾကားရွိ ဆက္ႏြယ္မႈကို အလုပ္ရွင္မွ အလုပ္ခန္႔ျခင္းႏွင့္ အက်ိဳးရွိရွိ အျပည့္အ၀ အသံုးခ် ျခင္းဟူေသာ ႐ႈေထာင့္မွ ရွင္းလင္းတင္ျပရန္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိသည့္အခါက်မွသာလွ်င္ လင္ေယာက္်ားမ်ားႏွင့္ ဇနီးမယားမ်ားအၾကားရွိ သမုိင္းဆုိင္ရာ ဆက္ႏြယ္မႈကိုလည္း အလားတူ ႐ႈေထာင့္မွ ရွင္းျပႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ ေယာက္်ားသည္ မိန္းမ ထက္ပို၍ သန္မာေတာင့္တင္းသည္မွာမွန္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဖန္ဆင္းျခင္းဟူေသာဥပေဒသမွ စီမံအပ္ႏွင္းထားေသာ  ဗီဇသဘာ၀အရ သူသည္ သူ၏ ေက်းကြၽန္မ်ား၊ အဆင့္အတန္း နိမ့္က်ေသာ လက္ေအာက္ခံမ်ား၊ တစ္ခါတစ္ရံ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားသုိ႔ ဆက္ဆံေသာ အၾကင္နာကင္းမဲ့သည့္ ျပစ္ဒဏ္စီရင္မႈမ်ိဳးကို သူ၏ ဇနီးမယားအား ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခြင့္ ေပးမထားေပ။
ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ ျငင္းဆန္၍ မရေသာအခ်က္မွာ ေယာက္်ားသည္ မိန္းမအား အၿမဲတေစ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တတ္သည္ ဟူေသာအခ်က္ ျဖစ္သည္။ ကြၽႏ္ုပ္တု႔ိမွ ဆန္႔က်င္သည္မွာ ထုိရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈကို မည္သုိ႔ရွင္းျပသင့္ သည္ဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။ လူ႔သမုိင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေယာက်္ားသည္ မိန္းမအား ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ သူတို႔၏ သားသမီးမ်ားကိုလည္း ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္ခဲ့သည္။ ေယာက္်ားသည္ ၎င္းတုိ႔အား အက်ိဳးရွိရွိ အျပည့္အ၀ အသံုးခ်ရမည့္အစား ၎တုိ႔အတြက္ အၾကင္နာ၊ ေမတၱာေပးရမည့္အစား လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္း၊ မ်က္စိစံုမွိတ္၍ဘက္လုိက္ျခင္း၊ (ေယာက္်ားက အႏိုင္ယူတတ္ေသာ) ေရွး႐ိုးထုံးတမ္းစဥ္လာမ်ားကိုသာ လုိက္နာေလ့ရွိခဲ့သည္။ ဤသုိ႔ေသာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ား၏ အေၾကာင္းအရင္း ဇစ္ျမစ္မွာ ေယာက္်ားသည္ သူ႔ကိုယ္သူ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္လုိျခင္း၊ တရားမွ်တမႈမရွိျခင္း အေပၚအေျခခံထားေပသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သူ၏ အတၱႀကီး၍ တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္ေသာ အာသာျပင္းျပျခင္းကို ဖိႏွိပ္ရန္ အလုိ႔ငွာ လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္း၊ ဘက္လုိက္ျခင္း၊ ေရွး႐ိုးရာ အစဥ္အလာကို လုိက္နာျခင္း အက်င့္ဓေလ့မ်ား ျပဳမူျခင္းတုိ႔ကို လိုက္နာက်င့္ၾကံတတ္ျခင္း ျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။

ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမ တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦးထားရွိသည့္ အဓိက ခံစားခ်က္မ်ား
ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔အၾကား၌ မိသားစုဆုိင္ရာ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားသည္ ထုိေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔က အျခားအရာ၀တၳဳမ်ားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ိဳးပံုစံႏွင့္ ကြဲျပားျခားနားသည္သာမက တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးအေပၚ ထားရွိသည့္ သေဘာထားလည္းမတူေပ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ဆိုေသာ္ ေယာက္်ားမွ မိန္းမသုိ႔ ဆက္ႏြယ္မႈ၏ သေဘာသဘာ၀သည္ မိန္းမမွေယာက္်ားသုိ႔ ဆက္ႏြယ္မႈႏွင့္မတူ ကြဲျပားျခားနားသည္။ သက္မဲ့မ်ားႏွင့္မတူဘဲ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမသည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးစြဲေဆာင္ မႈရွိၾကသည္။ ဤေနရာတြင္ ေသးငယ္ေသာ ခႏၶာကိုယ္က ႀကီးမားေသာ ခႏၶာကိုယ္ အားစြဲေဆာင္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ေယာက္်ားအား ေတာင့္တျခင္း၊ လုိအင္ႀကီးျခင္း၊ အခ်စ္ႏွင့္ မိမိႏွစ္သက္ရာကို လုိက္စားျခင္း၏ သ႐ုပ္သကန္အတြက္ ဖန္ဆင္းထားျခင္း ျဖစ္သည္။ မိန္းမကိုမူ စြဲေဆာင္ျခင္းႏွင့္ လိုလားမႈ၏ သ႐ုပ္သကန္အတြက္ ဖန္ဆင္းထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔၏ ခံစားခ်က္မ်ား သည္ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ကြဲျပားျခားနားေသာ္လည္း တစ္ဦးက အျခားတစ္ဦး၏ လုိအပ္မႈကို ျဖည့္စြက္ရန္အတြက္ လုိက္ဖက္ေသာ အမ်ိဳးအစား ျဖစ္ေနသည္။ တစ္ဦးက တစ္ဦး၏ လုိအင္ဆႏၵမ်ားကို ျပည့္၀ေအာင္ ေျဖရွင္းေပးလို၍ ရွာေဖြတတ္ေသာ သေဘာရွိသည္။ တစ္ခါက သတင္းစာတစ္ေစာင္တြင္ မိမိကုိယ္ကို မိမိ ေသေၾကာင္း ႀကံစည္မႈကို ၀န္ခံခဲ့ေသာ ႐ုရွားမိန္းကေလးတစ္ဦး၏ ဓါတ္ပံုကို ထုတ္ေ၀ခဲ့ဖူးသည္။ ထုိမိန္းကေလးက ခ်န္ရစ္ခဲ့ေသာ မွတ္စုစာအုပ္ငယ္တြင္ သူမက ေသေၾကာင္း ၾကံရေသာ အေၾကာင္းအရင္းမွာ သူမသည္ မည္သည့္ ေယာက်္ားတစ္ဦး တစ္ေယာက္၏ နမ္း႐ံႈ႕ျခင္း မခံရဘူးေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူမသည္ ထုိအျဖစ္ကို သည္းမခံႏိုင္ လြန္းေသာေၾကာင့္ ေသေၾကာင္းၾကံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ၀န္ခံထားသည္။
မိန္းမပ်ိဳေလးတစ္ေယာက္အတြက္ မည္သည့္ေယာက္်ားတစ္ဦး တစ္ေယာက္၏ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးျခင္းမခံရျခင္း၊ နမ္း႐ံႈ႕မခံရျခင္းသည္ ႀကီးမားေသာ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ရာကိစၥျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေယာက္်ားငယ္ တစ္ေယာက္အဖို႔ကား မည္သည့္မိန္းကေလးကမွ် သူ႔အားမခ်စ္ျခင္း၊ မနမ္း႐ံႈ႕ျခင္းအမႈသည္ မခ်င့္မရဲ မျဖစ္ေစပါ။ သူက အာသာမေျပ မခ်င့္မရဲျဖစ္သည့္ကိစၥမွာ သူက မည္သည့္ မိန္းကေလးတစ္ဦး တစ္ေယာက္ကိုမွ် နမ္း႐ံႈ႕ခြင့္ မရေသာအခါျဖစ္သည္။
ေ၀းလ္ဒူးရန္႔(ထ္)က  ေထာင့္ေစ့ေအာင္ တင္ျပထားေသာ သူ၏ေဆြးေႏြး မႈတြင္ မိန္းမပ်ိဳတစ္ဦးသည္ ပညာဥာဏ္ႏွင့္ျပည့္စံု၍ အေတြးအေခၚ ျမင့္မားေသာ္လည္း မိန္းမပီသ၍ ခ်စ္ခင္စြဲမက္ဖြယ္မေကာင္းျခင္း၊ မိန္းမမာယာ ခ်ိဳ႕တဲ့ ပါက ထုိမိန္းကေလးမ်ိဳးအတြက္ လင္ေယာက်္ားေကာင္း ရွာေဖြေတြ႕ရွိ ႏိုင္မည္ မဟုတ္။ တကၠသုိလ္ ဘြဲ႕ရပညာတတ္ မိန္းကေလးမ်ား၏ (၆၀)ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အိမ္ေထာင္ျပဳခြင့္မရပဲ အပ်ိဳႀကီးအျဖစ္ က်န္ရွိေနသည္က ေ၀းလ္ဒူးရန္႔ထ္၏ အဆုိမွန္ကန္ေၾကာင္း သက္ေသျပေနသည္။ သူက ဆက္လက္ တင္ျပသည့္အခ်က္မွာ ေျပာစမွတ္ျပဳေလာက္ေအာင္ ထူးခြၽန္ေသာအသိပညာရွင္ မိန္းကေလးတစ္ဦးက ညည္းညဴသည္မွာ “မည္သည့္ ေယာက္်ား တစ္ေယာက္ကမွ် သူမအား လက္ထပ္လုိစိတ္မရွိ´´ ဟူ၍ျဖစ္သည္။ သူမေျပာေလ့ရွိသည္မွာ “အဘယ္ေၾကာင့္ ကြၽန္မကို တစ္ဦး တစ္ေယာက္ကမွ် မခ်စ္ၾကတာလဲ၊ မိန္းမအမ်ားစုထက္ ကြၽန္မဟာ ပိုသာႏိုင္ပါတယ္။ ေယာက္်ားမ်ား သည္ ဘာမွ်မထင္ရွားမေက်ာ္ၾကားတဲ့ သာမန္ မိန္းမမ်ားကိုသာ အလုိရွိေလသည္။ သုိ႔ေသာ္ ကြၽန္မကိုက်ေတာ့ ဘာေၾကာင့္ မလိုခ်င္ၾကပါသနည္း။´´
သူမ၏ ေျပာစကားမ်ားအရ ေလ့လာသိရွိႏိုင္သည့္ အခ်က္မွာ သူမ၏ မခ်င့္မရဲ႕ျဖစ္မႈမွာ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္၏ မခ်င့္မရဲျဖစ္မႈႏွင့္ ကြာျခားေနသည္ ကို ေတြ႕ႏိုင္သည္။ သူမ၏ ေစာဒကတက္သည့္အခ်က္မွာ အဘယ္ေၾကာင့္ သူမအား မည္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ မခ်စ္ၾကသနည္းဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္ သည္။
ေယာက်္ားတစ္ေယာက္က မခ်င့္မရဲျဖစ္သည့္အခ်က္မွာ သူက သူႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးသည့္ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ ရွာေဖြမေတြ႔ႏိုင္ေသာအခါ  ျဖစ္သည္။ တဖန္ ရွာေဖြေတြ႕ရွိျပန္ေသာ္လည္း သူက ထိုမိန္းကေလးကုိ မိမိ၏ အေဖာ္အျဖစ္ မရႏိုင္ေသာအခါမ်ိဳးျဖစ္သည္။
မိန္းမႏွင့္ ေယာက်္ား၏ ပင္ကိုယ္စ႐ိုက္ကို ထိုကဲ့သုိ႔ အပ္ႏွင္းထား ေသာေၾကာင့္ ၎င္းတုိ႔ႏွစ္ဦးအား လင္ေယာက္်ားႏွင့္ ဇနီးမယားအျဖစ္ ေပါင္းစည္းေပး ေသာစစ္မွန္သည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ၎င္းတုိ႔၏ ဆက္ႏြယ္မႈကို ပို၍ နက္႐ိႈင္းခိုင္မာေစၿပီး သူတုိ႔၏ ဘ၀ကိုပို၍ ေကာင္းမြန္ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ခံစားႏိုင္ ေစရန္ ျဖစ္သည္။ အမွန္စင္စစ္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခု၏ အေျခခံႏွင့္ အနာဂတ္ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေရးအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးေသာ အေျခခံ သေဘာတရားမွာ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေပါင္းစည္းမႈအေပၚတြင္ တည္ေဆာက္ ထားျခင္းသာျဖစ္သည္။
အမ်ိဳးသမီး စိတ္ပညာရွင္တစ္ဦးက ေရးသားသည္မွာ “စိတ္ပညာရွင္ တစ္ဦးအေနႏွင့္ ကြၽန္မ၏ အႀကီးမားဆံုး စိတ္၀င္စားမႈမွာ ေယာက္်ားမ်ား၏ စိတ္ကို ေလ့လာျခင္း ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ အခ်ိန္တစ္ခုတြင္ ကြၽန္မအား ကြၽန္မ၏ ဆရာက စာတမ္းတစ္ေစာင္ ျပဳစုခိုင္းပါသည္။ ထိုစာတမ္းမွာ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔၏ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အေၾကာင္းအရာကို ေလ့လာစံုစမ္းရန္ ျဖစ္သည္။´´ ကြၽန္မအေနႏွင့္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို နိဂံုးခ်ဳပ္ ေကာက္ခ်က္ ခ်ထားပါသည္။
(၁)    အမ်ိဳးသမီးမ်ားအားလံုးသည္ တစ္စံုတစ္ေယာက္၏ ႀကီးၾကပ္မႈ ေအာက္၌သာ အလုုပ္ လုပ္ကိုင္လိုၾကသည္။ သူတုိ႔သည္ အလုပ္ရွင္သူေဌး (ေခါင္းေဆာင္) ေနရာထက္ လက္ေအာက္ခံ (အလုပ္သမား)အျဖစ္ လုပ္ရန္ ပို၍ ႏွစ္သက္သည္။
(၂)    အမ်ိဳးသမီးမ်ား အားလံုးသည္ ၎င္းတုိ႔ အသက္ရွင္တည္ရွိျခင္းသည္ တစ္စံုတစ္ေယာက္အတြက္ လုိအပ္ေနသည္ (သုိ႔မဟုတ္) အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈ ရွိေစသည္ဟူေသာ ခံစားခ်က္မ်ိဳး ရွိခ်င္သည္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ စိတ္ပညာရွင္ အမ်ိဳးသမီးက သူမ၏အျမင္ကို တင္ျပရာတြင္ “အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လုိအပ္ခ်က္မ်ားသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ စိတ္လႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ ေယာက်္ားမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေသာ က်ိဳးေၾကာင္း ဆင္ျခင္မႈမ်ားမွ ေပါက္ပြားလာသည္ဟု ကြၽန္မယံုၾကည္သည္။ မၾကာခဏ ေလ့လာ သိရွိႏိုင္သည့္အခ်က္မွာ မိန္းမမ်ားသည္ ေယာက္်ားမ်ားႏွင့္ ဥာဏ္ရည္တူညီယံုမွ်မက တစ္ခါတစ္ရံ ေယာက်္ားမ်ားထက္ပင္ သာလြန္ေန ေပသည္။ သူမတုိ႔၏ တစ္ခုတည္းေသာ အားနည္းခ်က္မွာ စိတ္လႈပ္ရွားမႈ လြယ္ကူေသာ၊ စိတ္မခိုင္ေသာသေဘာသာ ျဖစ္သည္။ ေယာက္်ားမ်ား၏ ေတြးေခၚ ဆင္ျခင္မႈသည္ အၿမဲတေစပို၍ လက္ေတြ႕က်သည္။ သူတုိ႔သည္ ပို၍ ဆံုးျဖတ္ ႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ သူတုိ႔သည္ ပို၍ေကာင္းေသာ စည္း႐ံုးေဆာ္ၾသႏိုင္သူ၊ ဦးေဆာင္ ၫႊန္ၾကားႏိုင္သူသာျဖစ္သည္။ ေယာက်္ားမ်ား၏ စိတ္၀ိညာဥ္ဆုိင္ရာ ျမင့္ျမတ္မႈသည္ မိန္းမမ်ားထက္ ပိုသာလြန္သည့္အခ်က္မွာ သဘာ၀တရားက ပံုေဖာ္ ဒီဇိုင္းဆြဲ ေပးထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထုိအခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မိန္းမမ်ားအေနႏွင့္ မည္သုိ႔ပင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္၍ တန္ျပန္ဆန္႔က်င္ ေသာ္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ မိန္းမမ်ားအေနႏွင့္ ပကတိအရွိတရားျဖစ္ေသာ စိတ္ထိခိုက္ ခံစားလြယ္မႈေၾကာင့္ သူမတုိ႔၏ ဘ၀အတြက္ေယာက္်ားမ်ား၏ ႀကီးၾကပ္အုပ္ထိန္းမႈကို ခံယူသင့္သည္။ မိန္းမမ်ား၏ ဘ၀အတြက္ အႀကီးမားဆံုး ရည္မွန္းခ်က္မွာ သူမတို႔၏ အနာဂတ္ကို ေရရာေသခ်ာ လုိျခင္းျဖစ္သည္။ သူမအေနႏွင့္ ဤကဲ့သုိ႔ေသာ ေရရာေသခ်ာမႈကို တစ္ႀကိမ္ တစ္ခါမွ် ရယံုႏွင့္ သူမ၏ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို “တာ့တာ´´ဟုေျပာၿပီး ေက်ာခုိင္းႏိုင္စြမ္း ရွိသည္။ သူမသည္ စြန္႔စားရမည့္ အလုပ္ကို ေၾကာက္ရြံ႕တတ္ေသာ စိတ္ေဇာ အဟုန္ေၾကာင့္ ထိုေၾကာက္ရြံ႕မႈကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ရန္ မိန္းမသည္ ေယာက္်ား၏ အကူအညီကို ယူရေပသည္။ မေျပာင္းလဲေသာ ေတြးေတာဆင္ျခင္မႈမ်ိဳး လုိအပ္ေသာ အလုပ္မ်ားအားလံုးသည္ သူမအား ပ်င္းရိၿငီးေငြ႕ေစသည္။

အေလာတႀကီးလႈပ္ရွားမႈ
ဥေရာပတြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးမ်ားအား ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ေပးရန္ လႈပ္ရွားမႈႀကီးမွာ အခ်ိန္မတန္ေသးဘဲ အလ်င္စလို အေလာတႀကီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ လႈပ္ရွားမႈႀကီးျဖစ္သည္။ သူတုိ႔၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ ေျပာင္ေျမာက္ေသာ သိပံၸပညာဆုိင္ရာ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ခ်က္ မ်ား၊ ရည္ရြယ္ထားသည့္ တုိင္းတာခ်က္မ်ားအျဖစ္ ေရာက္ရွိမလာပါ။ ထုိျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမွာ ေကာင္းေသာအခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆိုးေသာအခ်က္မ်ားကို သဗၺရနံ႔ေပါင္း ျဖစ္ေစခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ဤလႈပ္ရွားမႈႀကီးက အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကံဆုိးမိုးေမွာင္က် ျခင္းမ်ားကို ဖယ္ရွားႏိုင္ခဲ့သည္မွာ သံသယမဟုတ္ေပ။ သူမတုိ႔အတြက္ ယခုအခ်ိန္ထိ ပိတ္ထားေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို ဖြင့္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာအခြင့္အေရးမ်ားအတြက္ အာမခံခ်က္လည္းေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲရလဒ္မွာ အျခားေသာ ကံဆိုးမုိးေမွာင္က်မႈမ်ား၊ မေကာင္းေသာကံၾကမၼာမ်ားကိုပါ အမ်ိဳးသမီးထု အတြက္ေရာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုလံုးအတြက္ပါ ႏိႈးဆြေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အကယ္၍ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အခြင့္အေရးအတြက္ လႈပ္ရွားမႈကို မလုိလားအပ္ပဲ အလွ်င္စလို မျပဳလုပ္ခဲ့လွ်င္ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးမ်ား ျပန္လည္ရရွိရန္ အေကာင္းဆံုးေသာနည္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေကာင္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။ အသိပညာရွင္၊ အတတ္ပညာရွင္မ်ားအေနႏွင့္လည္း မလုိလားအပ္ေသာ စြက္ဖက္မႈ၊ ဟစ္ေႄကြးမႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေသာ မေကာင္းေသာ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈမ်ားကို ဆန္႔က်င္ႏိုင္ခဲ့မည္ျဖစ္သည္။ “မည္သုိ႔ပင္ဆို ေစကာမူ အမ်ိဳးသမီးအေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ စိတ္လႈပ္ရွားစြာ အျငင္းပြားေနမည့္ အစား အသိပညာဗဟုသုတႀကီးမား၍ နားလည္ႏိုင္မႈစြမ္းအင္ႏွင့္ ျပည့္စံုႏိုင္ ေသာပညာရွင္မ်ား၏ အႀကံဥာဏ္ႏွင့္ ၾသ၀ါဒမ်ားက အနာဂတ္ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာကိစၥမ်ားအား ပို၍ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိလာေစႏိုင္သည္။ ေဖာ္ျပပါ အသိပညာရွင္မ်ား၏ မွတ္ခ်က္မ်ား၊ ေထာက္ခံခ်က္မ်ားသည္ အနာဂတ္တြင္ ပိုေကာင္းေသာ အလားအလာျဖစ္လာေစရန္ နိမိတ္ေဆာင္ ေနေပသည္။ အေနာက္တုိင္းသားမ်ားအေနႏွင့္လည္း ၎င္းတုိ႔၏ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ အျဖစ္ အေရွ႕တုိင္း၌ ၎င္းတို႔အား အတုခိုးလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈကို ၾကည့္႐ႈကာ ပို၍ ရႊင္ျမဴးတက္ႄကြေနၾကပံုေပၚသည္။´´

ေ၀းလ္ဒူးရန္႔(ထ္)၏ အျမင္
ေ၀းလ္ဒူးရန္႔(ထ္)က သူ၏ “ဒႆန၏ ႏွစ္လုိဖြယ္ေကာင္းျခင္း´´ဟူေသာ စာအုပ္တြင္ လိင္မႈဆုိင္ရာႏွင့္ မိသားစုဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို အေသးစိတ္ ရွင္းလင္းတင္ျပထားသည္။ သူ၏ တင္ျပခ်က္မ်ားထဲမွ အခ်ိဳ႕ေသာ အယူအဆမ်ားကို ေရြးခ်ယ္တင္ျပပါမည္။ ဤအခ်က္အလက္မ်ားကို ေလ့လာဖတ္႐ႈျခင္းျဖင့္ စာ႐ႈသူမ်ားအေနႏွင့္ လက္ရွိအေနာက္တိုင္း ပညာရွင္မ်ား၏ အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ားကို ပိုမိုနားလည္ ကြၽမ္း၀င္လာ ႏိုင္ၿပီး အေလာတႀကီး ေကာက္ခ်က္ခ်ျခင္း၊ နိဂံုးခ်ဳပ္ျခင္းမ်ားကို ေရွာင္ရွားႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
“ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ´´ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ေ၀းလ္ဒူးရန္႔(ထ္)က ရွင္းလင္းတင္ျပသည္မွာ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ၏ ထင္ရွားေသာ သံစဥ္တီးလံုးသည္ ပ်ိဳေဖာ္၀င္စတြင္ စတင္လာခဲ့၏။  “ပ်ိဳေဖာ္၀င္´´ဟုဆုိသည့္ ေ၀ါဟာရသည္ လက္တင္ဘာသာစကားျဖစ္ၿပီး အဓိပၸာယ္မွာ အေမႊးအမွ်င္ မ်ား၏ အရြယ္ဟု အနက္အဓိပၸာယ္ရသည္။ ဤသည္မွာ ေယာက္်ားကေလးမ်ား၏ ကိုယ္ခႏၶာတြင္ အေမႊးအမွ်င္မ်ား ေပါက္လာေသာကာလျဖစ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ရင္ဘတ္ေမႊးမ်ားႏွင့္ ၎တုိ႔အၿမဲမွန္မွန္ ရိတ္ရေသာ မုတ္ဆိတ္ေမႊး၊ ႏုတ္ခမ္းေမႊးမ်ား ေပါက္လာေသာအခ်ိန္ျဖစ္သည္။ အျခားေသာအရာမ်ားကဲ့သုိ႔ပင္ အေမႊးအမွ်င္မ်ား၏ အေရအတြက္ ႏွင့္အရည္အေသြးမွ ၎တို႔၏ မ်ိဳးပြားႏိုင္ေသာ ၎တုိ႔၏ မ်ိဳးပြားႏိုင္ျခင္းႏွင့္ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇဆုိင္ရာ အေၾကာင္းအရင္းပင္ျဖစ္သည္။ အေမႊးအမွ်င္မ်ား အားေကာင္းျခင္းသည္ ၎တုိ႔၏ ခြန္အားဗလ အထြတ္အထိပ္ အေျခအေနကိုတင္ျပသည္။ ထုိအေမႊးအမွ်င္မ်ား ေပၚထြက္လာျခင္းႏွင့္အတူ အသံၾသလာျခင္းသည္ ေယာက်္ားကေလးမ်ား၏ ပ်ိဳေဖာ္၀င္ အရြယ္တြင္ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ေသာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ ဒုတိယအဆင့္ အခ်င္းအရာ လကၡဏာမ်ားျဖစ္သည္။
မိန္းကေလးမ်ား ပ်ိဳေဖာ္၀င္ခ်ိန္တြင္ သဘာ၀တရားက သူမတို႔အား ဟန္ပန္အမူအရာႏွင့္ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို ေက်ာ့ရွင္းက်က္သေရ ရွိေအာင္ ျပဳျပင္ေပးသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သူမတုိ႔သည္ ၾကည့္႐ႈသူမ်ားအား အာ႐ံုစူးစိုက္လာ ေအာင္စြဲေဆာင္ႏိုင္သည္။ သူမတုိ႔၏ တင္သားမ်ားသည္ စတင္ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးလာ၍ ပဋိသေႏၶေဆာင္ရန္အတြက္ အသင့္ျပဳလုပ္ေပးသည္။ သူမတုိ႔၏ ရင္သားမ်ားသည္ ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးလာၿပီး သားသမီး ေမြးဖြားလာပါက ကေလးငယ္မွ ႏို႔စို႔ႏိုင္သည္အထိ ထင္ရွားႀကီးထြားလာသည္။ ဤကဲ့သုိ႔ေသာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ ဒုတိယအဆင့္အဂၤါရပ္မ်ား ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးလာရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းကိုမူ မည္သူကမွ် အတိအက် မသိၾကေခ်။ မည္သုိ႔ပင္ဆိုေစ ပါေမာကၡစတာလင္း(ဂ္)၏ အယူအဆ ကိုမူ ေထာက္ခံ အားေပးသူအမ်ားအျပားရွိသည္။ ထိုပညာရွင္၏ သီအုိရီအရ ပ်ိဳေဖာ္၀င္အရြယ္တြင္ လိင္အဂၤါဆုိင္ရာ ဆဲလ္မ်ားမွ သုတ္ေကာင္မ်ားႏွင့္ မပ်ိဳးဥမ်ား ထုတ္ေပး႐ံုမွ်မက ေဟာ္မုန္းဓါတ္မ်ားကိုလည္း ေသြးထဲသို႔ စစ္ထုတ္ေပးၿပီး ထုိေဟာ္မုန္းဓါတ္၏ အစြမ္းေၾကာင့္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမႏွစ္မ်ိဳးစလံုးအား ကာယ၊ စိတ္ဓါတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ အျခားေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျဖစ္ေစ သည္။ ဤအရြယ္တြင္ ခႏၶာကိုယ္၌ တက္ႄကြမႈအသစ္၊ အားမာန္အသစ္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္သာမက စိတ္၀ိညာဥ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ အျပဳအမူႏွင့္ ကိုယ္ႏႈတ္ အမူအရာမ်ားကို ေျမာက္မ်ားစြာ ေျပာင္းလဲသြားေစသည္။
႐ိုမိန္း႐ိုလန္း(ဒ္)မွေျပာသည္မွာ ဘ၀၏ အေစာပိုင္းႏွစ္မ်ားတြင္ ေႏွးေကြးသည့္ ႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ေျပာင္းလဲမႈအမ်ားအျပားသည္ ေနာင္အခါတြင္ အဖုိ (သုိ႔မဟုတ္)အမအျဖစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေစေသာ ရလဒ္ကို ေပၚေပါက္ေစသည္။ ဤေျပာင္းလဲမႈမ်ားထဲမွ ေယာက္်ားေလးမ်ားအတြက္ အေရးႀကီးဆံုး ေျပာင္းလဲမႈမ်ားမွာ အားရစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေတာင့္တင္းသန္မာမႈႏွင့္ ႀကီးမားေသာ အားမာန္ေပၚေပါက္ေစျခင္းျဖစ္သည္။ မိန္းကေလးမ်ားအတြက္မူ အလြန္စြဲေဆာင္မႈရွိေသာ က်က္သေရတင့္တယ္မႈႏွင့္ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕မႈရွိလာျခင္း ျဖစ္သည္။ ဒါမိုေဆးဆုိသူကေျပာသည္မွာ သဘာ၀အရ အေျခခံအားျဖင့္ ေယာက္်ားအားလံုးသည္ လူလိမ္မ်ား လွည့္ျဖားတတ္သူမ်ား၊ ႄကြား၀ါတတ္သူ မ်ား၊ ဟန္ေဆာင္ေကာင္းသူမ်ား၊ ကလိမ္ကက်စ္လုပ္တတ္သူမ်ားႏွင့္ ရန္လုိတတ္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ မိန္းမအားလံုးသည္ အတၱႀကီးေသာ (တစ္ကိုယ္ေကာင္း ဆန္ေသာ) ၀ံ့ႄကြားတတ္ေသာ၊ သစၥာမဲ့ေသာသူမ်ားျဖစ္ၾက၏။
သုိ႔ေသာ္ ဤကမၻာေလာကႀကီး၌ ျမင့္ျမတ္၍ ခမ္းနားႀကီးက်ယ္လွေသာ အရာတစ္ခု ရွိေသးသည္။ ယင္းမွာ အထက္ေဖာ္ျပပါ ၿပီးျပည့္စံုမႈမရွိေသာ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမကို ေပါင္းစပ္ေစျခင္းျဖင့္ ၿပီးျပည့္စံုျခင္း သုိ႔ေရာက္ရွိေစျခင္း ျဖစ္သည္။ အရြယ္ေရာက္သူမ်ား၏ အေဖာ္ရွာမႈဆုိင္ရာ က်င့္၀တ္ထံုးတမ္းတြင္ မိမိ လိုခ်င္ေသာအရာရရွိရန္မွာ အျခားေသာ ၿပိဳင္ဆုိင္ဖက္တစ္ဦး၏ တုိက္ခိုက္မႈကို ခံရတတ္သည္။ ေနာက္ဆုတ္ရန္အတြက္မွာမူ အမတစ္ဦး၏ လႈံ႔ေဆာ္ႏိႈးဆြမႈႏွင့္ လွည့္စားစဥ္းလဲျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ (လူသားမ်ားျဖစ္သည့္အတြက္ ခြၽင္းခ်က္ မ်ားရွိႏိုင္သည္။) ေယာက္်ားမ်ားသည္ စစ္တုိက္ရန္ႏွစ္သက္တတ္ၿပီး၊ အမဲလိုက္ရန္လည္း ၀ါသနာထံုတတ္သည္။ သူတုိ႔၏ ျပဳမူလႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ အျပဳသေဘာမ်ိဳး ေဆာင္သလို ရန္လုိေသာသေဘာလည္းရွိ၏။ မိန္းမသည္ သူ႔အတြက္ဆုလာဘ္ျဖစ္ၿပီး မရအရ ဆြတ္ခူး၍ သူကိုယ္ပိုင္ျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ရမည့္အရာျဖစ္သည္။ အေဖာ္ရွာေဖြျခင္းသည္ ႐ုန္းကန္ျခင္း၊ တုိက္ခုိက္ ျခင္းသေဘာကိုေဆာင္၍ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း သည္ပိုင္ဆုိင္ရယူျခင္း၊ လႊမ္းမုိးခ်ယ္လွယ္ျခင္းသေဘာကိုေဆာင္သည္။ မိန္းမတစ္ေယာက္အတြက္မူ လံုေလာက္ေသာ ကာအိေျႏၵထိန္းသိမ္းမႈသည္ မ်ိဳးပြားျခင္း အတြက္အက်ိဳး ရွိေစသည္။ အရွက္ႏွင့္သိကၡာေစာင့္ထိန္းျခင္း၊ အေပ်ာ္အပါး လုိက္စားမႈမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းသည္ သူမအတြက္ ဘ၀ၾကင္ေဖာ္ရွာရာတြင္ အသံုး၀င္သည္။ သူမ၏ခ်စ္သူ ေနာင္တြင္ ကေလးမ်ား၏ အေဖျဖစ္မည့္သူကို ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ကာအိေျႏၵေစာင့္စည္းျခင္းက သူမအား ေပါ့ပ်က္ပ်က္ေနမႈ၊ လိင္မႈကိစၥကို အေလးအနက္မထားျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးသည္။ မိန္းမမ်ားသည္ အမ်ားႏွင့္ ဆိုင္ေသာအက်ိဳးစီးပြားကို အေလးေပးေျပာဆုိတတ္သည္။ ေယာက္်ားမ်ားကမူ တစ္ဦးခ်င္းစိတ္၀င္စားမႈကို အေလးေပး ေဖာ္ျပတတ္သည္။ သူမ၏ က်ိဳးေၾကာင္း ဆင္ျခင္တံုဥာဏ္ ဆိတ္သုဥ္းသြားေလာက္ေအာင္ သူမ၏ ဆႏၵမ်ားက မျပင္းထန္ေခ်။ ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ သူမတို႔သည္ အပ်ိဳလွည့္ျခင္းအတတ္၌ ပို၍ ကြၽမ္းက်င္ၾကသည္။
ဒါ၀င္၏ ဆန္းစစ္ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ မ်ိဳးစိတ္ အမ်ားအျပားတြင္ အမမ်ားသည္ လိင္မႈဆက္ဆံေရးအတြက္ သိပ္စိတ္မ၀င္စားၾကေခ်။ အျခားေသာ သဘာ၀ သိပံၸပညာရွင္မ်ားျဖစ္သည့္ လင္(မ္) ဘာဇို၊ ကတ္(ရွ္) ႏွင့္ ခရက္(ဖ္) အဲဘင္း(ဂ္)တုိ႔တြင္လည္း အလားတူ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားရွိၾကသည္။ မိန္းမမ်ားသည္ ေယာက္်ားမ်ားအား စြဲေဆာင္ခ်င္ေသာေၾကာင့္ ေယာက်္ားမ်ား၏ မေရရာ မျပတ္သားေသာ ေယဘုယ် အသိအမွတ္ျပဳ ျခင္းမ်ိဳးကိုသာပို၍ စိတ္၀င္စားသည္။ သူမတုိ႔အတြက္ ေယာက္်ားမ်ားသည္ လိင္မႈဆုိင္ရာ သာယာမႈရွာေဖြျခင္းထက္ ပို၍ အတြင္းပိုင္းဆုိင္ရာ လိုအင္ဆႏၵမ်ား ျဖည့္စြမ္းေပးႏိုင္ေရးကိုပို၍ စိတ္ပါ၀င္ စားၾကသည္။ လင္(မ္)ဘာဇိုႏွင့္ အျခားပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကသည္မွာ “မိန္းမခ်စ္၏ သဘာ၀အေျခခံမွာ သူမ၏ ဒုတိယအဆင့္ အရည္အေသြး ျဖစ္လာမည့္ မိခင္ဘ၀သုိ႔ ခံယူေရးသာျဖစ္သည္။ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္မွ မိန္းမတစ္ေယာက္သုိ႔ ဆက္ႏြယ္မႈ ၏ခံစားခ်က္မ်ားအားလံုး၊ စိတ္ကူးယဥ္ျခင္း မ်ားက သူမ၏ ကိုယ္ခႏၶာ လုိအပ္ခ်က္မ်ားထက္ပို၍ ေက်ာ္လြန္သြားႏိုင္ျခင္းမရွိ။ သူမတုိ႔၏ အဓိက လိုလားခ်က္မွာ ဗီဇစိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အနစ္နာခံျခင္းျဖင့္ ေယာက္်ား၏ ကာကြယ္မႈကို လိုလားေသာ စိတ္သာျဖစ္သည္။ ထုိဗီဇသည္ သူမ၏ အေနအထား အစစ္အမွန္ (လိုလားခ်က္)ကို ေဖာ္ျပေနသည္။´´
ေ၀းလ္ဒူးရန္႔(ထ္)က “ေယာက္်ားႏွင့္မိန္းမ´´ဆုိေသာေခါင္းစဥ္ ေအာက္တြင္ ဆက္လက္တင္ျပထားသည္မွာ မိန္းမ၏ အဓိကလုပ္ငန္းတာ၀န္မွာ မ်ိဳးစိတ္မ်ား ဆက္လက္ရွင္သန္ေစေရးအတြက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေစျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေယာက္်ားမွာ သူ၏ဇနီးႏွင့္ကေလးအတြက္ တာ၀န္ယူရ ျခင္းျဖစ္သည္။ ေယာက္်ား ႏွင့္မိန္းမတုိ႔တြင္ အျခားေသာ တာ၀န္မ်ားလည္း ရွိေပသည္။ သုိ႔ေသာ္ ပညာႏွင့္ လက္ေတြ႕ အက်ိဳးျဖစ္ေစေသာငွာ ေဖာ္ျပပါ တာ၀န္ႀကီးႏွစ္ရပ္ကိုမူ ပို၍ အေလးထားၿပီး ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ဤတာ၀န္ႀကီးႏွစ္ရပ္မွာ လူသား၏ ေမြးရာပါလည္းျဖစ္၊ မသိစိတ္တြင္ ကိန္းေအာင္းေနေသာ ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးလည္း ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္ကို သေဘာေပါက္နားလည္မႈ၊ လက္ခံက်င့္သံုးမႈေပၚတြင္မူတည္၍ လူသား၀ါဒ၏ ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရသည္။ သဘာ၀တရားအရ မိန္းမမ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားရွာေဖြတတ္ၾကၿပီး စစ္ကိုမုန္းတီးတတ္ၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မ်ိဳးစိတ္ အမ်ားအျပားတြင္ အမမ်ားသည္ ရန္လုိတတ္ေသာ ဗီဇစိတ္မရွိၾကေခ်။ အကယ္၍ ရန္လုိမႈ ရွိလာမည္ဆုိလွ်င္လည္း မိမိ၏ သားစဥ္ေျမးဆက္မ်ား အတြက္သာ ျဖစ္သည္။
ေယာက္်ားသည္ စြန္႔စားရေသာ ဘ၀၏အလြန္အေရးပါေသာ အလုပ္မ်ားကို ရင္ဆုိင္ရာတြင္ ဇြဲသတိၱရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္ မိန္းမသည္ပို၍ သည္းခံႏိုင္သည္။ ေယာက္်ားထက္ပို၍ စိတ္ရွည္သည္။ သူမအေနႏွင့္ မေရတြက္ ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ မ်ားျပားသည့္ အခက္အခဲမ်ားစြာႏွင့္ သည္းမခံႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ႐ႈတ္ေထြးမ်ားျပားလွသည့္ ေန႔စဥ္ဘ၀၏ ျပႆနာမ်ားကို လည္း ရင္ဆုိင္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ သူမ၏ စစ္ႏွင့္ဆိုင္ေသာ စိတ္ဓါတ္သည္ အျခားသူမ်ား၏ စိတ္ဓါတ္ေရးရာအေပၚ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းႏွင့္ ေဘာင္ခတ္ ကန္႔သတ္ထားသည္။ သူမသည္ စစ္သားမ်ားကိုခ်စ္ခင္၍ ေတာင့္တင္းႀကံ႕ ခိုင္သန္မာေသာ ေယာက္်ားမ်ားကို ႏွစ္သက္သည္။ ပေဟဠိဆန္ေသာ နာၾကင္ဒုကၡေရာက္ျခင္း၌ သာယာယစ္မူးျခင္းေၾကာင့္ ေတာင့္တင္းသန္မာ၍ ေယာက္်ားပီသသူမ်ား၏ သားေကာင္အျဖစ္ သက္ဆင္းရျခင္းျဖစ္သည္။
အျခားေသာ အရည္အေသြးမ်ားထက္ ခြန္အားေတာင့္တင္းျခင္းႏွင့္ သြက္လက္ ခ်က္ခ်ာမႈအေပၚတြင္ အေလးထားတတ္ေသာ စိတ္ဓါတ္ေၾကာင့္ တစ္ခါတစ္ရံ မိန္းမ၏ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အသိတရားကို လႊမ္းမိုးအႏိုင္ယူသြားသည္။ သူမအေနႏွင့္ လူခ်မ္းသာထက္ ရဲစြမ္းသတိၱႏွင့္ ျပည့္စံုေသာသူကို လက္ထပ္ရန္ ဦးစားေပးေလ့ရွိသည္။ သူမသည္ အျခားသူမ်ားအေပၚ တရားမွ်တစြာႏွင့္ဘက္မလုိက္ဘဲ ကြပ္ကဲအုပ္ခ်ဳပ္တတ္သူအား သူမဘ၀ကို ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ အပ္ႏွင္းေလ့ရွိသည္။ မိန္းမသည္ ေရွးမဆြကာလႏွင့္ ႏိႈင္းစာလွ်င္ ယခုအခါတြင္ နာခံ႐ိုက်ိဳးမႈ နည္းသြားသည္။ အေၾကာင္းအရင္းမွာ ယေန႔ေခတ္ ေယာက်္ားမ်ားသည္ အင္အားခ်ိနဲ႔ လာျခင္းႏွင့္သူမတုိ႔၏ ပတ္၀န္းက်င္သည္ လူအမ်ားႏွင့္ယွဥ္ၿပိဳင္ စရာမလုိဘဲ သူမ၏ အိမ္ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္သာ ကန္႔သတ္ထားသလို ျဖစ္ေနေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သူမသည္ သဘာ၀တြင္ ကိုက္ညီစြာ နစ္ေျမာတတ္ေလ့ ရွိသည္။ သူမ၏ဘ၀သည္ အိမ္တြင္း၌သာ ေဘာင္ခတ္ထားသလို သူမ၏ ဗီဇစိတ္ကလည္း ေရွး႐ိုးအစဥ္အလာအတုိင္းလုပ္လိုသည္။ သူမတြင္ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာအရေရာ အေလ့အက်င့္အရပါ စမ္းသပ္ လုပ္ေဆာင္လုိေသာ ဓေလ့မရွိ။ (ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ အခ်ိဳ႕ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အတြက္မွာ ခြၽင္းခ်က္ျဖစ္သည္။)
သူမတုိ႔အေနႏွင့္ မတတ္သာသည့္အဆံုးတြင္ လက္မထပ္ဘဲ လိင္ဆက္ဆံမႈ ျပဳေလ့ရွိသည္။ ထုိသုိ႔ျပဳလုပ္ျခင္းမွာလည္း သူမသည္ လြတ္လပ္မႈကို လုိလား၍ မိမိဆႏၵအရ ျပဳလုပ္လုိ၍မဟုတ္ဘဲ သူမသည္ လက္ထပ္ရန္ တာ၀န္ရွိသူႏွင့္ လက္ထပ္ခဲ့ေသာ္လည္း စိတ္ပ်က္မႈႏွင့္သာ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ မိန္းမသည္ ငယ္ရြယ္စဥ္ဘ၀၌ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ကိစၥမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရန္ စြဲလမ္းႏွစ္သက္ တတ္သည္။ သူမ၏ စိတ္၀င္စားမႈကို လူသားအက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္း က႑မ်ားအတြက္ ေဆာင္ရြက္တတ္သည္။ သူမအတြက္ သစၥာရွိေသာ လင္ေယာက္်ားတစ္ေယာက္ ရရွိေသာအခါ ထုိလုပ္ငန္းမ်ား၊ ၀ါသနာမ်ား အားလံုးကို စြန္႔လႊတ္လုိက္သည္။ မိမိ၏ ေယာက္်ားကိုပါ အမ်ားစုႏွင့္ဆုိင္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားထဲမွ ဆြဲထုတ္တတ္ေလ့ရွိသည္။ မိန္းမသည္ မိမိ၏အိမ္တြင္ျဖစ္ေပၚေနေသာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းမႈမ်ားကို မ်ားစြာ ေတြးေတာသိျမင္ရန္ မလုိအပ္ေသာ္လည္း သူမသည္ သူမ၏ လင္ေယာက္်ားကိုမူ မိမိႏွင့္ မိသားစုအေပၚတြင္ သစၥာရွိရွိ အာ႐ံုစူးစိုက္ေစ ရန္သတိေပးေလ့ရွိသည္။ သူမသည္ စိတ္ကူးယဥ္၍ ကေလကလြင့္ ျဖစ္ေနတတ္ေသာ ေယာက္်ားမ်ားကို အိမ္ႏွင့္ကေလးမ်ားျဖင့္ ခ်ည္ေႏွာင္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ လူသားမ်ိဳးႏြယ္မ်ား၏ အသက္ရွင္ရပ္တည္ ေရးသည္ သူမအေပၚတြင္ လံုးလံုးလ်ားလ်ား တည္မွီေနသည္။ သဘာ၀တရားအရ သူမသည္ ဥပေဒေရးရာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရမ်ားႏွင့္ မပတ္သက္ေခ်။
သူမ၏ အိမ္ႏွင့္ကေလးမ်ားသည္ သူမ၏ အခ်စ္သေကၤတႏွင့္  သက္ေသခံ အရာ၀တၳဳမ်ားျဖစ္သည္။ သူမအေနႏွင့္ အိမ္ႏွင့္ကေလးမ်ား ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္မႈတြင္ အဆင္ေျပေနပါက ဘယ္အစိုးရက အာဏာရလာ သည္၊ ဘယ္အစိုးရအာဏာကုန္ၿပီး ဆင္းေပးလိုက္ရသည္ကို စိတ္မ၀င္စား၊ ဂ႐ုမစိုက္ေခ်။ အစိုးရမ်ား၏ ဥပေဒမ်ားကိုဂ႐ုမထား။ သူမသည္ အိမ္တြင္းေရးႏွင့္ ကေလးမ်ား အေရးကိုသာ အေလးထားသည္။ ကေလးမ်ားကို ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္မႈတြင္ ေအာင္ျမင္ေနပါက အစိုးရ၏ အေရးကိစၥမ်ားကိုလည္း စိတ္မ၀င္စား၊ အေျခခံက်ေသာ ဥပေဒသမ်ားကို ေျပာင္းလဲလုိသည့္သူမ်ားကို လည္း ပ်က္ရယ္ျပဳလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။
ယေန႔ထိုသဘာ၀က အိမ္တြင္းေရးကိစၥႏွင့္ ကေလးမ်ားအေရးတြင္ အကူအညီကင္းမဲ့သလိုရွိသည့္အတြက္ မိန္းမသည္ ၎င္းတြင္ ေရွးကတည္းကရွိခဲ့ ေသာသဘာ၀ကို ေမ့ေလ်ာ့ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထုိသဘာ၀၏ က်႐ံႈးေပ်ာက္ကြယ္မႈသည္ ထာ၀ရမတည္ၿမဲႏိုင္ပါ။ ဆံုးခန္းလည္း မတိုင္ႏိုင္ ေသးပါ။ ယင္းအတြက္ အခြင့္အလမ္းသာေသာအခါတြင္ ၎င္း၌ရွိခဲ့သည့္ စြမ္းအားထက္ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ိဳး အခ်ိန္မေရြးထပ္၍ ေပၚေပါက္လာႏိုင္သည္။ ယခုလက္ရွိ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔ထက္ပို၍ သာလြန္မ်ားျပားေသာ ႏိုင္ငံမ်ား လူမ်ိဳးႏြယ္မ်ား ေျမာက္ျမားစြာရွိႏိုင္သကဲ့သုိ႔ ၎င္းတုိ႔အၾကားတြင္ အႏိ ၱမ သတ္မွတ္ခ်က္ မျပဳႏိုင္ေသာ ဆက္တိုက္ျဖစ္ေပၚတည္ရွိျခင္းကို သဘာ၀တရားမွ လံုး၀ေသခ်ာေအာင္ စြမ္းေဆာင္ေပးမည္မွာ အေသအခ်ာျဖစ္သည္။

ဤကမၻာေလာကတြင္ လူျဖစ္လာၾကေသာအမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားမ်ား တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အျပန္အလွန္ နားလည္မႈရွိၾက၍ လူသားမ်ိဳးႏြယ္၏ တာ၀န္ကို ေက်ပြန္စြာထမ္းေဆာင္ႏိုင္ၾကပါေစ။         (အာမီးန္)
ေဒါက္တာလွလွ၀င္း
က်မ္းကိုးစာရင္း
၁။    ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္(ျမန္မာဘာသာျပန္) ပထမတြဲ၊ ဒုတိယတြဲ
ဖဟ္ဒ္ဘုရင္ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ပံုႏွိပ္တိုက္၊ စအူဒီအာေရဗ်ႏိုင္ငံ
၂။    ယုဒႆန္။ ထာ၀ရဘုရား၏ သမၼာက်မ္း၊
သမၼာက်မ္းစာအသင္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၆၅။
1.    The Holy Qur’an, Text translation and Commentary by Syed. Abu A’la Maududi (Islamic Publication, Pakistan PVT. Ltd.)
2.    Aristotle,  “Ethics and the Virtue”
www.google-org/top/society/philosophy/philosopher/aristotle
3.    Bertrand Russell and Al Seckel, “God and Religion”
(Great Book in 1986 Feb, Philosophy)
4.    Bertrand Russell and Michael Ruse, “Religion and Science”
(1997, May 29)
5.    Bertrand Russell, “The History of Western Philosophy”
www.google-org/top/society/philosophy/philosopher/russell-Betrand
6.    Herbert Spencer, “Social Darwinism and Herbert Spencer” 2004.
(Internet Encyclopedia of Philosophy Herbert Spencer), “Thoemmes, Encyclopedia of the History of Ideas”
www.google-org/top/society/philosophy/philosopher/Spencer-Herbert
7.    Syed Abu A’la Maududi (1960) “Islamic Law and Constitution” Lahore, Pakistan.
8.    Plato, “The Republic” 360 B.C.E
Translated by Benjamin Jowett (1994-2000)
9.    Syed Abul A’la Maududi, (1998) “Human Rights in Islam,” Nisar Art Press, Pakistan.
10.    Will Durant; “History of Civilization,” Vol: 1
www.google-org/Social Darwinism/Durant-Will

No comments:

Post a Comment